Czeski Cieszyn to miasto powstałe w 1920 roku w wyniku porozumienia o podziale spornych terytoriów Śląska Cieszyńskiego pomiędzy Polskę a Czechosłowację. Przebieg granicy wytyczono wzdłuż rzeki Olzy, przez co miasto Cieszyn zostało podzielone na dwie części. W czechosłowackiej części znajdowała się wtedy dzielnica przemysłowa i dworzec kolejowy przy magistrali koszycko-bogumińskiej, przez co Polacy stracili ważne połączenie kolejowe. Z kolei Czechosłowacy stracili ładniejszą część miasta oraz siedziby urzędów.

Obecnie Czeski Cieszyn można zwiedzać bez konieczności okazywania paszportów i stania w długich kolejkach do przejścia granicznego, co pamiętają osoby jeżdżące do Czechosłowacji w latach 90. XX wieku. Sytuacja zmieniła się jedynie w czasie pandemii koronawirusa, nie wiadomo, jaka będzie przyszłośc w związku z najazdem imigrantów na Europę. Jeśli zastanawiacie się co robić w Czeskim Cieszynie, przygotowałem dla was krótki opis największych atrakcji miasta. Lista jest skromna, bowiem najlepiej przyjechać do Czeskiego Cieszyna na zakupy.

Ostatnia aktualizacja: 14.10.2023

1. Plac Armii Czechosłowackiej

Sercem Czeskiego Cieszyna jest Plac Armii Czechosłowackiej (Náměstí ČSA) – betonowy plac z bardzo ładnym ratuszem wybudowanym w rekordowym tempie od kwietnia do grudnia 1928 roku. Wnętrza ukończono w 1929 roku. Decyzję o budowie ratusza podjęto znacznie wcześniej, już w 1923 roku. Na placu zobaczymy zarys fundamentów domu „Madam Tetlove”, od której odkupiono ten teren w pierwszej połowie XX wieku. Aby wytyczyć plac, konieczne było zburzenie domu rodzinnego Tetlovych. Rynek otoczony jest modernistycznymi kamienicami wybudowanymi podobnym czasie, co ratusz. Przez jakiś czas po wybudowaniu ratusza odbywały się tu targi, później plac targowy został przeniesiony w pobliże dzisiejszego supermarketu „Billa” koło dworca kolejowego.

Na placu stoi fontanna, można usiąść na ławeczkach lub zrobić zakupy w którymś ze sklepików. Miejsce wieczorami martwe, w dzień przyjemne.

2. Dworzec kolejowy

Największa atrakcja Czeskiego Cieszyna pod względem architektonicznym i funkcjonalnym. Jeden z najpiękniejszych dworców kolejowych w Czechach, wybudowany w 1889 roku w stylu renesansowym, według projektu Antona Dachlera. Na dworcu dwukrotnie wysiadał cesarz Franciszek Józef I (1890, 1906), gościła także cara Bułgarii Ferdynanda I (1916). Dworzec wyremontowany w latach 2001-2002. Przyjemne miejsce, bardzo ładne wnętrze. W środku czynne są kasy biletowe, kiosk, toalety i knajpa. W przejściu podziemnym działa restauracja, lodziarnia (sezonowo), jak również szalet publiczny.

3. Muzeum Ziemi Cieszyńskiej

Czeski Cieszyn posiada także swoje muzeum – Muzeum Těšínska (Muzeum Ziemi Cieszyńskiej) położone przy Alei Głównej prowadzącej z przejścia granicznego (Most Przyjaźni) w stronę ulicy Dworcowej. Na uwagę zasługuje siedziba muzeum; neoklasycystyczny budynek pochodzi z lat 1885–1886, kiedy powstał jako prywatny budynek miejscowego architekta Aloisa Jedeka.

Na wystawie stałej prezentowane są dzieje Śląska Cieszyńskiego. Muzeum po remoncie, nowoczesne, jednak brakuje napisów w języku polskim przy eksponatach. Strona internetowa muzeum bez informacji praktycznych typu godziny otwarcia i ceny biletów.

4. Drukarnia Cieszyńska

Czeski Cieszyn znany jest z miejscowej drukarni. Budynek drukarni można zobaczyć tylko z zewnątrz, jednak zwraca on uwagę osób przekraczających granicę ze względu na bardzo ładną elewację. Těšínská tiskárna z początku była rodzinną firmą założoną na początku XIX wieku. Z czasem stała się jedną z najnowocześniejszych i najbardziej znanych drukarni w Monarchii Habsburskiej. Nadal działa i drukowane są tu liczne publikacje czeskich wydawnictw.

5. Kawiarnia i czytelnia Avion/Noiva

Tuż przy Moście Przyjaźni znajduje się niepozorny budynek z kawiarnią i czytelnią znaną wśród czeskich literatów i miłośników czeskiej kultury. Budynek jest repliką stojącej niemal w tym samym miejscu kawiarni o tej samej nazwie z długą i ciekawą historią. Kultowe miejsce wśród miłośników literatury, natomiast miłośnicy architektury powinni dostrzec w tym budynku elementy architektury okrętowej. W latach trzydziestych XX wieku centrum życia towarzyskiego Czeskiego Cieszyna.

6. Najstarszy dom w Czeskim Cieszynie (ciekawostka)

Przy ulicy Masarykovy sady 18 znajduje się najstarszy dom w Czeskim Cieszynie. Budynek pojawia się w dokumentach urzędowych już w 1836 roku. Nad drzwiami znajduje się napis „Gott segne das haus” rokiem budowy. W 1997 roku budynek przeszedł remont generalny, obecnie swoją siedzibę ma tu kilka firm.

7. Kościół Najświętszego Serca Pana Jezusa

Kilkadziesiąt metrów dalej stoi Kościół Najświętszego Serca Pana Jezusa, zbudowany z inicjatywy jezuitów w latach 1891-1894 według projektu wiedeńskiego architekta Ludwika Zatzky’ego. Budowla w stylu neogotyckim, elementy wystroju wyprodukowane przez austriacką firmę Ferdinanda Stuflessera. W kościele złożone są szczątki świętego Melchiora Grodeckiego.

8. Bulwary nad Olzą

Jedna z najnowszych atrakcji Czeskiego Cieszyna. Za pieniądze z Unii Europejskiej kilka lat temu, nad polskim i czeskim brzegiem Olzy, zbudowano ścieżki pieszo-rowerowe. Po polskiej stronie atrakcją są tablice informacyjne i ławeczki w kształcie koła, po czeskiej zdecydowano się na tablice edukacyjne i pomniki.

Inne atrakcje Czeskiego Cieszyna

Czeski Cieszyn posiada szereg innych atrakcji, których na razie nie zamieściłem na liście, ale być może w przyszłości opiszę je szerzej. Na terenie miasta znajduje się kilka interesujących kościołów i dawna synagoga z 1928 roku – jedyny zachowany żydowski obiekt kultu w mieście. Bardzo ładnie wygląda neoklasycystyczny budynek ośrodka kultury „Střelnice” przy ulicy Střelniční 1. Przy ulicy Hřbitovní 14 zachował się cmentarz żydowski funkcjonujący w latach 1925-1986 jako oddzielna część cmentarza komunalnego. Zachowały się ciekawe wille z przełomu XIX i XX wieku, miłośnicy historii i architektury powinni zainteresować się modernistyczną architekturą w centrum miasta. Wyróżnia się również budynek remizy strażackiej.

Czeski Cieszyn – podsumowanie

W artykule opisałem krótko najważniejsze atrakcje Czeskiego Cieszyna. Miasto jest niepozorne, na pierwszy rzut oka wydaje się niezbyt ładne i mało interesujące, szczególnie w porównaniu z polską częścią, jednak niektóre tutejsze budynki zaskakują i warto poznać ich historię. W artykule na razie stworzyłem tylko zarys przewodnika, ponieważ z doświadczenia wiem, iż czytelnicy nie lubią czytać o kościołach, cmentarzach, czy na pozór zwykłych budynkach o ciekawej historii. Niestety, takie czasy.

Czeski Cieszyn to dobre miejsce na kilkugodzinny spacer, ewentualnie jako baza wypadowa do wycieczek koleją po przygranicznych terenach Czech i Słowacji, o ile uda wam się znaleźć nocleg w hotelu „Piast” lub hotelu „Central” koło dworca. Ewentualnie można dojść z któregoś z cieszyńskich hoteli. Baza noclegowa jest słabo rozwinięta, polski Cieszyn wypada pod tym względem znacznie lepiej.

Trudno oceniać bazę gastronomiczną – w Czeskim Cieszynie znajdziemy kawiarnie, niedrogie bistra, tradycyjne czeskie knajpy, czy wietnamskie fast-foody. Jedzenie w Czechach jest specyficzne i to od was zależy, czy będziecie zadowoleni. Dawniej lokale gastronomiczne były spowite dymem papierosowym, obecnie obowiązuje zakaz palenia w takich miejscach.

Jeśli chodzi o zakupy, to sklepów jest dużo – począwszy od supermarketów w centrum, przez małe sklepiki, po hipermarkety na obrzeżach miasta i sklepiki prowadzone przez Wietnamczyków.

Czeski Cieszyn zwiedza się przyjemnie i bez większego wysiłku. W dzień panuje przyjemna atmosfera, pod wieczór robi się pusto i martwo.

Dojazd pociągiem do Czeskiego Cieszyna

Czeski Cieszyn położony jest na trasie Kolei Bogumińsko-Koszyckiej i dojedziemy tu bezpośrednio z wielu ważnych czeskich miast, ponieważ przez Czeski Cieszyn jeżdżą pociągi międzynarodowe na Słowację. Od kilku lat kursują pociągi kolei czeskich pomiędzy Cieszynem a Czeskim Cieszynem, dojedziemy także pociągami regionalnymi do Frydka-Mistka, Ostrawy (przez Karwinę na dworzec główny i Hawierzów na dworzec Svinov) i w stronę stacji Mosty u Jablunkova. Z Czeskiego Cieszyna łatwo dojechać do Ołomuńca i Pragi, natomiast osoby jadące do Brna i Wiednia muszą się przesiąść w Boguminie lub Ostrawie.

Dworzec opisany na początku artykułu położony jest w centrum miasta.

Zobacz również:

Kolej w Czechach – przewodnik dla pasażerów
Bielsko-Biała – najciekawsze miejsca i atrakcje
Cieszyn – najciekawsze miejsca i atrakcje
Ostrawa – najciekawsze miejsca i atrakcje