Kolej w Kambodży przez wiele lat nie funkcjonowała, pomijając słynny Bamboo Train. W drugiej dekadzie XXI wieku przeprowadzono rewitalizację linii, w 2016 roku wznowiono przewozy pasażerskie. Sieć kolejowa Kambodży składa się obecnie z dwóch linii kolejowych o długości ponad 600 kilometrów. Przejazd pociągiem należy traktować jako przygodę, ponieważ pociągi w Kambodży nadal są bardzo powolne i notują wysokie opóźnienia.

Przewoźnik narodowy: Royal Railways
Fanpage Królewskich Kolei Kambodży na Facebooku
Ostatnia aktualizacja: 17.01.2024

Pierwsza linia kolejowa na terenie dzisiejszej Kambodży została wybudowana przez Francuzów w latach 90. XIX wieku i łączyła Phnom Penh z Siem Reap. Była to linia wąskotorowa o rozstawie szyn 600 mm.

Za początek historii kolei w Kambodży uważa się oddanie w 1940 roku linii kolejowej z Phnom Penh do Paoy Pet (obecnie Poipet), na granicy z Tajlandią. Linię budowano przez 10 lat. W 1942 roku sieci kolejowe Kambodży i Tajlandii zostały połączone. Połączenie kolejowe pomiędzy Tajlandią a Kambodżą zamknięto w 1946 roku z powodów politycznych.

W 1932 roku otwarto stację kolejową w Phnom Penh.

Druga linia kolejowa z Phnom Penh do portu w Sihanoukville (254 km) została wybudowana w latach 1960-1969.

Podczas wojny domowej i reżimu Czerwonych Khmerów niemal cała sieć kolejowa została uszkodzona. Pociągi stały się celem ataków wojska i partyzantów.

Na przełomie XIX i XX wieku sieć kolejowa Kambodży wraz z infrastrukturą były w opłakanym stanie. Kursowały pojedyncze pociągi towarowe i pasażerskie, często dochodziło do wykolejeń ze względu na fatalny stan torów.

W 2009 roku zamknięto wszystkie linie. Rok później, australijska firma Toll Holding otrzymała koncesję na odbudowę linii kolejowych i prowadzenie przewozów przez 30 lat. Już pod koniec 2010 roku otwarto krótki, odbudowany odcinek z Phnom Penh do Touk Meas. Na trasie przejazd specjalny odbył pociąg pasażerski, ale na wznowienie regularnych przewozów pasażerskich trzeba było poczekać kolejnych 6 lat.

Pociągiem po Kambodży – połączenia krajowe

Przewozy pasażerskie w Kambodży zostały wznowione w 2016 roku. Na trasę wyjechał wtedy pierwszy pociąg z Phnom Penh do Sihanoukville. Jakiś czas później wznowiono przewozy na trasie ze stolicy do Poipet, uruchomiono także linię kolejową na lotnisko w Phnom Penh. Pociągi początkowo kursowały w weekendy i święta, pociągi dalekobieżne na dwóch trasach kursują codzienne.

Obecnie pociągi w Kambodży kursują codziennie na dwóch trasach:

Phnom Penh – Sihanoukville
Phnom Penh – Battambang

Przewozy pasażerskie na trasie Battambang do Poipet są obecni zawieszone. W najbliższym czasie planowany jest remont linii kolejowej z Phnom Penh do Poipet, umożliwiający przejazd pociągów z prędkością 160 km/h.

W weekendy kursuje pociąg podmiejski z Phnom Penh do Toul Leab na przedmieściach stolicy (około 20 km). Połączenie jest bardzo popularne wśród miejscowych i turystów. Pracownicy Royal Railway często robią zdjęcia pasażerom, które później publikują na swoim fanpage’u na Facebooku.

Pociąg łączący dworzec kolejowy w Phnom Penh z lotniskiem międzynarodowym został zawieszony z powodu problemów z przejazdem przez miasto – ze względu na liczne przejazdy drogowo-kolejowe i gęstą zabudowę przejazd przez miasto był bardzo powolny i dochodziło do wypadków, przez co połączenie straciło na konkurencyjności. Przejazd odcinkiem o długości 10 kilometrów zajmował według rozkładu 45 minut, w rzeczywistości bywało, że pociąg pokonywał ten odcinek w półtorej a nawet dwie godziny.

Linia na lotnisko została wybudowana nakładem własnym Kambodży, bez pomocy i inwestycji międzynarodowych. Problemem jest jej przebieg – część linii przebiega przez gęsto osiedlone dzielnice biedoty i pociąg musi zwolnić ze względu na dzieci bawiące się kilka metrów od linii, część także przez główne ulice stolicy Kambodży. Początkowo połączenie było obsługiwane przez skład zestawiony z lokomotywy i wagonów przypominających pociągi kolei podmiejskich i aglomeracyjnych w wielu krajach, bez toalety. W 2019 roku obsługę połączenia przejęły meksykańskie spalinowe zespoły trakcyjne.

Przydatne strony:

Koleje Kambodżańskie Royal Railway nie posiadają obecnie działającej strony internetowej. Na swoim profilu na Facebooku publikują niewiele informacji, natomiast zalecają skorzystanie z usług pośrednika o nazwie Easybook. W internecie można znaleźć mnóstwo stron o pociągach w Kambodży, jednak trudno odfiltrować strony zrobione dla kliknięć w reklamy od stron z konkretnymi informacjami.

Royal Railway – oficjalny fanpage
Easybook.com – pośrednik polecany przez Royal Railway
Mapa kolejowa Kambodży (Wikipedia)
Cambodian trains and railways – grupa dyskusyjna na Facebooku

Rozkład jazdy należy traktować z rezerwą, przynajmniej jeśli chodzi o stacje pośrednie i stację końcową. Pociągi często bywają opóźnione o kilka godzin. Bywa i tak, że pociąg stanie bez przyczyny na totalnym odludziu i stoi tak kilka godzin, czasami pasażerowie muszą przesiadać się do autobusów w środku trasy bez jakiejkolwiek wcześniejszej informacji.

Ponadto problemem jest fakt, że linie są jednotorowe i pociągi pasażerskie często muszą na mijankach przepuszczać pociągi towarowe, co powoduje opóźnienia.

Bilety są bardzo tanie.

Tabor

Kolej w Kambodży posiadają skromny, ale interesujący tabor pasażerski:

– stare wagony pasażerskie z Niemiec (Waggonfabrik Uerdingen AZAFF & BZAFF)
– stare spalinowe zespoły trakcyjne z Niemiec (Waggonfabrik Uerdingen ZZ800)
– zakupiony z Tajlandii spalinowy zespół trakcyjny Hitachi RDN
– stosunkowo nowy, meksykański spalinowy zespół trakcyjny AS1000
– wagon królewski

Na trasach pojawiają się różne zestawienia pociągów. Pociągi z Phnom Penh do Sikhanouville zwykle są zestawione z lokomotywy i wagonów pasażerskich, inne pociągi ze spalinowych zespołów trakcyjnych.

 

Kolej w Kambodży – połączenia międzynarodowe

Kambodża obecnie nie posiada międzynarodowych pasażerskich połączeń kolejowych. 22 kwietnia 2019 roku zainaugurowano przewozy pomiędzy Poipet a Aranyaprathet w Tajlandii, planowano uruchomienie pociągu pasażerskiego pomiędzy tymi stacjami, a w późniejszym okresie pociągu nocnego Bangkok – Phnom Penh. Na przeszkodzie stanął wybuch pandemii koronawirusa. Przewozy kolejowe na przejściu wznowiono w 2023 roku, obecnie prowadzone są tylko przewozy towarowe, brak informacji o planach uruchomienia pociągów pasażerskich.

Planowana jest budowa linii kolejowej z Phnom Penh do Bavet na granicy kambodżańsko-wietnamskiej, skąd Wietnamczycy wybudują odcinek do Ho Chi Minh. Umowa na budowę linii o prędkości 160 kilometrów na godzinę została podpisana przez rządy obu państw w 2018 roku i potwierdzona w 2022 roku. Odległość pomiędzy Phnom Penh a Ho Chi Minh to około 250 kilometrów. Według planów pociągi pokonają tę trasę w ciągu dwóch godzin. Autobusy potrzebują siedmiu godzin na przejechanie pomiędzy stolicami. Docelowo, po budowie tej linii i remoncie linii Phnom Penh – Poipet zostanie stworzony korytarz kolejowy łączący Tajlandię, Kambodżę i Wietnam, co usprawni transport towarów z Chin.

Kambodża nie posiada połączenia kolejowego z Laosem, nie ma też planów budowy linii kolejowej pomiędzy tymi krajami.

Bambusowy Pociąg

Bambusowy Pociąg (Bamboo Train) to jedna z największych atrakcji turystycznych Kambodży i jedna z najczęściej opisywanych kolei na blogach podróżniczych. Co jest niezwykłego w tym pociągu? Otóż „pociąg” to platforma z posplatanych kijów bambusowych, stawiana na koła, do której doczepia się silnik przed wyruszeniem w trasę. Platformy są różne, bowiem „pociągi” mogą przewozić od kilku do kilkunastu osób, potrzebne jest również miejsce na towary i mniejsze zwierzęta, np. kurczaki.

Ruch odbywa się po linii jednotorowej, w przerwie między ruchem pociągów towarowych. Jeśli dwa pociągi jadą w różnych kierunkach, jeden z nich trzeba rozłożyć, a po przepuszczeniu pociągu z naprzeciwka ponownie złożyć, co dzięki wprawie „obsługi” i pomocy pasażerów trwa bardzo krótko.

Pociągi „kursują” w okolicach Battambang. Pojazd nie ma toalety ani dachu, jest to najprostsza drezyna.

W 2017 roku w kambodżańskich gazetach pojawiła się informacja o zakończeniu kursowania Bambusowego Pociągu w związku z remontem linii i powrotem pociągów na trasę.

Według niektórych źródeł, w okolicach Battambang wydzielono czterokilometrowy odcinek przeznaczony do jazdy tym pociągiem.