Łowicz to miasto w województwie łódzkim, znane głównie ze skansenu w pobliskich Maurzycach, hucznych obchodów Świąt Wielkanocnych i uroczystej procesji Bożego Ciała. Łowicz liczy niecałe 30 tysięcy mieszkańców, a wygląd centrum w dużym stopniu zawdzięcza mecenatowi arcybiskupów gnieźnieńskich.
Łowicz to dobre miejsce na wycieczkę pociągiem. Stacja Łowicz Główny położona jest 7-10 minut piechotą od centrum miasta, atrakcje są położone na niewielkiej powierzchni, a pierwsze ciekawe budynki zobaczymy już kilka minut po wyjściu z pociągu.
Ostatnia aktualizacja: 03.11.2023
1. Zabytkowy budynek Poczty Polskiej
Z dworca Łowicz Główny do centrum idziemy brukowaną, bardzo ładną ulicą 3 Maja. Jako pierwszy rzuci nam się w oczy zabytkowy budynek Poczty Polskiej, przypominający bardziej jakiś zabytkowy dworek.
Klasycystyczny budynek został wybudowany pod koniec drugiej dekady XIX wieku, a w 1830 roku gościł w nim sam Fryderyk Chopin. Obiekt zniszczony w czasie drugiej wojny światowej, został odbudowany po jej zakończeniu. Piętrowy budynek z czterema kolumnami leży przy dawnym głównym trakcie z Warszawy, w XIX wieku był więc idealnym miejscem na ten rodzaj działalności, połączony z pokojami dla podróżnych.
Obecnie jest to prawdopodobnie jedyny zachowany urząd pocztowy I klasy z czasów Królestwa Polskiego. Budynek Poczty Polskiej został wyremontowany, nadal mieści się w nim urząd pocztowy, zachowały się dwa skrzydła budynku, w których dawniej mieściły się wozownie i stajnie.
2. Dom Partii
Dawny Dom Partii mieści się przy skrzyżowaniu ulicy 3 Maja z ulicą Tkaczew, około 50 metrów od budynku Poczty Polskiej. Budynek jest zaniedbany, mimo to zwracają uwagę kolumny korynckie (parter) i kolumny jońskie (I piętro). Obiekt zbudowany po II wojnie światowej (1954-1956) przez wiele lat był siedzibą komitetu Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej. Później mieściło się w nim Centrum Kultury, Turystyki i Promocji Ziemi Łowickiej. Budynek niszczeje, trudno powiedzieć, co z nim będzie.
W 2017 roku właściciel rozpoczął prace remontowe budynku, ale potraktowano to jako samowolę budowlaną.
3. Bazylika pw. Wniebowzięcia NMP i Świętego Mikołaja
Z Ulicy 3 Maja przechodzimy na Stary Rynek, gdzie znajdziemy kilka najważniejszych łowickich zabytków i atrakcji. Pierwszy z nich to bazylika (katedra), której nie sposób nie zauważyć. Nazywana jest „Wawelem Mazowsza”, w kryptach bazyliki spoczywa 12 prymasów Polski. W jednej z wież urządzono Muzeum Diecezjalne, prezentujące zbiory ze Skarbca Katedralnego. Na wysokości 35 metrów turyści mogą podziwiać panoramę Łowicza. Prawdę mówiąc nie miałem pojęcia o tej wieży podczas mojej wizyty, przyznam też, ze mojej uwadze umknęła klasycystyczna dzwonnica przy bazylice. Bazylika prezentuje się pięknie z zewnątrz, a jeszcze lepiej w środku.
4. Muzeum w Łowiczu
Muzeum w Łowiczu mieści się przy Starym Rynku w dawnym Dom Podmisjonarskim. Budynek prezentuje się imponująco, a od strony ulicy 3 Maja widać mały skansen będący częścią muzeum. Przed wojną działało tu Muzeum Starożytności z eksponatami dotyczącymi historii Łowicza i okolic, podczas drugiej wojny światowej budynek został niemal w całości zniszczony. Po wojnie trzy z czterech skrzydeł odbudowano, a od lat pięćdziesiątych swoją siedzibę miał tu łowicki oddział Muzeum Narodowego.
Na wystawach stałych Muzeum w Łowiczu można zobaczyć eksponaty związane z historią Łowicza i okolic, historią Żydów w Łowiczu, sztuką barokową oraz wspomniany mini skansen. Wśród eksponatów nie brakuje tradycyjnych łowickich wycinanek i strojów ludowych.
4. Ratusz
Ratusz również położony jest przy Starym Rynku. Budynek dwukondygnacyjny wybudowany w latach w latach 1825-1828. Wyremontowany pod koniec XX wieku na pewno należy do najładniejszych budynków w Łowiczu.
Przy Starym Rynku warto również zwrócić uwagę na „Aleję Gwiozd Łowickich” – powstała w 2011 roku przez wmurowanie w chodnik tablic ze szkła hartowanego z tradycyjną wycinanką (tzw. gwiozda). Aleja Gwiozd Łowickich ma na celu uhonorowanie osiągnięć najwybitniejszych twórców ludowych.
5. Kościół ojców Pijarów
Ostatni zabytek Starego Rynku i okolic, położony przy ulicy Pijarskiej. Zbudowany w latach 1672 -1680 w stylu barokowym. Wnętrze kościoła jest trójnawowe z prezbiterium zamkniętym półkolistą absydą. Mnie się bardzo spodobał nietypowy kształt kościoła, biała elewacja oraz malowidła na sklepieniach w środku. Kościół zdecydowanie wart obejrzenia.
6. Nowy Rynek
Łowicz ma dwa rynki – Stary i Nowy. Nowy Rynek to jedyny zachowany rynek trójkątny w Polsce. Zachował się średniowieczny układ architektoniczny wokół Nowego Rynku – niska zabudowa zaadaptowana na lokale usługowe. Na samym rynku można usiąść na licznych ławeczkach.
Wcześniej pośrodku rynku stał ratusz z 1443 roku „z pięciokondygnacyjną wieżą wzniesiony w 1539 r. Blisko sto lat później wieża runęła niszcząc budynek bezpowrotnie. Zgodnie z legendą katastrofa miała mieć związek ze spaleniem na stosie kobiety oskarżonej o czary. Obiekt przez wieki pełnił funkcję targowiska miejskiego, w czasach drugiej wojny światowej częściowo zniszczony. Obecnie przyjemne miejsce.
7. Ulica Podrzeczna
Z Nowego Rynku ulicą Kozią schodzimy w stronę Parku Miejskiego. Po prawej stronie zobaczymy ulicę Podrzeczną prowadzącą do Starego Rynku? Dlaczego wymieniłem tę ulicę w najważniejszych miejscach Łowicza? Z różnych przyczyn bardzo mi się podobała. Niby zwykła brukowana ulica z trochę zaniedbanymi kamienicami, ale ma coś w sobie, przez co utkwiła mi w pamięci. Szczególnie pięknie prezentuje się w mgliste, jesienne dni.
8. Galeria Browarna
Galeria Browarna przy ulicy Podrzecznej to galeria sztuki mieszcząca się w dawnym kościele ewangelicko-augsburskim. Dawna świątynia została wybudowana w latach 1838-1839. W roku 1866 obok świątyni wzniesiono murowaną dzwonnicę. Kościół wyróżnia się monumentalnym sześciokolumnowym portykiem ze stiukowym Okiem Opatrzności w tympanonie. W czasie I wojny światowej uszkodzony przez Niemców, po wojnie odbudowany. Przetrwał II wojnę światową. Po II wojnie światowej rzadko użytkowany popadał w ruinę. W 1985 roku wykupiony przez Skarb Państwa
Od 1991 roku budynek jest własnością Andrzeja Biernackiego – malarza pochodzącego z Łowicza. Świątynia została wyremontowana i przekształcona w galerię sztuki. Od 2000 roku odbywają się tam wystawy, koncerty i różne inne wydarzenia kulturalne.
9. Murale
Łowicz nie jest potęgą jeśli chodzi o murale, ale podczas mojej wizyty zauważyłem 3 ładne dzieła sztuki w centrum miasta. Jakkolwiek nie wszyscy lubią ten rodzaj sztuki (dla mnie jest obojętny), łowickie murale wyglądają całkiem ładne i uznałem, że warto je polecić.
10. Największy mural w Polsce
Jako poprzednią atrakcję opisałem murale, ale jeden z nich zasługuje na osobny akapit.
Pod koniec sierpnia 2023 roku w Łowiczu odsłonięto największy mural w Polsce. Ogromny mural znajduje się na ścianie magazynu zakładu Agros Nova, należącego do grupy Maspex. Malowidło o powierzchni około 4000 metrów kwadratowych przedstawia dzieci w tradycyjnych łowickich strojach w otoczeniu zwierząt i przyrody, nawiązując do tradycji i folkloru regionu. Odsłonięcie muralu zbiegło się z uruchomieniem nowej linii produkcyjnej w zakładzie. Mural nie jest typową reklamą, natomiast okazał się sprytnym zabiegiem marketingowym, ponieważ pojawił się w mediach w całej Polsce.
11. Cmentarz żydowski (fakultatywnie)
Atrakcja Łowicza położona na ogrodzonym terenie na peryferiach miasta, przy ulicy Łęczyckiej, na liście bardziej jako ciekawostka. Cmentarz żydowski w Łowiczu został założony w 1829 roku. Stopniowo był poszerzany, w 1937 roku dobudowano dom przedpogrzebowy. W czasie niemieckiej okupacji na cmentarzu okupanci dokonywali egzekucji, a część macew została przeznaczona do utwardzania dróg i brzegów Bzury. Ostatnie pochówki miały miejsce w 1972 roku. W latach 90. XX wieku cmentarz częściowo wyremontowany. Powierzchnia cmentarza wynosi 1,86 ha; zachowało się około 200 macew.
Klucze do bramy cmentarza można pobrać w Urzędzie Miasta.
12. Okolice Łowicza
Łowicz to ciekawe, przyjemne miasto, ale równie interesujące są okolice Łowicza. Najbardziej znane atrakcje okolic Łowicza położone są około 6 kilometrów od centrum miasta w Maurzycach. W niewielkiej wsi znajduje się znany w całej Polsce Skansen Ziemi Łowickiej z tradycyjnymi zagrodami, wiatrakiem, szkołą i kościołem z dzwonnicą oraz najstarszy spawany most na świecie, oddany do użytku w 1929 roku i wyłączony z eksploatacji w połowie lat 70. XX wieku. Jako zabytek został zachowany i można go zwiedzać bezpłatnie.
10 kilometrów od Łowicza rozpościera się Park Romantyczny w Arkadii, warto podjechać trochę dalej do Nieborowa, gdzie wznosi się bardzo ładny pałac.
Pociągiem można łatwo dojechać do Sochaczewa, gdzie zobaczymy Muzeum Kolei Wąskotorowej oraz Muzeum Ziemi Sochaczewskiej i Bitwy nad Bzurą.
Łowicz – podsumowanie
Łowicz to bardzo dobre miejsce na jednodniową wycieczkę lub jako baza wypadowa do wycieczek koleją po bliższej i dalszej okolicy (o ile nie zamknięć spowodowanych remontem linii). Atrakcje Łowicza to przede wszystkim kościoły, ale miasto jako takie również powinno się spodobać, choć nie ma tu dużo do zwiedzania – najciekawsze miejsca i atrakcje Łowicza położone są blisko siebie.
Wielka szkoda, że w 2020 roku zamknięto Dom Wycieczkowy w Łowiczu. Był to jeden z najlepszych i niedrogich noclegów dla podróżujących koleją po Polsce.
Do Łowicza dojedziemy pociągami pospiesznymi niemal z całej Polski, dojeżdżają tu również pociągi Łódzkiej Kolei Aglomeracyjnej (Łódź – Łowicz), Kolei Mazowieckich (Łowicz – Warszawa oraz przyspieszony Płock – Warszawa) i Polregio (Łowicz – Kutno, Łowicz – Skierniewice).
Łowicz to nieduże miasto, na bardzo szybkie zwiedzanie centrum wystarczą 2-3 godziny, kolejne trzy trzeba dodać, jeżeli chcemy zobaczyć Muzeum w Łowiczu w centrum i Muzeum Diecezjalne. Natomiast kolejne kilka godzin będzie potrzebne na dojazd lub dojście do Maurzyc i zwiedzanie skansenu. Centrum miasta jest niewielkie, ale przyjemne – na mnie wywarło pozytywne wrażenie, choć jeżeli będziemy zaglądać w bramy i skręcać w boczne uliczki, zobaczymy też zaniedbane podwórka.
–> WSPARCIE STRONY<—
W dzisiejszych czasach wartościowe i niezależne strony nie przetrwają bez wsparcia czytelników. Wspierając mnie, wspierasz rzetelny przewodnik tworzony z pasji, bez pogoni za sensacją i zasięgami, dzięki któremu możesz taniej i wygodniej podróżować.