Słowacko-polskie pogranicze kryje wiele atrakcji, które nie są może tak znane i efektowne jak w pobliżu granicy czesko-polskiej, jednak co bardziej ambitni turyści powinni je zobaczyć.

W artykule krótko przedstawię największe atrakcje słowacko-polskiego pogranicza wraz ze wskazówkami, jak dojechać pociągiem, aczkolwiek kursowanie pociągów zmienia się z roku na rok i w przyszłości informacje mogą być nieaktualne. Opracowałem tylko atrakcje po słowackiej stronie, bowiem polskie atrakcje będą wymienione w innych artykułach.

Jak zauważycie, słowacko-polskie pogranicze to nie tylko modne miejscowości i góry, ale także interesujące zamki i miasteczka.

Tatry Wysokie

Słowacka część Tatr jest bardzo popularna wśród Polaków. Jeśli wierzyć relacjom podróżników, po słowackiej stronie nie jest tak tłoczno jak po polskiej. Liczne szlaki turystyczne, szczyt Gerlach, znane ośrodki narciarskie jak Szczyrbskie Pleso, Tatrzańska Łomnica, czy Stary Smokowiec, piękne krajobrazy – to wszystko przyciąga turystów z Czech, Słowacji i Polski.

Dojazd pociągiem: Doskonałą bazą wypadową do wycieczek w Tatry Wysokie jest Poprad. W Popradzie rozpoczynają bieg pociągi Tatrzańskich Kolei Elektrycznych, dojeżdżających między innymi do wspomnianych ośrodków narciarskich. Dodatkową atrakcją dla miłośników kolei jest wyremontowana kolej zębata Szczyrba – Szczyrbskie Pleso oraz kolej linowo-terenowa Stary Smokowiec – Hrebienok.

Bardejów

Bardejów to interesujące miasteczko położone w pobliżu granicy słowacko-polskiej. Wizytówką miasta jest nzrewitalizowany rynek w Bardejowie zaliczany do najpiękniejszych europejskich rynków w małych miastach. Pochyły, otoczony malowniczymi, niskimi kamieniczkami, z ratuszem i kościołem św. Idziego pośrodku jest perłą Słowacji. Wspomniany kościół również można zwiedzić, warto zwrócić uwagę na stojące obok obiektu stare dzwony. Rynek najlepiej fotografować z wieży kościoła św. Idziego.

Miasteczko otoczone jest dobrze zachowanymi murami obronnymi. Z Bardejova można na chwilę pojechać autobusem podmiejskim do uzdrowiska Bardejów-Zdrój (Bardejovské Kúpele), choćby pospacerować i napić się wody leczniczej w pijalni wód mineralnych. Na terenie uzdrowiska mieści się również Muzeum Architektury Ludowej regionu Szarysz.

Dojazd pociągiem: do Bardejowa prowadzi linia kolejowa z Preszowa, dokąd łatwo dojechać z Koszyc. Dojeżdżają tu pociągi osobowe, tzw. motoraczki. Kilka lat temu kursował wakacyjny autobus Krynica-Zdrój – Bardejów, dzięki któremu czas przejazdu z Polski do Bardejowa wynosił około pół godziny. Niestety, nie zanosi się, aby autobus kursował w następnych latach.

Zamek Zborov

Wznoszący się na wzgórzu niedaleko Bardejowa zamek Zborov został zbudowany na przełomie XIII i XIV wieku w celu ochrony szlaku handlowego z Węgier do Polski. W 1684 roku został zdobyty przez wojska cesarskie i zburzony. Podczas I wojny światowej ruiny zamku zostały ponownie poważnie uszkodzone.

Zachowały się ruiny zamku, w ostatnich latach prowadzono prace remontowe, które zakończyły się w 2021 roku. Zamek Zborov znany jest również pod nazwą Makowica Zborowska. Do zamku prowadzi aleja dębowa.

Dojazd pociągiem: do Zborova nie dojeżdżają pociągi. Najbliższa stacja to Bardejov, 9 kilometrów na południe od zamku.

Svidník

Svidník to nieduże miasto w kraju preszowskim, które nie wyróżnia się niczym szczególnym pod względem architektonicznym. Warto tu przyjechać, aby zobaczyć dwa muzea. Pierwsze z nich będzie atrakcyjne szczególnie dla chłopców i mężczyzn, bo Muzeum Wojskowe prezentuje bogatą kolekcję eksponatów z czasów od pierwszej do drugiej wojny światowej, dodatkowo na zewnątrz nieduży skansen maszyn bojowych.

Drugie interesujące muzeum to skansen Muzeum Kultury Ukraińsko-Rusińskiej, mieszczącego się w innym budynku. Na obrzeżach miasta pomnik upamiętniający bitwę pod Duklą – dwa czołgi na cokole.

Dojazd pociągiem: Do Svidníka nie dojeżdżają pociągi. Miasto położone jest pomiędzy Medzilaborcami a Bardejowem; w 2020 roku dla pasażerów pociągu wakacyjnego Rzeszów – Medzilaborce uruchomiono autobus, który bezpłatnie woził ich po atrakcjach w okolicy. Autobus zatrzymywał się również w Svidníku. Z Bardejowa do Svidníka trzeba pokonać 30 kilometrów, z Medzilaborec ponad 40 km.

Krásny Brod

Na obrzeżach miejscowości Krásny Brod warto zobaczyć ruiny Monastyru Zstąpienia Ducha Świętego – jednego z najstarszych klasztorów na Słowacji, założony w XIV wieku Według legendy w Krásnym Brodzie niewidomy żebrak przetarł oczy wodą ze studni i odzyskał wzrok. W miejscu cudu postawiono kaplicę i ikonę Matki Boskiej Podolskiej. Miejsce było uważane za święte już w czasach pierwszych Słowian.

W pobliżu ruin znajduje się cmentarzyk z czasów pierwszej wojny światowej i klasztor Bazylianów (budynek współczesny).

Dojazd pociągiem: Stacja kolejowa Monastyr położona jest bardzo blisko ruin klasztoru. Zatrzymują się na niej pociągi Medzilaborce – Humenne.

Kieżmark

Przyjemne miasteczko położone około 30 kilometrów od granicy słowacko-polskiej. Najważniejszy zabytek to bardzo dobrze zachowany zamek z XV wieku, obecnie siedziba Muzeum Regionalnego. Oprócz zamku w Kieżmarku zobaczymy czołg-pomnik, kościół z 1771 roku, kościół św. Krzyża z położoną tuż obok renesansową dzwonnicą i ładne centrum z zabytkowym ratuszem. Co bardziej ambitni powinni wybrać się na cmentarz z licznymi zabytkowymi nagrobkami.

W pobliskiej Lubicy ładny kościół ewangelicki.

Dojazd pociągiem: Do Kieżmarka kursują pociągi z Popradu. W ostatnich latach zatrzymywał się tu także sezonowy pociąg Poprad – Muszyna.

Zamek Pławiec

Ruiny zamku na wzgórzu nad Popradem. W dokumentach zamek pojawia się po raz pierwszy w 1294 roku, został wybudowany jako warownia graniczna z polecenia szlachcica Arnolda ze Spisza. W XV wieku dwa razy zdobyty przez Husytów, później odbijany przez wojska węgierskie.

W 1856 roku strawiony przez pożar. Zachowały się ruiny, niedawno prowadzone były prace konserwatorskie.

Dojazd pociągiem: Stacja kolejowa Plaveč znajduje się 2,5 kilometra od zamku. Poza sezonem dojeżdża tu tylko 1 pociąg tygodniowo z Koszyc. W ostatnich latach zatrzymywał się tu także sezonowy pociąg Muszyna – Poprad. Stacja kolejowa Muszyna oddalona jest od zamku o około 20 kilometrów.

Zamek w Lubowli

Częściowo zachowany i odrestaurowany zamek na wzgórzu nad miastem Stara Lubowla. Wybudowany w drugiej połowie XIII lub na początku XIV wieku. W XIV wieku rozbudowany. W 1553 niemal zniszczony przez pożar, później odbudowany. W latach 1655-1661 na zamku były przechowywane polskie klejnoty koronne.

Od 1772 roku własność węgierska, stopniowo podupadał. W latach 1883-1945 własność hrabiego Zamoyskiego. W latach 1945-1971 siedziba szkoły. Od lat siedemdziesiątych prowadzone na zamku prowadzone są wykopaliska i prace konserwatorskie.

Muzeum na zamku zbiera bardzo dobre recenzje, przy zamku utworzono niewielki skansen.

Dojazd pociągiem: stacja kolejowa Stará Ľubovňa leży 2,5 kilometra od zamku. Przez cały rok dojeżdżają tu pociągi z Popradu, w sezonie również pociąg Poprad – Muszyna.

Hanušovce nad Topľou

Interesujące miasteczko (ok. 3,5 tysiąca mieszkańców) w kraju preszowskim. Warto tu przyjechać, aby zobaczyć pałac z pierwszej połowy XVIII wieku, w którym ma swoją siedzibę muzeum ze zbiorami przyrodniczymi z regionu.

Na terenie pałacu urządzono także park archeologiczny – siedem stanowisk przestawiających historię pięciu epok od czasów prehistorycznych do średniowiecza. W lecie organizowane są warsztaty dawnych rzemiosł.

Dodatkowa atrakcja to zabytkowy wiadukt kolejowy (w pobliżu są jeszcze trzy inne wiadukty).

Dojazd pociągiem: na stacji Hanušovce nad Topľou mesto zatrzymują się pociągi regionalne Preszów – Humenne.

Drewniany kościół w Hervartowie

Kościół pw. św. Franciszka z Asyżu w Hervartowie to najstarszy i najlepiej zachowany drewniany kościół na Słowacji. Kościół zbudowany w stylu gotyckim pod koniec XV wieku został w 2008 roku wpisany na Listę światowego dziedzictwa UNESCO. Świątynia otoczona jest murem krytym gontem. W środku malowidła ścienne z 1655 i 1805 roku.

Dojazd pociągiem: Najbliższe stacje kolejowe to Kľušov i Šiba oddalone od kościółka o około 4 kilometry. Stacje położone są przy linii kolejowej Preszów – Bardejów. Z Bardejowa do kościółka trzeba pokonać 9 kilometrów.

Zamek Spiski

Słowacko-polskie pogranicze to wiele interesujących miejsc. Jednym z nich jest miejscowość Spiskie Podgrodzie, gdzie znajdują się ruiny potężnego, kamiennego Zamku Spiskiego z XII wieku. Majestatyczne ruiny na wzniesieniu przyciągają turystów z całej Słowacji, Czech i Polski. Na zamku prowadzone są prace konserwatorskie, więc część miejsc może być niedostępna.

W Spiskim Podgrodziu warto także zobaczyć Spiską Kapitułę – katedrę wpisaną na Listę światowego dziedzictwa UNESCO, rynek i kilka kościołów.

Dojazd pociągiem: Do Zamku Spiskiego na co dzień nie da się dojechać pociągiem. Najbliższa stacja kolejowa czynna przez cały rok to Spišské Vlachy, gdzie zatrzymują się pociągi osobowe kursujące pomiędzy Popradem a Koszycami. Stacja oddalona jest o około 12 kilometrów od zamku, autobusy kursują bardzo rzadko. W lecie na trasie Spišské Vlachy – Spišské Podhradie uruchamiane są sezonowe pociągi, umożliwiające dojazd pociągiem blisko Zamku Spiskiego.

Zamek Orawski

Zbierający bardzo dobre recenzje odrestaurowany zamek na skale nad wsią Orawskie Podzamcze, nad rzeką Orawa. Wybudowany w połowie XIII wieku po najeździe tatarskim z 1241 roku. W 1556 roku przebudowany przez właścicieli z rodu Thurzo, swój dzisiejszy wygląd zawdzięcza przebudowie z XVII wieku. W późniejszych latach kilkakrotnie zmieniał właścicieli.

Poważnie uszkozony przez pożar z 18 kwietnia 1800 roku, przez pewien czas służył jako więzienie, od 1868 roku na zamku utworzono jedno z pierwszych muzeów na terenie dzisiejszej Słowacji. Od 1945 roku własność państwa.

Na zamku można obejrzeć eksponty związane z jego historią oraz szereg wystaw tematycznych. W wybranych dniach możliwe jest nocne zwiedzanie zamku.

Dojazd pociągiem: Niedaleko zamku znajduje się przystanek kolejowy Oravský Podzámok, na którym zatrzymują się pociągi regionalne Kraľovany – Trzciana.

Orawska kolej leśna

Kolejka wąskotorowa kursująca w miejscowości Oravská Lesná tuż przy granicy z Polską. Kolejka leśna, podobnie jak inne tego typu , miała służyć głównie tartakom. Trasę budowali jeńcy wojenni. 27. 7. 1918 pierwszy pociąg wyruszył w trasę. Kolejka służyła do przewozu drewna i nie była połączona z siecią kolei normalnotorowej. Aby ułatwić transport drewna, zdecydowano się połączyć Orawską kolejkę leśną z Kysucką kolejką leśna, która łączyła się ze szlakiem Bogumin – Koszyce. Obie kolejki połączono i 15. 2. 1928 wydano pozwolenie dopuszczające do ruchu nowo wybudowaną zintegrowaną sieć kolei wąskotorowych o łącznej długości ponad 60 kilometrów, którą dalej rozszerzano. Podczas II wojny światowej część szlaku celowo zniszczyli słowaccy partyzanci, aby uniemożliwić korzystanie z niej Niemcom.

Według informacji na stronie Muzeum Orawskiego, kolejka kursuje przez cały rok. W wybrane dni pociąg prowadzi lokomotywa parowa.

Dojazd pociągiem: Kolejka położona jest daleko od czynnych linii kolejowych. Najbliższe stacje kolejowe to Krásno nad Kysucou przy linii Czadca – Żylina (32 km) lub Tvrdošín (40 km) przy linii do Trzciany.

Muzeum Wsi Orawskiej

Muzeum Wsi Orawskiej to jeden z najciekawszych skansenów na Słowacji. Zostało utworzone na obrzeżach wsi Zuberzec, popularnej w sezonie zimowym wśród narciarzy. Jak każdy skansen, prezentuje życie mieszkańców minionych epok. Drobiazgowo odtworzone wnętrza starych chat, spokój, koło skansenu przepływa strumień górski, co nadaje mu dodatkowego uroku.

Wysoko oceniana atrakcja, polecana szczególnie rodzicom z dziećmi.

Dojazd pociągiem: Do skansenu nie da się dojechać pociągiem. Najbliższa stacja kolejowa to Podbiel, oddalona o skansenu o 17 kilometrów. Znajduje się przy linii kolejowej Kraľovany – Trzciana.

Muzeum Wsi Kysuckiej

Skansen w miejscowości Nowa Bystrzyca. Częścią skansenu i jego największą atrakcją jest kolej wąskotorowa, dawna kolej leśna Kolejka kursuje na trasie Skansen- stacja Chmúra – Skansen w okresie od 1 maja do 31 października. Od poniedziałku do piątku pociągi są prwadzone przez lokomotywy spalinowe, w soboty i niedziele przez lokomotywy parowe. Poza sezonem możliwe są przejazdy drezynami w wybrane dni.

Dojazd pociągiem: Najbliższa stacje kolejowe to Krásno nad Kysucou przy linii Czadca – Żylina (ok. 16 km od skansenu)

Liptowski Mikułasz i okolice

Nieduże miasto w kraju żylińskim (31 tys. mieszkańców), bardzo popularne wśród Polaków za sprawą aquaparku Tatralandia. Na terenie miasta znajdziemy kilka interesujących atrakcji turystycznych: kościoły, synagogę, zabytkowe kamienice, cmentarz wojskowy i szlaki turystyczne. Na obrzeżach miasteczka duży zbiornik retencyjny Liptovská Mara.

W pobliżu zamek i pałac we wsi Liptovský Gródek, znany aquapark Beszeniowa i ruiny zamku Liptowskiego, jak również Wodospad Luczański  położony w centrum wsi Lúčky niezamarzający wodospad o wysokości 12-13 metrów.

Dojazd pociągiem: Liptowski Mikułasz znajduje się przy magistrali kolejowej Żylina – Koszyce, więc dojazd pociągiem jest bardzo łatwy.

Muzeum Wsi Liptowskiej

Niewielki skansen we wsi Przybylina, gdzie zwiedzanie umilają pasące się pośród budynków owce, konie i kozy. Dużą część eksponatów stanowią domy ze wsi zatopionych przy budowie zbiornika retencyjnego Liptovská Mara. Zwiedzać można również wnętrza chałup.

Malowniczo położone miejsce w spokojnej okolicy. Zdecydowanie warte odwiedzenia. W pobliżu Muzeum Poważskiej Kolei Leśnej – od lat czynione są starania o odbudowę fragmentu trasy dawnej kolei leśnej i uruchomienie przejazdów pociągami, co może nastąpić w najbliższej przyszłości.

Dojazd pociągiem: do Przybyliny nie dojeżdżają pociągi. Najbliższa stacja to Liptovský Hrádok w Liptowskim Gródku, 12 kilometrów od miejscowości. Z Liptowskiego Mikułasza, w zależności od trasy, odległość wynosi 20-25 km.

Lewocza

Lewocza to piękne miasteczko z licznymi zabytkami i zachowanym zespołem urbanistycznym starego miasta, otoczonego murami obronnymi. Do zabytkowego centrum wchodzi się przez tzw. Bramę Koszycką, ale dopiero po jej przekroczeniu ujrzymy Lewoczę w całej swojej krasie. Nie sposób nie zachwycić się rynkiem, pośrodku którego stoi przepiękny ratusz połączony z wieżą, a tuż obok ratusza ustawiono pręgierz.

Dumą Lewoczy jest największy drewniany ołtarz na świecie, który zbudował w latach 1508-1517 mistrz Paweł z Lewoczy. Ołtarz możemy zobaczyć w bazylice św. Jakuba.

Dojazd pociągiem: W Lewoczy znajduje się stacja kolejowa, ale pociąg przyjeżdża do miasta tylko raz w roku, z okazji odbywającej się tutaj
pielgrzymki na Mariańską Górę (uruchamiane są pociągi Koszyce – Lewocza). Jak wynika z ankiety przeprowadzonej w 2019 roku, wielu mieszkańców miasta chciałoby uruchomienia regularnych pociągów pasażerskich na trasie Spišská Nová Ves – Levoča, lecz nie wiadomo, czy to nastąpi i kiedy.

Słowacko-polskie pogranicze na pewno jest interesujące z punktu widzenia turysty. Atrakcji jest znacznie więcej i nie sposób ich zmieścić w jednym artykule. Być może kiedyś uda mi  się osobiście zwiedzić atrakcje słowacko-polskiego pogranicza i szczegółowo je opisać.

Lubisz podróże koleją i poznawanie nowych miejsc? Chcesz być na bieżąco z ofertami promocyjnymi na kolei? Zapraszam do śledzenia naszego profilu na Facebooku, Twitterze i Instagramie.  Natomiast TUTAJ znajdziesz informacje na temat kolei z całego świata.

Wsparcie bloga
Jeśli spodobał ci się blog, warto go wesprzeć drobną darowizną TUTAJ. Opracowanie wielu artykułów trwa tygodniami, ich aktualizacja rozbudowa i rozbudowa latami. Bez pieniędzy nie da się utrzymać i rozwijać ambitnych projektów, a w dzisiejszym świecie zarabia się na płytkich, tabloidowych treściach. Zapraszam również nasz fanpage na Facebooku.