Na Słowacji są dwie koleje zębata. Pierwsza z nich – kolej zębata Szczyrba – Szczyrbskie Pleso należy do sieci Tatrzańskich Kolei Elektrycznych i jest obsługiwana przez koleje słowackie.

Druga działa od 2014 roku na odcinku Tisovec – Zbojska. Historia tej drugiej kolei jest ciekawa. W 1896 roku wybudowano linię kolejową Pohronská Polhora – Zbojská – Tisovec. Służyła ona przede wszystkim do przewozu towarów do huty żelaza w miejscowości Tisovec.

Lokomotywy parowe służyły do 1963 roku. Zastąpić je miały lokomotywy spalinowe poruszane kołem zębatym wyprodukowane w Austrii, ale podłoże nasypu okazało się na nich za słabe.

Przez dwa lata wzmacniano podłoże nasypu. Kiedy ukończono prace, huta żelaza zakończyła działalność, więc lokomotywy okazały się niepotrzebne.

W ruchu pasażerskim spalinowe zespoły trakcyjne (motoraczki) świetnie radziły sobie na trasie bez użycia zębatki.

Szyna zębata nie została rozebrana, przez dziesięciolecia jej nie rozkradziono.

Już w latach dziewięćdziesiątych pojawiła się inicjatywa przywrócenia kolei zębatej. W 1994 roku w Rumunii natrafiono na parowóz podobnego typu, jak dawniej kursował na linii.

Z różnych przyczyn dopiero dwadzieścia lat później uruchomiono udało się uruchomić kolej zębatą Tisovec – Zbojská.

Pociągi zestawione z parowozu i wagonów retro kursują na trasie kilka razy w roku od maja do września; w grudniu natomiast wyjeżdża w trasę tzw. „Pociąg Mikołajkowy”. Przejazd malowniczą doliną należy do największych atrakcji kolejowych Słowacji. Oprócz pociągów parowych można przejechać się motoraczkiem.

Jest to jedyna w Europie kolej zębata o rozstawie szyn 1435 mm, na której pociągi prowadzone są przez parowóz.

Rozkład jazdy i ceny dostępne są na stronie www.zubacka.sk. Obowiązuje wcześniejsza rezerwacja. Kolej zębata Tisovec – Zbojská ma też swój fanpage na Facebooku

Na co dzień na trasie kursują pociągi kolei słowackich relacji Brezno – Tisovec.

Powiązane artykuły:

Kolej na Słowacji – przewodnik dla pasażerów