Poniżej zamieściłem wykaz czynnych(?) kolei turystycznych w Szwecji. Niestety, o większości z nich nie znalazłem żadnych szczegółowych informacji, natomiast strony internetowe innych są tylko w języku szwedzkim, co nawet przy użyciu Google Translatora nie daje gwarancji, że informacje zostały przetłumaczone poprawnie. Na pewno nie jest to kompletny wykaz. Nie zawiera pociągów wycieczkowych.
Anten-Gräfnäs Järnväg (AGJ)
Pociągi retro kursujące po dwunastokilometrowej trasie Anten – Gräfsnäs (891 mm). Kolej kursuje głównie w wakacje, szczegółowy kalendarz na stronie internetowej. Pociągi zestawione są z wagonów retro i parowozu, a w wybrane dni kursują zabytkowe autobusy szynowe. Przejazd w jedną stronę trwa 42 minuty, natomiast w Gräfsnäs przygotowano dla pasażerów bogaty program towarzyszący. Ze zdjęć na stronie internetowej można wywnioskować, że kolej cieszy się dużą popularnością.
Strona internetowa: www.agj.net
Anten-Gräfnäs Järnväg na You Tube (2:00)
 Anten-Gräfnäs Järnväg (aut. Stefan Lindberg; lic. GNU; źródło: Wikimedia) |
 Anten-Gräfnäs Järnväg (aut. Daniel Hansson/Joopey; lic. CC; źródło: flickr.com) |
Bläse Kalkbruksmuseum
Kolej wąskotorowa na Gotlandii położona na uboczu. Od najbliższego przystanku komunikacji publiczej trzeba przejść pieszo około siedmiu kilometrów. Kolej łączyła kiedyś port w Bläse z kamieniołomem, obecnie wykorzystywana jest do celów turystycznych. Pociągi kursują tylko w sezonie, przewożąc turystów po trasie o długości 2,2 km . Trasa jest bardzo malownicza.
Strona internetowa: /www.blasekalkbruksmuseum.se/stentag.html
 Kolej w Bläse (aut. Helen Simonsson/Bochum 1805; lic. CC; źródło: flickr.com) |
 Kolej w Bläse – lokomotywownia (aut. Helen Simonsson/Bochum 1805; lic. CC; źródło: flickr.com) |
Böda skogsjärnväg
Kolej leśna ukryta w lasach spokojnej szwedzkiej wyspy – Olandii. Kursuje w wakacyjne weekendy od ostatniego weekendu czerwca do ostatniego weekendu sierpnia. Pociąg pokonuje malowniczą, czterokilometrową trasę z Fagerrör do Trollskogen. Przejazd tam i z powrotem trwa 75 minut.
Strona internetowa: www.bosj.se
Böda skogsjärnväg na You Tube (2:38)
Borås Miniatyrånglokssällskap
Kolej miniaturowa w mieście Borås. Kursuje po trasie o długości 1075 metrów i rozstawie szyn 184 mm . Uruchamiana jest w wybrane dni od maja do października, szczegóły na stronie internetowej.
Strona internetowa: bmas.se
Borås Miniatyrånglokssällskap na You Tube (4:38)
Dal-Västra Värmlands Järnväg
Jedna z największych atrakcji regionu Värmland. Przejazdy zabytkowymi autobusami szynowymi na malowniczej trasie Bengtsfors – Mellerud (46 km) oraz drezynami rowerowymi na trasie Bengtsfors – Årjäng (52 km). Autobusy szynowe kursują od poniedziałku do soboty od połowy czerwca do 25 sierpnia. Każdego dnia kursują dwie pary pociągów. Przejazd w jedną stronę trwa średnio 50 minut. Zarządca kolei organizuje również przejazdy zabytkowymi autobusami.
Strona internetowa: www.dvvj.se
Engelsberg Norbergs Järnvägshistoriska förening
Pociągi retro i zabytkowe autobusy szynowe kursujące w każdą niedzielę od połowy czerwca do końca sierpnia pomiędzy Kärrgruvan a Ängelsberg. Długość trasy to 17,9 km .
Strona internetowa: www.enj.se
 Zabytkowy szynobus (aut. Calle Eklund ; lic. CC; źródło: Wikimedia) |
 Tory kolei (aut. Pimwanted; lic. CC; źródło: Wikimedia) |
Föreningen Ryttarens torvströfabrik
Dawna kolej torfowa 20 w Åkerängsvägen 20 kilometrów od Falköping. Kolej położona jest na odludziu, w opuszczonej kopalni torfu, gdzie obecnie mieści się muzeum wydobycia torfu. Miejsce ma niepowtarzalną atmosferę i pozwala przenieść się w czasie do połowy ubiegłego wieku. Z dawnej dziesięciokilometrowej linii pozostało jedynie około trzech kilometrów torów. Muzeum jest czynne tylko kilka razy w roku, na stronie internetowej nie udało mi się znaleźć dokładnych terminów. Grupy zorganizowane mogą zarezerwować wizytę w którykolwiek dzień.
Strona internetowa: www.ryttaren.nu
Ryttarens torvströfabrik na You Tube (15:40)
Gotlands Hesselby Järnväg
Malownicza kolej leśna na Gotlandii. Trasa liczy tylko około kilometra. Pociągi kursują w niedziele i wybrane dni wakacji pomiędzy Hesselby a Eken. Na stacji Hesselby czynne jest ponadto małe muzeum kolejnictwa, gdzie wystawiono drezyny, zdjęcia, bilety i mundury związane z tą koleją.
Strona internetowa: www.gotlandstaget.se
Gotlands Hesselby Järnväg na You Tube
 Gotlands Hesselby Järnväg (aut. Helen Simonsson/Bochum 1805; lic. CC; źródło: flickr.com) |
 Gotlands Hesselby Järnväg (aut. Helen Simonsson/Bochum 1805; lic. CC; źródło: flickr.com) |
High Chaparral
Ogromny park rozrywki stylizowany na miasto na Dzikim Zachodzie znane z westernów. Położony na uboczu, pomiędzy Gislaved a Värnamo. Na terenie High Chaparral znajdziemy między innymi miasteczko indiańskie, miasto kowbojów i miasto meksykańskie. Jednak z punktu widzenia miłośników kolei największą atrakcję jest kursujący po parku rozrywki pociąg Old Mexico w stylu pociągów znanych z westernów. Co ciekawe, tabor został wyprodukowany w Polsce.
Strona internetowa: hwww.highchaparral.se
Pociąg w parku High Chaparral na You Tube (4:08)
 Polski parowóz Px29-1705 jako eksponat (aut. Wassen; lic. CC; źródło: Wikimedia) |
 Inny parowóz jako eksponat (aut. Wassen; lic. CC; źródło: Wikimedia) |
Jädraås-Tallås Järnväg
Kolej kursująca w niedziele od połowy lipca do połowy sierpnia. Przejazdy pociągami zestawionymi z parowozów i wagonów retro odbywają się na trasie o długości 6 km . Wadą tej kolei jest położenie na uboczu (w Jädraås) i brak możliwości dojazdu komunikacją publiczną. Najbliższa stacja kolei szwedzkich znajduje się w Ockelbo. W dni kursowania kursuje pięć par pociągów – przejazd tam i z powrotem wraz z programem towarzyszącym trwa około 80 minut.
Strona internetowa: www.jtj.org
Jädraås-Tallås Järnväg na You Tube (23:45)
 Wagon parowy (aut. Nils Öberg ; lic. CC; źródło: Wikimedia) |
 Jädraås-Tallås Järnväg (aut. Nils Öberg; lic. CC; źródło: Wikimedia) |
Kristianstads Järnvägsmuseum
Krótka linia wąskotorowa 600 mm przy Muzeum Kolejnictwa w Kristianstad. Długość to prawdopodobnie około 250 metrów. Przejazdy demonstracyjne odbywają się tylko w wakacyjne weekendy. Niestety, strona internetowa muzeum nie działa.
Lennakatten
Linia wąskotorowa z Uppsali do Faringe prowadząca przez rzadko zaludnione, leśne tereny. Długość to 33 kilometry. Pociągi retro kursują na tej trasie w wybrane dni w sezonie letnim. Podróż tam i z powrotem wraz z programem towarzyszącym trwa od 3 do 5 godzin.
Strona internetowa: www.lennakatten.se
Lennakatten na You Tube (52:17)
 Lennakatten (aut. Nils Öberg ; lic. CC; źródło: Wikimedia) |
 Lennakatten (aut. Zaphod; lic. CC; źródło: Wikimedia) |
Loke i Galtström
Nietypowa kolej wąskotorowa, bowiem została odbudowana przez grupę pasjonatów na miejscu dawnej linii obsługującej hutę niedaleko Njurundu. Uruchamiana w niedziele od czerwca do września, jeżeli warunki atmosferyczne pozwalają na przejazd. Pociągi ciągnięte są przez lokomotywę „Loki” wyprodukowaną w 1887 roku. Linią zarządza stowarzyszenie Föreningen Galtströmståget prowadzące małe Muzeum Kolejnictwa w Galtström. Członkowie stawiają sobie za zadanie utrzymanie linii, odbudowę wagonów oraz walczą o utrzymanie kolejowego dziedzictwa historycznego regionu. Niestety, nie wiem czy podane informacje są aktualne, bowiem na stronie internetowej nie znalazłem aktualnych zdjęć pociągu, ani terminów kursowania.
Strona internetowa: www.galtstromstaget.se
Munkedals Järnväg
Kolej wąskotorowa kursująca w wakacje w czwartki, soboty i niedziele (od 4 lipca do 4 sierpnia). Przejazdy odbywają się na linii o długości 3,3 km pomiędzy Åtorp a Munkedals hamn po nieczynnej linii 600 mm zamkniętej dla ruchu w 1954 roku. O ile dobrze zrozumiałem, to tory wąskotorowe zostały położone wewnątrz torów zamkniętej linii normalnotorowej. Kolej kursuje także w wybrane dni poza sezonem. Wśród lokomotyw obsługujących trasę był polski parowóz oznaczony numerem „7” nazywany „Munkedal”, wyprodukowany w 1949 roku w Chrzanowie. Jak informuje strona, obecnie lokomotywa jest nieczynna. Pozostałe lokomotywy to spalinowozy przywiezione głównie z linii przemysłowych.
Strona internetowa: www.munkedalsjernvag.com
Munkedals Järnväg na You Tube (4:03) (niezbyt ładny film)
Närsen-Grontjärns Järnväg
Prywatna kolej miniaturowa uruchamiana w sezonie letnim na pętli o długości około 500 metrów. Zarządzana jest przez hobbystów, którzy zgromadzili sporo dawnych lokomotyw przemysłowych i najróżniejszych wagoników. Oprócz przejazdów koleją miniaturową organizują przejazdy zabytkowymi autobusami. Kolej znajduje się w Dala-Floda.
Strona internetowa: medlem.spray.se/ngj
Ohsabanan
Pociągi kursujące po nieczynnej linii kolejowej Ohs Bruk – Bor Norra (600 mm) wybudowanej w latach 1907-10, a zamkniętej w 1967. Trasa liczy 11,4 km , a pociągi retro kursują w lipcowe i sierpniowe weekendy oraz we wtorki, środy i czwartki od 16 lipca do 1 sierpnia. Również na tej kolei wśród lokomotyw znajdziemy polską lokomotywę parową Ty-3 195. Według strony zarządcy kolei została wyprodukowana w 1944 roku i początkowo była używana jako lokomotywa na kolejach cukrowniczych. W 1975 roku została kupiona przez Szwedów. Obecnie oczekuje naprawy. Wagon pasażerski nr 6 został wybudowany na bazie polskiego wagonu towarowego. Inny polski akcent na tej kolei to wagon cysterna.
Strona internetowa: www.ohsabanan.com
Ohsabanan na You Tube (7:42)
 Ohsabanan (aut. Daniel S.; lic. CC; źródło: Wikimedia) |
 Stacja Bor Norra (aut. Nils Öberg; lic. CC; źródło: Wikimedia) |
Örkaggens Järnväg
Prywatna kolej ogrodowa 10 kilometrów od Askersund powstała na bazie miejscowej kolei leśno-torfowej. Trasa liczy aż 2,3 km, co jest imponującym osiągnięciem. Kolej znajduje się w lesie, niedaleko jeziora, co czyni ją bardzo atrakcyjną dla turystów.
Strona internetowa: okj.malmborg.info
Östra Södermanlands Järnväg
Położona niedaleko Sztokholmu kolej wąskotorowa cieszy się bardzo dużą popularnością wśród turystów. Kursuje w sezonie od maja do września w weekendy oraz w wybrane dni powszednie w lipcu. Pociągi kursują na odcinkach: Mariefred- Läggesta (11 km) oraz Läggesta -Taxinge-Näsby (7,5 km) . Przejazd trwa stosunkowo krótko, na pierwszym z odcinków tylko 14 minut, na drugim 34. Oprócz kursów sezonowych, pociągi kursują także w wybrane dni w ciągu roku – szczegóły na stronie internetowej. Do stacji Läggesta można łatwo dojechać pociągiem podmiejskim ze Sztokholmu. Jeden z parowozów Tx4-559 (obecnie w naprawie), jeździł kiedyś w Polsce – na kolejach wąskotorowych w Gnieźnie, Mławie, Zwierzyńcu i Witaszycach.
Strona internetowa: www.oslj.nu
Östra Södermanlands Järnväg na You Tube (6:31)
 Zabytkowy szynobus (aut. Daniel S. ; lic. CC; źródło: Wikimedia) |
 Pociąg retro (aut. Daniel S. ; lic. CC; źródło: Wikimedia) |
Risten-Lakviks Järnväg
Kolej wąskotorowa czynna w niedziele w lipcu (dane na 2013 nie zostały jeszcze opublikowane). Kursuje po dwukilometrowej trasie pomiędzy Risten a Lakviks niedaleko miasta Linköping, skąd na stację kolejki można dojechać autobusem podmiejskim. Na stacji kolejki działa również kawiarnia.
Strona internetowa: www.rlj.se
Risten-Lakviks Järnväg na You Tube (15:47)
 Risten-Lakviks Järnväg (aut. Nils Öberg ; lic. CC; źródło: Wikimedia) |
 Risten-Lakviks Järnväg (aut. Nils Öberg; lic. CC; źródło: Wikimedia) |
Robertsfors Bruksjärnväg
Małe muzeum kolejnictwa w Robertsfors, 60 kilometrów od miasta Umea, prezentuje eksponaty związane z przemysłem i koleją żelazną w regionie. Oprócz tego kilka razy w roku organizuje demonstracyjne przejazdy po torze o długości około 700 metrów. Brak dokładnych informacji.
Roslagsbanan
Pociągi retro kursujące kilka razy w roku w okolicach Sztokholmu. Głównym źródłem utrzymania Roslagsbanan jest wynajem pociągów grupom zorganizownym, filmowcom i agencjom reklamowym.
Strona internetowa: www.roslagsbanan.com
Pociąg retro Roslagsbanan na You Tube (2:45)
 Pociąg retro (aut. Ina Widegren; lic. CC; źródło: Wikimedia) |
 |
Skara-Lundsbrunns Järnvägar
Jeden z odcinków dawnej Vastergötland-Goteborgs Järnväg. Przejazdy pociągami retro po trasie o długości 11, 2 km ze Skara do Lundsbrunns. Pociągi kursują w niedziele od 30 czerwca do 1 września, we wtorki i czwartki od 2 lipca do 15 sierpnia oraz 29 września i 6 października . Można się przejechać pociągiem zestawionym z wagonów retro i parowozu, albo zabytkowym autobusem szynowym. Przejazd w jedną stronę trwa 25 minut. Jeden z czynnych parowozów został wyprodukowany w 1898 roku.
Strona internetowa: www.sklj.se
Skara-Lundsbrunns Järnvägar na You Tube (8:55)
Skånska Järnvägar
Pociągi turystyczne kursujące w sezonie letnim z Brösarp do Storn Olof. Trasa liczy 13,4 km . Pociągi zestawione są z lokomotywy parowej oraz wagonów retro, w wybranych składach kursuje także zabytkowy wagon restauracyjny. Przejazd w jedną stronę trwa 35 minut. W 2013 roku cena za przejazd dla osoby dorosłej wynosi 80 koron szwedzkich (ok. 40 zł) w jedną stronę lub 120 koron szwedzkich (ok. 60 zł) za przejazd tam i z powrotem.
Strona internetowa: www.skanskajarnvagar.se
Skånska Järnvägar na You Tube (14:08)
 Skånska Järnvägar (aut. Olaf Lindstrong; lic. CC; źródło: Wikimedia) |
 Skånska Järnvägar (aut. Magnus Bäck; lic. CC; źródło: Wikimedia) |
Smalspårsjärnvägen Västervik-Hultsfred
Pociągi retro na odcinku Västervik-Hultsfred (60 km) i kolej drezynowa na odcinku Hultsfred-Hesjön (11 km). Jest to najdłuższa kolej wąskotorowa w Skandynawii i jedna z największych atrakcji turystycznych regionu. W sezonie letnim po trasie kursują zabytkowe autobusy szynowe oraz pociągi zestawione z lokomotywy parowej i wagonów retro. Linia została otwarta w 1879, a obecnie utrzymywana jest dzięki wysiłkom licznych wolontariuszy.
Strona internetowa: www.smalsparet.se
Smalspårsjärnvägen Västervik-Hultsfred na You Tube cz.1/2 (8:55)
Smalspårsjärnvägen Västervik-Hultsfred na You Tube cz.2/2 (9:55)
 pociąg parowy (źródło: materiały prasowe SV-H) |
 zabytkowy szynobus (źródło: materiały prasowe SV-H) |
Vadstena Fogelsta Järnväg
Jak informuje zarządca na stronie oficjalnej, jest to najstarsza czynna kolej wąskotorowa (891 mm) w Szwecji. Najstarsze odcinki linii wąskotorowej zostały oddane do użytku już w 1874 roku. Obecnie z dawnej sieci zachował się odcinek Vadstena – Fågelsta o długości 9,6 km . Na stronie internetowej brak aktualnych informacji o terminach kursowania itp. Na jednej ze stron internetowych przeczytałem, że w 2008 wykoleił się pociąg turystyczny. W wypadku ucierpiało wielu pasażerów i przyszłość kolejki stała pod znakiem zapytania. Niestety, nie wiem, jak sytuacja wygląda dziś.
Strona internetowa: www.wfj.se
