Koleje wąskotorowe w Bułgarii są wprawdzie tylko trzy, ale jedna z nich to jedna z najpiękniejszych wąskotorówek w Europie. Oto lista kolei wąskotorowych w Bułgarii.
Koleje wąskotorowe według państw: Bułgaria Czechy Polska Rumunia Słowacja Ukraina Węgry
Kolej wąskotorowa Septemvri – Dobrinishte
Jedną z największych atrakcji turystycznych Bułgarii jest kolej wąskotorowa Septemvri – Dobrinishte w pasmie górskim Rodopów. Stacja początkowa kolejki – Septemvri – leży pomiędzy Sofią a Płowdiwem, więc z obu tych miast bardzo łatwo można dojechać na przesiadkę. Teoretycznie przejazd wąskotorówką można potraktować jako wycieczkę jednodniową, jednak trasa liczy aż 125 kilometrów, a pociąg w jedną stronę jedzie około pięciu godzin, warto więc przynajmniej jeden dzień przenocować, a drugiego dnia na przykład pozwiedzać Bansko.
Rozstaw torów na linii wynosi 760 mm – wybór rozstawu wąskotorowego podyktowany był względami ekonomicznymi przy budowie łuków i tuneli, a także oszczędnością czasową skomplikowanych prac inżynieryjnych. Pierwszy odcinek o długości 38,5 kilometra z Septemvri do Velingradu otwarto 1 sierpnia 1926 roku, ostatni pomiędzy stacjami Bansko a Dobrinishte (6,6 km) dopiero 9 grudnia 1945 roku. Planowano wydłużenie trasy z Dobrinishte do Goce Delčev, ale do realizacji planów nigdy nie doszło. Ze stacji Varvara wybudowano ponadto odgałęzienie do miasta Pazardżik (16 km) – na tej trasie pociągi kursowały do 2002 roku.
Pociąg Septemvri – Dobrinishte – wnętrze (aut. Spasimir, CC-BY-SA, Wikimedia Commons)
Podróżnicy opisują linię Septemvri – Dobrinishte jako piękną linię z serpentynami, górami, lasami, wodospadami i tunelami. Najpiękniejszy odcinek to Varvara – Velingrad, gdzie najpierw pociąg wjeżdża do kanionu rzeki Czepinskiej, po przejeździe torami po nasypie wijącym się wzdłuż rzeki następuje przejazd tunelami. Za stacją Cepina pociąg powoli wjeżdża pod górę aż do stacji Konstandovo. Później niewielki zjazd aż do Velingradu – coraz bardziej popularnego miasta uzdrowiskowego. Do Avramova kolejny podjazd. Avramovo to stacja położona na wysokości 1267 metrów, co czyni ją najwyżej położoną stacją kolejową na Bałkanach.
Na odcinku pomiędzy stacjami Sveta Petka a Avramovo (10 km) wybudowano aż 17 tuneli. Różnica wysokości pomiędzy stacjami to 224 metry, a w linii prostej dzieli je 3,5 km. Tunele są wąskie i w razie wypadku lub osunięcia się ziemi byłby problem z ewakuacją pasażerów.
Jak podają różne strony, w tej części Bułgarii widoczne są wpływy muzułmańskie, można też spotkać Pomaków – muzułmańskich Słowian zamieszkujących tę część Rodopów.
Z pozostałych stacji i stacyjek najbardziej interesująca to Bansko – podobno bardzo ładne średniowieczne miasto. W sezonie zimowym sporo turystów przyjeżdża do Banska i okolic na narty. Dawniej przy dworcu znajdowało się cmentarzysko lokomotyw i wagonów; nie mam informacji, jak jest obecnie.
Ostatnie sześć kilometrów do Dobrinishte to łagodny zjazd i piękne widoki.
Bansko i Dobrinishte to także świetne bazy wypadowe do wycieczek po szlakach górskich i Parku Narodowym Pirin.
Pociągi zestawione są z lokomotywy spalinowej i starych wagoników. W wagonach znajduje się toaleta turecka. Nie ma klimatyzacji; należy się także przygotować na sporą różnicę temperatur na trasie oraz zaopatrzyć się w prowiant, bowiem kolejka przejeżdża przez tereny rzadko zaludnione, a na stacjach pośrednich nie będzie możliwości zakupu artykułów spożywczych.
Kolej wąskotorowa Septemvri – Dobrinishte to z pewnością świetna propozycja dla miłośników podróżowania koleją i nie tylko.
Co jakiś czas uruchamiane są pociągi turystyczne zestawione z lokomotywy parowej i dwóch wagonów retro, na co dzień stacjonujących w Septemvri. Pociąg zwykle jedzie tylko na odcinku Septemvri – Velingrad. Co ciekawe – lokomotywa parowa 609.76 obsługująca pociągi turystyczne na tej linii została wyprodukowana w 1949 roku w Chrzanowie. Informacje na podstawie strony www.spvd.cz/index.php/bulharsko/uzkorozchodna-trat-septemvri-dobriniste
Kolej Septemvri – Dobrinishte na You Tube (23:19) (2016)
Kolej Septemvri – Dobrinishte – ładne ujęcia na You Tube (09:33)(2016)
Pociąg retro z polską lokomotywą parową na You Tube (10:30)(2016)
Długi, ale interesujący filmik z podróży kolają Septemvri – Dobrinishte (01:10:42)(2014)
Kolej Septemvri – Dobrinishte zimą na You Tube (46:24)(2012)
Kolej Septemvri – Dobrinishte (aut. bdz43r, CC-BY-SA, Wikimedia Commons)
Ponadto czynne są dwie koleje dziecięce – w Płowdiwie i w Kyrdżali. Kolej w Płowdiwie kursuje przez cały rok, natomiast nie posiadam informacji na temat kursowania kolei w Kyrdżali.
Kolej dziecięca w Płowdiwie
Płowdiw to jedno z najczęściej odwiedzanych przez turystów bułgarskich miast i trudno się dziwić, bowiem na tle reszty kraju prezentuje się solidnie. Jedną z mało znanych atrakcji Płowdiwu jest kolejka dziecięca w parku przy Wzgórzu Młodzieży (Младежки хълм) w parku miejskim.
Budowa kolei dziecięcej rozpoczęła się w 21 kwietnia 1979 roku w 35 rocznicę powołania do życia organizacji pionierskiej „Septemvrishte”. Linię kolejową budowali uczniowie z pomocą dorosłych pracujących w czynie społecznym. Tabor do obsługi linii pochodził z zamkniętej w 1954 roku wąskotorowej linii kolejowej Kocherinovo – Rylski Monastyr.
Kolej została uroczyście otwarta 23 września 1979 roku.
W 1997 roku kolej zamknięto, jej los stał pod dużym znakiem zapytania. Ponowne otwarcie nastąpiło 10 lat później – w 2007 roku. W 2013 roku linia została wyremontowana.
Obecnie kolej kursuje przez cały rok – sześć pociągów dziennie poza poniedziałkami i wtorkami, kiedy pociągi nie wyjeżdżają w trasę. Trasa liczy 1090 metrów długości; pociąg przejeżdża przez mostek i pięćdziesięciometrowy tunel. Rozstaw torów to 600 mm. Przejazd tam i z powrotem trwa 25 minut, a prędkość maksymalna to 8,5 km/h. Pociąg zestawiony jest z lokomotywy i trzech wagoników, mogących pomieścić łącznie 50 pasażerów.
Kolej dziecięca w Płowdiwie na You Tube (05:00)(2016)
Kolej dziecięca w Płowdiwie na You Tube (09:43)(2016)
Rozkład jazdy kolei dziecięcej w Płowdiwie (po bułgarsku)
Kolej dziecięca w Kyrdżali
Według bułgarskich stron internetowych kolej dziecięca w Płowdiwie nie jest jedyną koleją dziecięcą w Bułgarii. Druga kolej została wybudowana w Kyrdżali – średniej wielkości mieście przemysłowym w południowo-wschodniej części kraju. Kolej dziecięca w Kyrdżali jest starsza niż kolej w Płowdiwie – została oddana do użytku 30 września 1962 roku w Parku „Prostor” w centrum miasta. Kolej przez dziesięciolecia była symbolem miasta; później podobnie jak w płowdiwska kolej dziecięca popadała w ruinę po przemianach ustrojowych i pod koniec lat dziewięćdziesiątych XX wieku została zamknięta.
Ponowne otwarcie po remoncie linii i wymianie taboru nastąpiło w 2006 roku. Trasa kolei liczy 1210 metrów. W internecie jest bardzo mało informacji na jej temat.
Kolej nie jest zaznaczona na mapach Google, jednak pociąg i trasę widać na Google Street View – niektóre ścieżki w parku Prostor zostały zarejestrowane przez samochód koncernu.
Do Kyrdżali dojedziemy z Dimitrovgradu pociągiem relacji Stara Zagora – Podkova w kierunku stacji Podkova.
Jedyny film na You Tube z kolei dziecięcej w Kyrdżali (04:16)(2016) – niemal cały czas widać jakąś kobietę zamiast kolejki.
Kochasz podróże? Jeśli tak, zapraszam do śledzenia naszego profilu na Facebooku. Będzie mi bardzo miło, jeśli udostępnisz ten post znajomym lub dodasz odnośnik do mojego bloga 🙂 Jeżeli jesteś miłośnikiem kolei – TUTAJ – znajdziesz opracowania na temat kolei z całego świata.
