Brazylia to ogromny kraj z niewielką siecią kolei. Pierwsza linia kolejowa w Brazylii została oddana do użytku już w 1845 roku, w XX wieku powstało sporo kolei leśnych i kopalnianych, z których kilka istnieje do dziś jako linie turystyczne. Obecnie pasażerskie przewozy kolejowe ograniczają się do kolei podmiejskich w wybranych miastach, dwóch pociągów dalekobieżnych oraz kilkunastu kolei turystycznych. W 2012 brazylijski rząd ogłosił plan budowy Kolei Dużych Prędkości. Potencjał jest ogromny, bowiem istnieją linie kolejowe prowadzące do Urugwaju, Argentyny, Paragwaju oraz w pobliże granicy z Boliwią. Niestety, część z nich jest fatalnym stanie, po niektórych jeżdżą jedynie pociągi towarowe.
Zobacz również: Koleje świata Argentyna Boliwia Brazylia Chile Ekwador Gujana Kolumbia
Paragwaj Peru Surinam Urugwaj Wenezuela Gujana Francuska Falklandy Chiloe
Połączenia dalekobieżne
W Brazylii kursują tylko dwa pociągi dalekobieżne obsługiwane przez firmę „Vale”. Jak zapewnia przewoźnik, pociągi są komfortowe, punktualne, bezpieczne, w składzie kursuje wagon restauracyjny, a wagony są klimatyzowane.
W 2015 roku firma Vale oddała do użytku nowe wagony klimatyzowane wyprodukowane przez rumuńską firmę Astra.
Estrada de Ferro Vitória a Minas (EFVM) – pociąg łączący miasta Vitoria i Belo Horizonte, pokonujący odległośc 664 kilometrów w ciągu 13 godzin. Z pociągiem skomunikowany jest inny pociąg pasażerski kursujący pomiędzy stacjami Nova Era a Itabira. Trasa znana z pięknych widoków, osoby podróżujące klimatyzowanym wagonem mogą przejść do wagonu dla palaczy, gdzie są duże, otwierane okna. Bilety należy kupować z kilkudniowym wyprzedzeniem, ze względu na duże obłożenie, szczególnie w weekendy.
Estrada de Ferro Carajás (EFC) – na stronie przewoźnika informacje na temat tego pociągu nie są podane zbyt przejrzyście. Według mapy kursuje on pomiędzy Carajas (lub Parauapebas) a Sao Louis. Pociąg kursuje z Sao Louis w poniedziałki, czwartki i soboty, natomiast w drogę powrotną wyrusza we wtorki, piątki i w niedziele. Nie kursuje w środy. Jak podaje przewoźnik, przewozi około 1300 pasażerów dziennie. Połączenie istnieje od 1986 roku. Pociąg jest jedynym środkiem transportem w regionie w porze deszczowej. W pociągu kursuje wagon restauracyjny, a w pozostałych wagonach są telewizory.
Pociągi turystyczne
Trem das Águas – pociąg turystyczny kursujący w weekendy oraz wybrane dni pomiędzy São Lourenço a Soledade na trasie o długości 10 kilometrów. Zestawiony z parowozu i wagonów wyglądających na zwykle (np. podobne kursują w Urugwaju). Wagony mają dwie klasy Turistica i Especial. Podróż w jedną stronę trwa 40 minut, pasażerowie mają 40 minut na zwiedzanie Soledade, a potem podróż powrotna również trwająca 40 minut. São Lourenço to jeden z najważniejszych ośrodków turystycznych w regionie znany z licznych hoteli, źródeł i targów rzemiosła. W chwili pisania artykułu strona internetowa pociągu nie działała.
Trem do Corcovado – kolej zębata w Parku Narodowym Tijuca na wzgórzu Corcovado z posągiem Jezusa Chrystusa. Pociągi kursują przez cały tydzień od 8 do 19 co pół godziny. Przejazd trwa około 20 minut. W ciągu godziny kolej może przewieźć 345 pasażerów.
Strona internetowa: /www.corcovado.com.br
Trem de Corcovado na You Tube
Estrada de Ferro Oeste de Minas – popularny pociąg retro kursujący w wybrane dni pomiędzy São João del Rei – Tiradentes po trasie o długości 12 kilometrów. Przeważnie prowadzony przez parowóz.
Strona internetowa: trensturisticos.fcasa.com.br
Estrada de Ferro Oeste de Minas na You Tube
Trem da Vale – pociąg turystyczny z Ouro Preto do stacji Mariana kursuje w wybrane dni od 5 czerwca 2006 roku po malowniczej trasie wzdłuż terenów, na których kiedyś wydobywano złoto. Trasę o długości 18 kilometrów pokonuje w godzinę. Pociągi zestawione są z lokomotywy parowej lub spalinowej oraz pięciu wagonów. Pociąg może jednorazowo przewieźć 240 pasażerów. Wagony są stare, z drewnianymi ławkami, ale za to bardzo dobrze oddają klimat tej linii.
Strona internetowa: www.tremdavale.org
Trem da Vale na You Tube (tylko 26 sekund)
Trem das Montanhas – przejazdy zabytkowymi szynobusami po linii wąskotorowej pomiędzy Viana a Araguaya (46 kilometrów). Przejazd w jedną stronę trwa ponad dwie godziny (łącznie z postojami), pociągi kursują zwykle w weekendy. Na zwiedzanie Araguaya pasażerowie mają 75 minut.
Strona internetowa: serraverdeexpress.com.br/montanhas/destinos
Trem das Montanhas na You Tube
Trem de Luxo – luksusowy pociąg turystyczny znany również jako „Great Brazil Express”. Jest to szynobus ze stylowo urządzonym wnętrzem. Kursuje na trasie Kurytyba – Morretes. Przejazd trwa godzinę i 45 minut. Powrót z Morretes po dwóch godzinach postoju. W środku pociągu znajduje się bar. Pociąg jednorazowo może przewieźć 44 pasażerów.
Strona internetowa: serraverdeexpress.com.br/luxo/destinos
Trem de Luxo na You Tube
Trem da Serra do Mar – jeden z najpopularniejszych brazylijskich pociągów turystycznych kursujący po trasie Kurytyba – Paranaguá. Przepiękne mosty, tunele, widoki zapierające dech w piersiach – to wszystko każdego roku przyciąga tysiące turystów z całego świata. Największy tunel na trasie mierzy 429 metrów długości, a w najwyższym punkcie pociąg wjeżdża na wysokość 955 metrów. Pociągi zestawione są z lokomotywy spalinowej oraz wagonów trzech klas: Economico, Turistico (woda dla pasażerów) i Executivo (duże okna, woda lub piwo, przekąska). W niektórych pociągach można spotkać także wagony „Camarote” ze stylowymi przedziałami ośmiomiejscowymi lub sześciomiejscowymi. Według rozkładu jazdy zamieszczonego na stronie oficjalnej, pociąg dojeżdża tylko do Morretes, a trasę z Kurutyby pokonuje w 3 godziny. Kursuje codziennie. Na zwiedzanie Morretes pasażerowie mają 3 godziny, po czym następuje podróż powrotna. Przewoźnik ma do dyspozycji 21 wagonów pasażerskich i 1 wagon bagażowy, dzięki czemu jednorazowo może przewieźć aż 1104 pasażerów. Zdjęć nie zamieszczam, bowiem na stronie przewoźnika jako zdjęcia do pociągu dołączone są zdjęcia szynobusu, co nie odpowiada opisowi.
Strona internetowa: serraverdeexpress.com.br
Trem da Serra do Mar na You Tube
Trem do Pantanal – kolej wąskotorowa z Campo Grande do stacji Miranda. Pociągi zestawione z lokomotywy spalinowej, 3 wagonów klasy turystycznej i wagonu barowego kursują na całej trasie (220 kilometrów) tylko raz w miesiącu, natomiast regularne przewozy prowadzone są na odcinku Campo Grande – Aquidauana (136 kilometrów) w soboty, niedziele i święta. Podróż trwa 5 godzin, a postój w Aquidauanie półtorej godziny, po czym pasażerowie wyruszają w podróż powrotną.
Strona internetowa: serraverdeexpress.com.br
Trem do Pantanal na You Tube
Trem do Vinho – pociąg retro popularny wśród miłośników brazylijskiego wina. Kursuje w wybrane dni pomiędzy Bento Gonçalves a Carlos Barbosa po linii wąskotorowej o długości 23 kilometrów. Pociąg zwykle jest prowadzony przez lokomotywę parową.
Tramwaj w Itatinga – zabytkowy tramwaj łączący elektrownię wodną z miastem Bertioga. Linia o długości 13 kilometrów. Brak strony internetowej.
Tramwaj w Itatinga na You Tube
Trem dos Imigrantes – pociąg retro kursujący po krótkiej, trzykilometrowej linii wąskotorowej w Sao Paulo. Przejazdy odbywają się w soboty, niedziele i święta od 10:30 do 16:00. Pociąg odjeżdża co godzinę, a czas przejazdu wynosi 25 minut. Pasażerowie mogą przejechać się wagonem pierwszej klasy z 1950 roku lub wagonem drugiej klasy z 1900 roku. W wybrane dni do dyspozycji jest także wagon z 1928 roku.
Strona internetowa: www.abpfsp.com.br/passeio_trem.htm
Trem dos Imigrantes na You Tube
Trem dos Ingleses – pociąg retro okazyjnie kursujący po krótkiej, ośmiusetmetrowej linii przy Muzeum Kolejnictwa w Santo Andre. Przejazdy w niedziele i święta od 10 do 16. Do dyspozycji wagony pierwszej i drugiej klasy. Przejazd trwa około 20 minut (tam i z powrotem).
Strona internetowa: www.abpfsp.com.br/passeio_trem.htm
Trem dos Ingleses na You Tube
Trem do Contestado – pociąg retro pierwotnie kursujący z Piratubo do Porto União po linii wąskotorowej. W internecie nie znalazłem aktualnych informacji na temat kursowania tego pociągu. Według jednej ze stron internetowych w 2009 roku trasa pociągu liczyła 373 kilometry, a w jednym z portali informacyjnych znalazłem informację o planach wydłużenia linii.
Trem do Contestado na You Tube
Trem Rubi – pociąg retro z Tubarão do Siderópolis – kolej wąskotorowa o długości 120 kilometrów. Pociąg kursuje po pięknej linii, a podczas dłuższych postojów pasażerowie mogą przejść się na plażę w Imbituba lub zwiedzić zabytki miasta Urussanga. Brak aktualnych informacji i strony internetowej.
Trem do Forró – pociąg specjalny kursujący w wybrane dni pomiędzy Marco Zero, Recife a Cabo de Agostinha (Przylądek św,. Augustyna). Z informacji wynika, że jest to pociąg imprezowy, przeznaczony dla osób chcących sobie potańczyć na pokładzie. Zestawiony jest z lokomotywy spalinowej i 10 wagonów, które łącznie mogą pomieścić 1000 osób. Kursuje od 1991 roku. Długość trasy to 42 kilometry, a przejazd tam i z powrotem wraz z postojem na Przylądku św. Augustyna trwa 5 godzin. Piękne kobiety, muzyka, dobra zabawa – to słowa opisujące ten pociąg.
Strona internetowa: www.tremdoforro.com.br
Trem do Forró na You Tube
Trem das Termas – wycieczki pociągami retro malowniczą trasą liczącą 25 kilometrów pomiędzy stacjami Piratubo a Marcelina Ramos. Najciekawszym miejscem na trasie jest most kolejowy na rzece Urugwaj o długości 495,5 m . Przejazdom towarzyszy program towarzyszący w postaci degustacji miejscowych potraw i występów lokalnych zespołów.
Trem da Serra da Mantiqueira – przejazdy dziesięciokilometrową trasą z Passa Quatro do Coronel Fulgêncio w każdą sobotę o 10 i 14 oraz w każdą niedzielę o 10. Pociąg retro prowadzony przez parowóz. Brak szczegółowych informacji.
Trem da Serra da Mantiqueira na You Tube
Viação Férrea Campinas Jaguariúna – kolej turystyczna w Sao Paulo kursująca po niedawno odnowionej linii pomiędzy stacjami Campinas a Jaguariúna. W pobliżu stacji Campinas działa Muzeum Kolejnictwa. Pociąg pokonuje trasę o długości 24,5 km . Podróż powrotna trwa trzy i pół godziny. Pociągi zestawione są z parowozu i wagonów retro. Pociągi kursują w wybrane dni, brak szczegółowych informacji.
Viação Férrea Campinas Jaguariúna na You Tube
Trem Estrada Real – kolej wąskotorowa przewożąca turystów po trasie o długości 14 kilometrów w Paraíba do Sul. Pociągi rozpoczynają bieg w centrum miasta i kierują się przez most obrotowy i tereny wiejskie do Cavaru. W Cavaru odbywa się kiermasz lokalnego rzemiosła artystycznego.
Monte Serrat Funicular – kolej linowo terenowa w Santos wywożąca turystów po trzystumetrowej trasie na wzgórze Serrat. Wzgórze Monte Serrat to jedna z największych atrakcji regionu. Z punktu widokowego na jej szczycie rozpościera się piękna panorama miasta i wyspy, bowiem Santos położone jest na wyspie.
Strona internetowa: www.monteserrat.com.br
Monte Serrat Funicular na You Tube