Kolej na Węgrzech funkcjonuje nieźle. Jeśli chodzi o połączenia dalekobieżne, dałoby się powiedzieć „wszystkie drogi prowadzą do Budapesztu”. Koleje węgierskie posiadają gęstą sieć połączeń – pociągi różnych kategorii docierają nawet do bardzo małych miejscowości, aczkolwiek nie obyło się bez zamknięć linii dla ruchu pasażerskiego w ostatnich piętnastu latach.

Od kilku lat trwa wymiana taboru pasażerskiego – koleje węgierskie zakupiły między innymi wagony z miejscami do siedzenia, wagony z miejscami do leżenia i wagony sypialne hiszpańskiego producenta CAF. W 2019 roku został wyprodukowany pierwszy pociąg Stadler Kiss dla Magyar Allamvasutak.

W pociągach można trafić na nowe wagony, ale również na stare, które czasy świetności mają za sobą. Tabor jest bardzo zróżnicowany.

Węgry posiadają bogatą siatkę połączeń krajowych i międzynarodowych, w tym połączeń lokalnych. W artykule krótko przedstawię najważniejsze oferty kolei węgierskich.

Przewoźnik narodowy: MAV (Magyar Allamvasutak)
Strona internetowa: www.mavcsoport.hu
Fanpage MAV na Facebooku
Ostatnia aktualizacja: 31.01.2023

Zastrzeżenie
Artykuł zawiera informacje ułatwiające samodzielne zaplanowanie podróży. Niektóre mogą się zdezaktualizować. O zagadnienia typu zniżki dla studentów i rodzin, utrudnienia w ruchu, lepiej pytać bezpośrednio u przewoźnika lub na licznych grupach o podróżowaniu. Jeśli moje informacje okażą się przydatne, będę wdzięczny za drobne wsparcie bloga, co pozwoli mi utrzymać i rozwijać projekt.

Kolej na Węgrzech – spis treści

1. Rozkład jazdy i ceny
2. Przydatne strony
3. Bezpośrednie połączenia z Polską
4. Podróż pociągiem po Węgrzech
5. Bilet na zakole Dunaju
6. Bilet Balaton 24/72
7. Połączenia międzynarodowe
8. Budapeszt – największe dworce
9. HEV
10. GySEV
11. Atrakcje kolejowe poza Budapesztem
12. Tramwaj Segedyn – Hódmezövásárhely
13. Język węgierski – słówka dla pasażerów

1. Rozkład jazdy i ceny

jegy.mav.hu – wyszukiwarka połączeń z kalkulatorem cen i możliwością zakupu biletu.

informacio@mav-start.hu – informacja kolejowa. Obsługa w języku angielskim, bardzo szybko odpowiadają, aczkolwiek raz zdarzyło mi się, iż informacje po dwóch mailach były rozbieżne.

volanbusz.hu – tabele z rozkładami jazdy autobusów międzymiastowych (odpowiednik PKS). Strona po węgiersku, na stronach przetłumaczonych na język angielski nie widziałem tabel.

www2.gysev.hu/index.php – strona przewoźnika GYSEV.

bkk.hu/en – rozkład jazdy komunikacji miejskiej w Budapeszcie plus informacje o biletach.

2. Przydatne strony

Przed dłuższym wyjazdem kolejowym (i nie tylko) na Węgry warto zapoznać się z następującymi stronami:

www.vonatosszeallitas.hu – zestawienia węgierskich pociągów dalekobieżnych (tylko po węgiersku).

vonatinfo.mav-start.hu – strona pokazująca aktualne położenie pociągów.

utcakereso.hu – coś jak Google Maps, tylko połączone z mapami Open Street Map. Przydatne szczególnie w Budapeszcie, na Open Street Map jest zaznaczonych więcej lokali gastronomicznych niż na Google Maps, są też zaznaczone toalety publiczne.

3. Bezpośrednie połączenia z Polską

Kursują bezpośrednie pociągi pomiędzy Polską a Węgrami:

a) pociąg dzienny EC Warszawa – Budapeszt przez Katowice.
b) pociąg nocny IC/EN Chopin z Warszawy przez Kraków z wagonami do Budapesztu.
c) pociąg nocny Nightjet z Berlina do Budapesztu jedzie przez Wrocław, Opole i Kędzierzyn-Koźle
d) do pociągu dziennego IC Cracovia Kraków – Praga dołączane są wagony bezpośrednie do Budapesztu.

Wszystkie pociągi przejeżdżają przez terytorium Czech i Słowacji. Szczegółowe informacje na temat rozkładu jazdy, cen i ofert promocyjnych dostępne są w następujących wpisach na naszym blogu:

UWAGA!!! W 2021 roku W 2021 roku, po cichu, PKP Intercity wycofało ofertę Visit Budapest. Dostępne są jedynie bilety promocyjne w jedną stronę. To niezrozumiała decyzja, ponieważ oferta dawała możliwość niedrogiego dojazdu do Budapesztu i z powrotem. 

4. Podróż pociągiem po Węgrzech

Jak pisałem, główną bazą wypadową przy podróżach po Węgrzech jest Budapeszt. Z Budapesztu dojedziemy pociągiem do niemal wszystkich najważniejszych węgierskich miast. Prędkości zwykle 60-120 km/h, tabor bardzo zróżnicowany.

Na Węgrzech nie kursują pociągi nocne krajowe. O ile pamiętam, jedyny wyjątek to pociąg Budapeszt – Debreczyn, który wyjeżdża z Budapesztu po 22:00, a do Debreczyna dociera około 2 w nocy. Dawniej był znany z libacji i imprez na pokładzie; nie wiem, jak obecnie wygląda sytuacja.

Kategorie pociągów na Węgrzech

személy – osobowy
IR InterRegio – przyspieszone ze stacji Baja do Kecskemet. Spalinowy zespół trakcyjny.
zónázó – pociąg regionalny lub podmiejski
sebes – pociąg pospieszny
gyorsvonat – pociąg pospieszny
IC – pociąg Intercity; obowiązkowa rezerwacja miejsc
expressz – pociąg ekspresowy; obowiązkowa rezerwacja miejsc
EC – pociąg międzynarodowy Eurocity
EN – nocny pociąg międzynarodowy EuroNight
RJX – pociąg Railjet łączący Węgry z Austrią i Szwajcarią

Podróż po Węgrzech – najważniejsze informacje

– przedsprzedaż biletów na pociągi krajowe rozpoczyna się 60 dni przed planowaną podróżą.

– bilet elektroniczny krajowy wystarczy wyświetlić na ekranie urządzenia elektronicznego, można też oczywiście wydrukować.

– możliwa jest nieograniczona liczba przerw w podróży pomiędzy stacją początkową a końcową, jeśli przerwa w podróży nie wpłynie na naliczanie zniżek i rabatów (czyli między innymi musi zostać zachowana kategoria pociągu). Przerwę należy każdorazowo potwierdzać u konduktora lub dyżurnego ruchu w ciągu godziny od przerwania podróży – bilet bez takiego potwierdzenia jest nieważny. Przerwa w podróży nie wpływa na wydłużenie ważności biletu. Osoby posiadające bilet elektroniczny nie mogą przerywać podróży.

– zwrot biletów za niewykorzystany odcinek możliwy jest za potwierdzeniem niewykorzystania przez kierownika pociągu; koleje węgierskie pobierają opłatę manipulacyjną.

Informacje praktyczne od czytelników (2019)

– dla osób posiadających polską legitymację studencką zakup biletu Interrail na Węgry jest nieopłacalny, ponieważ podróże ze zniżką wychodzą bardzo tanio.
– na niektórych trasach taniej wychodzi kupno biletów jednorazowych na dwa odcinki niż na całą trasę (należy sprawdzać w wyszukiwarce).
– nawet na małych stacjach czynne są kasy biletowe. Przy kupnie biletu w biletomacie otrzymujemy 5% zniżki, przy kupnie przez internet 10% zniżki.
– bilety na przejazd pierwszą klasą są około 25% droższe niż bilety na przejazd drugą klasą.
– pociągi są punktualne, w wagonach często jest wi-fi.
– obowiązuje całkowity zakaz palenia papierosów.
– pociągi zwykle są punktualne.
– nie ma problemów z fotografowaniem stacji i pociągów.

5. Bilet jednodniowy na zakole Dunaju

Koleje węgierskie od 2020 roku oferują sezonowy bilet jednodniowy umożliwiający podróżowanie po węgierskim zakolu Dunaju – bilet uprawnia do podróży pociągami, autobusami oraz jednej wycieczki promem na obszarze obowiązywania biletu.

Oferta nie ma węgierskiej nazwy, w mediach pojawia się jedynie angielska nazwa „Danude Bend Daily Ticket lub Danude Bend Pass.

Podczas opracowywania artykułu bilet był ważny na następujących liniach:

linia kolejowa 2 (Budapeszt – Ostrzyhom)
linia kolejowa 71 (Budapeszt – Vác)
linia kolejowa 75 (Vác – Balassagyarmat)
linia kolejowa 80a (Budapest Keleti – Rákos)
linia kolejowa HÉV H5 (odcinek Békásmegyer – Szentendre) – na odcinek Batthyány – Békásmegyer potrzebny jest osobny bilet.

w autobusach Volánbusz linii 300-399, 800-898 ​​i 8503-8512.

Bilety można wykorzystać od ostatniego tygodnia kwietnia do ostatniego tygodnia października.

Mapa obowiązywania biletu w wysokiej rozdzielczości

Ceny są stosunkowo niskie – w 2021 roku bilet dla osoby dorosłej kosztował w przeliczeniu 25 PLN, a osoby, które nie ukończyły 26 roku życia, mogły go kupić ze zniżką.

Dzięki biletowi dojedziemy do takich miejsc jak piękne miasteczka Szentendre i Ostrzyhom albo zobaczymy ruiny zamku w Wyszehradzie.

6. Bilet Balaton 24/72

Kolejna sezonowa oferta kolei węgierskich to sezonowy bilet Balaton umożliwiający tanie podróżowanie na liniach kolejowych wokół Balatonu. Bilet oferowany jest wersji 24-godzinnej i 72-godzinnej od maja do końca października.

Bilety są ważne także na jednej z linii autobusowych dowożących podróżnych z pociągów do popularnej miejscowości Tihany z Balatonfüred. Z biletem można się również przejechać kolejką wąskotorową z Balatonfenyvesi do Somogyszentpál.

Bilety można kupić w kasach biletowych, automatach biletowych, przez internet i aplikację MAV. Bilet zakupiony przez internet lub aplikację mobilną jest tańszy dodatkowo o 10%, a bilet zakupiony w biletomacie o 5%. Przewóz rowerów i zwierząt odbywa się na zasadach ogólnych określonych w regulaminie przewozów kolei węgierskich, czyli trzeba wykupić dodatkowy bilet na przewóz roweru lub zwierzęcia.

Jeśli chodzi o kategorie pociągów, to nie znalazłem informacji czy bilet Balaton oraz opisywany wcześniej bilet na zakole Dunaju ważne są również w pociągach IC i EC, dlatego radzę korzystać z pociągów regionalnych i pospiesznych.

Ceny biletów Balaton są bardzo niskie

Największe atrakcje wokół Jeziora Balaton:

Balatonboglár – platforma widokowa z panoramą Balatonu.
Balatonfüred – popularna miejscowość wypoczynkowa.
Hévíz – jedno z dwóch jezior termalnych na świecie (kilka kilometrów autobusem z Keszthely)
Keszthely – bardzo ładny pałac rodziny Festetics.
Siofok – najważniejsza miejscowość wypoczynkowa; zabytkowy dworzec kolejowy.
Sümeg – zamek na wzgórzu
Szigliget – ruiny zamku (5 km od stacji kolejowej Balatonederics)
Tapolca – podziemne jezioro w kompleksie jaskiń wypełnionych wodą.
Tihany – XI-wieczne opactwo, liczne produkty związane z lawendą. Punkt widokowy na Jezioro Balaton.

Mapa obowiązywania biletu Balaton 24/72

7. Połączenia międzynarodowe

Węgry posiadają sporo połączeń międzynarodowych. Po 2022 roku ceny już nie są tak atrakcyjne, jak kiedyś. Zlikwidowano między innymi ofertę PKP Intercity Visit Budapest.

Austria

Pomiędzy Austrią a Węgrami kursuje dużo pociągów na licznych trasach. Z Wiednia możemy dojechać bezpośrednimi pociągami osobowymi do Gyor lub Sopron, albo pociągami Railjet do Budapesztu. Ważna informacja: część pociągów na trasach Wiedeń – Sopron lub Wiener Neustadt – Sopron obsługuje węgierski przewoźnik GySev.

Ceny biletów Wiedeń – Budapeszt na stronie kolei austriackich zaczynają się od 14,90 euro, w trakcie aktualizacji większość kosztowała jednak 29,90 euro i więcej.

Biletów należy szukać na stronie: shop.oebbtickets.at lub na stronie jegy.mav.hu, gdzie zwykle są tańsze.

Bośnia i Hercegowina

W rozkładzie jazdy 2012/2013 pociąg Sarajewo – Budapeszt został zlikwidowany ze względu na zbyt wysokie dopłaty za użytkowanie infrastruktury na chorwackiej części trasy.

Nie ma planów przywrócenia bezpośredniego pociągu pomiędzy krajami.

Bułgaria

W rozkładzie jazdy 2016/2017 zlikwidowano pociąg bezpośredni Budapeszt – Vidin – Sofia kursujący przez most Danube 2. Trudno się dziwić, ponieważ czas przejazdu pociągiem i ceny biletów nie pozwalały na konkurowanie z przewozami autobusowymi. Obecnie teoretycznie można dojechać do Sofii  z przesiadką w Budapeszcie, ale to bardzo czasochłonne i kosztowne rozwiązanie, które nie jest przydatne dla normalnych podróżnych.

Chorwacja

W rozkładzie jazdy 2022/2023 kursuje bezpośredni pociąg dzienny Budapeszt – Zagrzeb, a w wakacje dodatkowo nocny pociąg Budapeszt – Split. Najtańsze bilety z Budapesztu do Zagrzebia dostępne są za 15 euro (według strony kolei węgierskich). Brak informacji na temat biletów w normalnej cenie.

Od grudnia 2018 roku powróciły pociągi Pecs – Beli Manastir. Ze stacji Beli Manastir można dojechać do Osijeka. Obowiązuje zniżka 70% od standardowej taryfy międzynarodowej.

Przez wyszukiwarkę kolei węgierskich można kupić także bilety na pociąg Budapeszt – Zagrzeb z przesiadką w Lublanie.

jegy.mav.hu – wyszukiwarka i sklep kolei węgierskich

Czechy

Kilka razy dziennie kursują pociągi EC pomiędzy Pragą a Budapesztem (relacje: Hamburg/Berlin – Budapeszt.. Ofertę uzupełnia nocny pociąg Budapeszt – Berlin.

Wspomniane bilety można kupić w kasach międzynarodowych na terenie Republiki Czeskiej lub przez internet w sklepie internetowym kolei czeskich www.cd.cz/eshop/

Niemcy

Liczne połączenia dzienne z do Berlina (z przesiadkami w Brzecławiu lub Pradze), w tym jedno połączenie bezpośrednie (EC Hungaria) przez Słowację i Czechy. Przez te kraje przejeżdża również pociąg nocny relacji Budapeszt – Berlin.

Ponadto cztery bezpośrednie połączenia dzienne z Monachium obsługiwane przez pociągi Railjet. Pomiędzy tymi miastam kursuje również bezpośredni pociąg nocny zestawiony z nowoczesnych, komfortowych węgierskich wagonów z miejscami do leżenia oraz wagonów sypialnych.

Rumunia

Pomiędzy Budapesztem a Rumunią kursują liczne pociągi międzynarodowe. W przypadku pociągów w stronę Braszowa, czy Bukaresztu czas przejazdu jest bardzo długi. Koleje węgierskie oferują bilety promocyjne Start Europa RO. Ceny najtańszych biletów są następujące:

Budapeszt – Arad – 10,90 EUR
Budapeszt – Oradea – 10,90 EUR
Budapeszt – Timisoara – 13,90 EUR
Budapeszt – Kluż-Napoka – 16,90 EUR
Budapeszt – Sighisoara – 22,90 EUR
Budapeszt – Braszów – 22,90 EUR
Budapeszt – Bukareszt – 26,30 EUR

W przypadku połączeń nocnych warto dopłacić do wagonu z miejscami do leżenia lub najlepiej do wagonu sypialnego. Podczas opracowywania przewodnika dopłata do miejsc na trasie Budapeszt – Braszów wynosiła 14 euro (wagon z miejscami do leżenia przedział 6-osobowy) i 22 euro (wagon sypialny, przedział 3-osobowy).

Bilet na trasę Budapeszt – Bukareszt kupowany z miesięcznym wyprzedzeniem kosztował 26-36 euro, w zależności od pociągu.

W każdym razie z Budapesztu dojedziemy bezpośrednimi pociągami między innymi do Timisoary, Oradei, Kluż-Napoki, Sinaii, Sighisoary, Sybina, Braszowa i oczywiście Bukaresztu. Dodatkowa przesiadka będzie konieczna w przypadku podróży do miast takich jak Jassy, czy Gałacz.

Biletów należy szukać na stronie jegy.mav.hu

Kupując bilet na Węgrzech uważajmy na nazwy miejscowości. W języku węgierskim nazwy niektórych rumuńskich miejscowości brzmią inaczej niż w atlasach, np.

Brassó – Braszów
Kolozsvár – Kluż-Napoka
Marosvásárhely – Targu Mures
Medgyes – Medias
Nagybánya – Baia Mare
Nagykároly – Carei
Nagyvárad – Oradea
Segesvár – Sighisoara
Szatmárnémeti – Satu Mare

Pociągi zestawione są z różnych wagonów w zależności od relacji i konkretnego połączenia. Raz są to wagony rumuńskie, innym razem węgierskie. Jednak zwykle (niestety, nie zawsze) trzymają wysoki poziom.

Serbia

Ze względu na remont linii Budapeszt – Belgrad występują zmiany w kursowaniu pociągów.

W trakcie aktualizacji artykułu nie kursowały pociągi pasażerskie pomiędzy Serbią w Węgrami. W październiku 2023 roku planowane jest uruchomienie połączeń Segedyn – Subotica po wyremontowanej linii pomiędzy tymi miastami.

Podróż należy planować za pomocą stron:
jegy.mav.hu – wyszukiwarka i sklep kolei węgierskich
www.srbvoz.rs – wyszukiwarka kolei węgierskich

Słowacja

Pomiędzy Słowacją a Węgrami kursują liczne pociągi przez przejście graniczne Sturovo – Szob. Są to najczęściej pociągi z Niemiec i Czech do Budapestu. Drugie popularne połączenie to Koszyce – Budapeszt przez Miskolc. Pociągi z Bratysławy i Koszyc do Budapesztu jeżdżą co dwie godziny.

Dawniej koleje słowackie posiadały w ofercie bardzo tanie bilety powrotne. Obecnie nie wiem, jakie są dostępne oferty, ponieważ na stronie kolei słowackich nie ma cennika. W sklepie internetowym można natomiast kupić bilety Europa Express – kupowane z kilkudniowym wyprzedzeniem są znacznie tańsze niż w dzień odjazdu. Ceny w sklepach obu kolei bywają różne.

predaj.zssk.sk – sklep internetowy kolei słowackich
jegy.mav.hu – sklep internetowy kolei węgierskich

Możliwy jest też dojazd z Koszyc do miejscowości Slovenske Nove Mesto, tam piesze przekroczenie granicy i z Satoraljaujhely pociągiem np. do Miskolca lub z przesiadką do Tokaju.

Pomiędzy stacjami Sturovo a Esztergom co dwie godziny kursuje autobus – koszt biletu to około 0,70 euro. Taksówkarze wołają 4-5 euro za przejazd pomiędzy miastami, co opłaci się, jeśli taksówkę wezmą 3-4 osoby.

Przewóz rowerów w pociągach EC i EN pomiędzy Bratysławą lub Koszycami a Budapesztem kosztuje 5 euro, trzeba też zapłacić 2 euro za obowiązkową rezerwację miejsca.

Na trasie Bratislava Petržalka – Hegyeshalom kilka razy dziennie kursują pociągi GySeV. Na stacji Hegyeshalom możliwa jest przesiadka do pociągów jadących w stronę miasta Gyor.

Słowenia

Kursuje bezpośredni pociąg dzienny Lublana – Budapeszt. Na wakacje planowany jest nocny pociąg Budapeszt – Koper, ale w trakcie aktualizacji nie było informacji o tym połączeniu.

Na Słowenię można też dojechać pociągami Budapeszt – Zagrzeb i dalej Zagrzeb – Lublana. Bilety na te pociągi sprzedawane są według osobnej taryfy.

Bilety dostępne na stronie jegy.mav.hu

Ukraina

Koleje ukraińskie twierdzą, że kursuje pociąg Lwów – Budapeszt oraz pociągi Czop – Zahony, nie mogę jednak zweryfikować tych informacji.

8. Budapeszt – największe dworce

Większość pociągów rozpoczyna lub kończy swój bieg na trzech największych budapeszteńskich dworcach.

Budapest-Keleti (Dworzec Wschodni) – największa stacja kolejowa w Budapeszcie. Tu kończą swój bieg pociągi z Austrii, Czech, Niemiec, Polski, Słowacji, Rumunii i Serbii. Na dworcu można skorzystać z prysznica. Po raz pierwszy byłem na tym dworcu w 2007 roku, później w 2010 roku. W obu przypadkach musiałem czekać na pociąg nocny do Belgradu. W 2007 czułem się jak w jakimś horrorze – mnóstwo żuli, cinkciarze, podejrzane typy itp. W 2010 było dużo lepiej. Okolica nieciekawa. W pobliżu znajduje się stacja metra, przed dworcem pętla autobusowa.

Budapest-Nyugati (Dworzec Zachodni) – dworzec świetnie wygląda z zewnątrz i okropnie w środku. Przeznaczony głównie dla pociągów krajowych i podmiejskich, aczkolwiek odjeżdżają z niego również pociągi do stacji granicznych (Szob, Zahony). Niedaleko dworca znajduje się stacja metra, tuż przy przystanek tramwajowy. Obecnie dworzec remontowany

Budapest-Deli (Dworzec Południowy) – nie miałem okazji widzieć tego dworca na własne oczy, lecz naczytałem się opowieści o jego wątpliwych urokach, szczególnie wieczorową porą. Podobno to najniebezpieczniejszy dworzec w Budapeszcie. Odjeżdżają stąd pociągi w kierunku Chorwacji i Słowenii. W ciągu kilku lat dworzec ma zostać zlikwidowany dla ruchu pasażerskiego.

Na największych dworcach są toalety, na Keleti są także skrzynki bagażowe. W 2010 roku w męskiej toalecie był dostępny prysznic. Nie mam pojęcia, jak jest teraz.

Ważnym węzłem przesiadkowym jest stacja kolejowa Kőbánya-Kispest – zatrzymują się tu pociągi jadące w kierunku Cegled i dalej, rozpoczynają tutaj bieg pociągi do Kunszentmiklós-Tass oraz niektóre do Székesfehérvár. Przy dworcu znajduje się stacja końcowa jednej z linii metra, przystanki autobusowe oraz centrum handlowe, gdzie przynajmniej są toalety i sporo sklepów.

Na terenie Budapesztu jest sporo innych dworców, stacji i przystanków kolejowych w różnym stanie. Mam nadzieję, że uda mi się sfotografować oraz opisać przynajmniej część z nich.

Pomiędzy dworcami można się szybko przemieszczać komunikacją miejską. Z dworca Keleti na dworzec Deli prowadzi bezpośrednia linia metra M2. Z kolei z dworca Keleti na dworzec Nyugati można dojść pieszo lub dojechać tramwajami 4 i 6, a najlepiej trolejbusem 73.

Nie warto korzystać z taksówek – częste są przypadki naciągaczy oszukujących turystów. Komunikacja miejska jest dobrze rozwinięta i niedroga. Nie polecam jazdy na gapę, kontrole są bardzo częste. Miłośnicy komunikacji miejskiej będą na pewno zadowoleni, bowiem w Budapeszcie można spotkać zarówno polskie Solarisy, jak i najróżniejsze Ikarusy. Warto przejechać się linią tramwajową nr 2 biegnącą wzdłuż brzegu Dunaju.

Fotografowanie pociągów na budapeszteńskich dworcach było utrudnione ze względu na kontrole biletów przy wejściach na peron. Według informacji czytelników kontrole zostały zniesione. Kilka lat temu w internecie (2010) pojawiła się informacja o konieczności posiadania zezwoleń na fotografowanie pociągów MAV. W rzeczywistości nie trzeba żadnego zezwolenia. Nie radzę próbować fotografować przedziałów węgierskich i polskich wagonów z miejscami do leżenia oraz wagonów sypialnych. Konwojenci nie lubią fotografów. Do mnie wyskakiwali z metalowymi rurkami, ale zawsze udawało mi się uciec. Niestety, odbiło się to na jakości zdjęć.

9. HÉV

HÉV (Budapesti Helyiérdekű Vasút) to nazwa budapeszteńskiej kolei podmiejskiej, dzięki której można szybko i wygodnie podróżować w obrębie Budapesztu oraz do okolicznych miast. Pociągi obsługiwane są przez BKV – budapeszteński zakład komunikacji miejskiej.

Kolej podmiejska kursuje obecnie na czterech liniach. Dla turystów najważniejsze są dwie linie:
H5 Batthyány tér ↔ Szentendre (czas przejazdu 39 minut)
H8 Örs vezér tere ↔ Gödöllő (czas przejazdu 47 minut)

Miłośnicy architektury i spokojnych spacerów po miastach powinni się koniecznie wybrać do Szentendre – pięknego miasteczka leżącego tylko około 20 kilometrów od Budapesztu. Pociągi HEV to stare elektryczne zespoły trakcyjne produkcji NRD.

10. GySEV

GySEV to austriacko-węgierski przewoźnik nieprzerwanie od 1872 roku obsługujący przewozy pasażerskie i towarowe na linii kolejowej Győr – Sopron. Obecnie oprócz tej linii obsługuje wybrane połączenia Sopron – Wiener Neustadt, Sopron – Wiedeń, Sopron – Szombathely, a także uruchamia pociągi IC Sopron – Budapeszt.

Tabor przewoźnika nie należy do najnowocześniejszych. Większość wagonów pasażerskich to wagony poniemieckie, całkiem wygodne, ale bez klimatyzacji. Za to w 2012 GySEV uruchomił na pokładach swoich pociągów bezpłatny dostęp do wi-fi. Ostatni raz jechałem pociągami tego przewoźnika w 2009 roku. Konduktorzy zachowywali się dużo lepiej niż konduktorzy MAV, w wagonach były przedziały dla palących i niepalących. Na austriackim odcinku przewoźnik honoruje bilet Sommerticket.

Przewoźnik znany jest pod dwiema różnymi nazwami:
GySEV ( Győr–Sopron–Ebenfurti Vasút) – po węgiersku
ROeEE (Raab-Ödenburg-Ebenfurter Eisenbahn) – po niemiecku

Strona internetowa przewoźnika: www2.gysev.hu

11. Atrakcje kolejowe poza Budapesztem

Życie na Węgrzech koncentruje się wokół Budapesztu. Nie można temu zaprzeczyć, dlatego poza kolejkami wąskotorowymi opisanymi w osobnym artykule, znalazłem tylko kilka godnych uwagi atrakcji kolejowych na Węgrzech.

SKANSEN KOLEJKI WĄSKOTOROWEJ W KECSKEMET

Przejazd koleją wąskotorową Kecskemet – Kiskőrös był jednym z moich marzeń podróżniczych. Niestety, kolej została zlikwidowana i nie zanosi się na to, aby połączenie kiedykolwiek zostało przywrócone. A szkoda, bowiem malownicza trasa prowadziła przez wsie i oglądając filmy z przejazdów chciało się tam jechać, poczuć prawdziwą atmosferę prowincjonalnych Węgier. Ale nic się nie da zrobić, takie kolejki nie mają prawa bytu w dzisiejszym, skomercjalizowanym świecie.

Dawna stacja kolejki wąskotorowej mieści się przy Halasi út 19 w Kecskemet, około dwa kilometry od rynku i 3,5 kilometra od głównego dworca kolejowego w tym mieście. Na stacji i w pobliżu postanowiono urządzić skansen kolejki wąskotorowej.

Jak można wyczytać na węgierskich stronach internetowych, list intencyjny w sprawie stworzenia skansenu podpisano już w 1996 roku. W 2009 roku kolejka przestała kursować. Obecnie wagony niszczeją na niewielkim, ogrodzonym terenie wokół dawnego dworca wąskotorowego. Prawdopodobnie z inicjatywy nic nie będzie, wagony zostaną zdewastowane, a tory rozkradzione. Warto więc pojechać do Kecskemet i chociaż z daleka udokumentować to, co zostało z tej pięknej kolejki.

Również w 2009 roku zakończyła kursowanie kolejka wąskotorowa nad jeziorem w oddalonym o 37 kilometrów Tiszakécske. Nie wiem, czy zachowało się coś z kolejki.

Kolejka wąskotorowa w Kecskemet posiada niewielką Izbę Tradycji we wsi o nazwie Szank.

Piękny film o pięknej kolejce na You Tube

WAGON METRA NA WSI

Csákberény to wieś oddalona o około 65 kilometrów od Budapesztu. Zamieszkuje tu około 1200 osób, do najbliższej stacji kolejowej jest bardzo daleko. Tymczasem zmotoryzowanych wjeżdżających do Csákberény wita… wagon budapeszteńskiego metra, do połowy zagrzebany w sztucznym kopcu.

Wagon w tym miejscu budzi ogromne zdziwienie. Jak można wyczytać w węgierskich portalach informacyjnych, wagon metra pojawił się we wsi pod koniec 2013 roku na terenie prywatnym. Początkowo nikt nie wiedział, skąd się tam wziął, ani kiedy dokładnie go przywieziono. Za jakiś czas w internecie pojawiły się zdjęcia i nagrania z instalacji tego wagonu w dniu 29 grudnia 2013 roku.

Wagon prawdopodobnie nadal znajduje się w Csákberény, o czym świadczą zdjęcia pojawiające się na portalu Instagram. Niestety, został okropnie oszpecony przez grafficiarzy.

CMENTARZYSKO POCIĄGÓW POD SZOMBATHELY

Podczas przeglądania zdjęć na portalu flickr.com udało mi się natrafić ze album ze zdjęciami opuszczonych wagonów pasażerskich stojących w szczerym polu. Jak wyjaśnił autor zdjęć w opisie albumu, fotografie przedstawiają cmentarzysko pociągów w Szombathely, gdzie niszczeją stare wagony z Austrii, Belgii, Francji i Węgier. Wśród wagonów widoczne są między innymi dawne francuskie wagony Corail z miejscami do leżenia i sypialne. Podobne jeszcze jeżdżą w serbskich pociągach.

Niestety, pomimo intensywnych poszukiwań informacji nie udało mi się natrafić na wspomniany cmentarz kolejowy na mapie ani nie znalazłem żadnych innych informacji na temat tego miejsca, więc mam wątpliwości, czy to cmentarzysko pociągów rzeczywiście istnieje w miejscu wskazanym przez autora.

Album ze zdjęciami rzekomego cmentarzyska pociągów w Szombathely

12. Tramwaj Segedyn – Hódmezövásárhely

Osoby, które interesuje kolej na Węgrzech, z pewnością zainteresuje linia kolejowa Segedyn – Hódmezövásárhely. Koleje węgierskie MAV zakupiły na tę linię tramwaje spalinowo-elektryczne Citylink, które obsługują sieć tramwajową w Segedynie oraz Hódmezövásárhely i jednocześnie kursują po linii kolejowej o długości 22 kilometrów łączącej te miasta. Po drodze zatrzymają się w Algyő.

Umowę na zakup pojazdów koleje węgierskie zawarły ze Stadlerem w 2017 roku. W 2021 roku dostarczono pierwsze pojazdy, które na linii pojawią się pod koniec 2021 roku. Każdy z tramwajów ma 92 miejsc do siedzenia, a łącznie z miejscami stojącymi może pomieścić 216 pasażerów. Tramwaje są niskopodłogowe, prędkość maksymalna to 100 km/h, w obu miastach będą poruszały się z prędkością o połowę niższą. Pojazdy są zasilane z sieci trakcyjnej w obu miastach, natomiast podczas przejazdu linią kolejową korzystają z napędu spalinowego.

W tramwajach nie ma toalety.

13. Język węgierski – słówka dla pasażerów

Poniżej znajduje się lista podstawowych węgierskich słówek związanych z podróżowaniem koleją. Język węgierski to język aglutynacyjny, więc w artykułach odmienione słowa mają inne końcówki. Na razie udało mi się przetłumaczyć tylko tyle słówek na podstawie informacji ze stron kolei węgierskich; lista nie wyczerpuje tematu.

Na największych dworcach kolejowych w Budapeszcie kasjerzy mówią po angielsku.

bisztrókocsi – wagon barowy
csomagtartó – skrzynka bagażowa
dízelmozdony – lokomotywa spalinowa
egy útra – w jedną stronę
érkezés – przyjazd
étkezőkocsi – wagon restauracyjny
expressz – ekspress
fekvőhelyes kocsi – wagon z miejscami do leżenia
felárak – dopłata
felnőtt – dorosły
fogaskerekű vasút – kolej zębata
fülkében – przedział
globáldíjas menetjegyek – cena globalna (bilet + rezerwacja)
gőzmozdony – lokomotywa parowa
gyerek – dziecko
gyermekvasút – kolej dziecięca
gyorsvonat – pociąg pospieszny
gyorsvonati pótjegy – dopłata do pociągu pospiesznego
hálókocsi – wagon sypialny
hely – miejsce
helyjegy – rezerwacja miejsca; miejscówka
indulás – odjazd
jegy – bilet
jegypénztár – kasa biletowa
kerékpárszállító kocsi – wagon do przewozu rowerów
kisvasút – kolej wąskotorowa
menetjegy – cena biletu
menetrend – rozkład jazdy
motorvonat – zespół trakcyjny
nemdohányzó – dla niepalących
nyomtávolság – rozstaw szyn
oda-vissza – tam i z powrotem
osztály – klasa (wagonu)
pályaudvar – dworzec kolejowy
poggyász – bagaż
személyvonat – pociąg osobowy
tehervonat – pociąg towarowy
ülőkocsi – wagon z miejscami do siedzenia
vágány – tor
vasút – kolej
vasútállomás – stacja kolejowa
vasúti átjáró – przejazd kolejowy
villanymozdony – lokomotywa elektryczna
vonat – pociąg

Lubisz podróże koleją i poznawanie nowych miejsc? Chcesz być na bieżąco z ofertami promocyjnymi na kolei? Zapraszam do śledzenia naszego profilu na Facebooku, Twitterze i Instagramie.  Natomiast TUTAJ znajdziesz informacje na temat kolei z całego świata.

Wsparcie bloga

Jeśli spodobał ci się blog, możesz go wesprzeć drobną darowizną TUTAJ. Opracowanie wielu artykułów trwa tygodniami, ich aktualizacja rozbudowa i rozbudowa latami. Niestety, w dzisiejszym świecie wartość człowieka wyznacza liczba fanów na portalach społecznościowych i obecność w mediach. Zarabia się na płytkich, tabloidowych treściach, natomiast wartościowe blogi tworzone przez pasjonatów nie są w stanie przetrwać bez wsparcia czytelników.