Szwecja to skandynawski kraj, w którym w ostatnich kilkudziesięciu latach wprowadzono szereg zmian pod hasłem tolerancji, równouprawnienia i imigracji. Szwecja wzbudziła kontrowersje również podczas epidemii koronawirusa SARS-2-COV, kiedy postawiła na odporność stadną, a władze nie zamknęły kraju, polegając na odpowiedzialności mieszkańców i stosowanie się przez nich do zaleceń sanitarnych. W artykule przeczytacie ciekawostki o Szwecji.
1. Wśród Szwedów zakorzeniony jest zwyczaj „fika”, co oznacza przerwę w pracy na kawę i coś słodkiego, najczęściej bułkę cynamonową. Pod względem konsumpcji kofeiny Szwedzi są podobno zaraz za liderami w tej dziedzinie – Finami.
2. Szwecja jest trzecim pod względem wielkości krajem Unii Europejskiej, ale przedostatnim pod względem gęstości zaludnienia.
3. W wielu oknach na parapetach ustawione są lampki i lampy, które mają oświetlać chodniki. W oknach nie ma firanek, na parapetach oprócz lamp i lampek znajdują się najróżniejsze ozdoby.
4. Korea Północna nie zapłaciła Szwecji za 1000 samochodów Volvo zakupionych w 1974 roku. Dług nie został umorzony, a Szwecja domaga się od Korei Północnej zapłaty 322 milionów dolarów – to dług z odsetkami naliczonymi za prawie 50 lat zwłoki.
5. Szwedzki paszport od lat plasuje się w czołówce rankingu najlepszych paszportów świata – w 2020 roku zajął 3 miejsce na świecie i pozwalał wjechać bez wizy do 133 krajów świata.
6. Ze względu na obniżenie terenu spowodowane przez wydobycie rudy żelaza sprawiło, że konieczne było przeniesienie niemal całego miasta Kiruna o kilka kilometrów. Część budynków przeniesiono, część pozostawiono. Była to największa tego typu operacja na świecie.
7. Szwedzkie zespoły muzyczne należą do najbardziej znanych na świecie. Podobno to Szwecja, poza Stanami Zjednoczonymi i Wielką Brytanią ma najwięcej zespołów muzycznych, które zdobyły światową sławę. Ze Szwecji pochodziły między innymi zespoły Abba, Ace of Base, Roxette, Alcazar, Avicii, Lykke Li, czy Swedish House Mafia.
8. Pociąg Berlin – Malmö to jeden z nielicznych pociągów pasażerskich, które część trasy pokonują na promie. Obecnie to pociąg sezonowy; w przyszłości być może zmieni trasę i pasażerowie nie będą już płynąć promem w wagonach pasażerskich.
9. Szwecja jako pierwszy kraj na świecie zakazała bicia dzieci już w 1979 roku.
10. W Szwecji na większość towarów i usług obowiązuje stawka VAT 25%.
11. Szwecja przywiązuje ogromną wagę do segregacji śmieci, recyklingu i odnawialnych źródeł energii. Aby nie zabrakło surowca do produkcji prądu, importuje również śmieci z Norwegii.
12. Książę pomorski i późniejszy król Szwecji, Danii i Norwegii po detronizacji osiadł na Gotlandii, skąd kierował najazdami piratów i atakami na statki handlowe na Bałtyku.
13. Szwecja to kraj wynalazców – rejestruje się tu najwięcej patentów w przeliczeniu na mieszkańca. Najsłynniejszym szwedzkim wynalazkiem jest dynamit.
14. Kopalnia miedzi w Falun zakończyła wydobycie w 1992 roku po 1300 latach nieprzerwanej działalności.
15. Spółka Falu Koppargruva AB, która zarządzała kopalnią miedzi w Falun i nadal jest właścicielem kilku zakładów w tym mieście, została założona w 1288 i uchodzi za najstarszą istniejącą spółkę akcyjną na świecie.
16. W Falun produkuje się tzw. „czerwień faluńską” – farbę uznawaną za dobro narodowe Szwecji. Jest to farba emulsyjna stosowana do malowania drewnianych elewacji domów w Szwecji, Norwegii i Finlandii. Ma doskonałe działanie impregnujące na drewno.
17. 86% Szwedów żyje w miastach.
18. Dawniej Szwecja miała przez jakiś czas swoje kolonie – kilka osad na wybrzeżu Ghany, Tobago, Gwadelupę, Saint-Barthélemy i Nową Szwecję – terytorium leżące obecnie na terytorium Stanów Zjednoczonych. Kolonie zmieniały co jakiś czas zarząd – Tobago zostało przejęte przez Brytyjczyków, Gwadelupę i Saint-Barthélemy odkupili Francuzi a Nową Szwecję zdobyli Holendrzy, po zdobyciu przez Holendrów stała się częścią Nowych Niderlandów.
19. Szwedzi mają prawo do 480 dni urlopu rodzicielskiego.
20. Szwedzka pisarka Selma Lagerlöf była pierwszą kobietą, która zdobyła Nagrodę Nobla (1909).
21. Szwedzka firma Volvo w 1959 roku wymyśliła pasy bezpieczeństwa.
22. Na terytorium Szwecji znajduje się 97 500 jezior.
23. W Sztokholmie każdego roku przyznawana jest Nagroda Nobla. Wynalazca dynamitu w swojej ostatniej woli ustanowił tę nagrodę „dla tych, którzy w danym roku przynieśli największe korzyści rodzajowi ludzkiemu”. Pierwsze rozdanie nagród miało miejsce w 1901 roku.
24. Szwedzkim przysmakiem są fermentujące śledzie o charakterystycznym, zgniłym zapachu.
25. W 1909 roku Szwecja jako pierwsza w Europie utworzyła parki narodowe – w tym roku utworzono dziewięć parków narodowych na terenie Szwecji.
26. W Szwecji, w czasie opracowywania artykułu, uczniom wyższych klas szkół średnich płacono kieszonkowe za chodzenie do szkoły.
27. Uniwersytet w Uppsali został założony w 1477 roku i jest najstarszym uniwersytetem w krajach Skandynawii. W bibliotece uniwersyteckiej można znaleźć dzieła zagrabione przez Szwedów podczas najazdów na Polskę.
28. Położony na 14 wyspach Sztokholm nazywany jest czasami Wenecją Północy.
29. Szwecję i Danię łączy most Oresund o długości 7845 metrów, a cała trasa razem z tunelami ma 14 kilometrów. Zbudowany nad cieśniną Sund nie jest najdłuższym mostem na świecie, ale i tak przejazd po moście to niesamowite przeżycie.
30. W Szwecji bez obaw można wszędzie pić wodę z kranu.
31. W Szwecji rozciąga się największy na świecie model Układu Słonecznego. Wyznaczają go obiekty rozmieszczone od Sztokholmu aż za koło podbiegunowe. Do modelu wciąż dołączane są nowe obiekty.
32. Szwedzkim dzieciom nie można nadać imienia Ikea, Elvis, Mettalica, czy Superman.
33. Duża część produktw firmy Ikea nosi nazwy szwedzkich, duńskich albo norweskich miast i miasteczek.
34. 3 września 1967, w ciągu jednego dnia, w Szwecji zmieniono organizację ruchu z lewostronnej na prawostronną. Dzień zmiany nazywany jest „Dagen H”.
35. Szwecja jako pierwszy kraj na świecie zakazała cenzury. Stało się to w 1766 roku.
Od autora: Ciekawostki o Szwecji i inne podobne artykuły znajdują się w dziale „Rozrywka” i są przeznaczone dla osób, które nie mają specjalistycznej wiedzy o opisywanych krajach. Artykułu nie należy brać jako pracy naukowej, tylko czytać z przymrużeniem oka.