Muszyna to miasteczko w województwie małopolskim, do niedawna znane jako uzdrowisko, od jakiegoś czasu stawiające na turystykę. W ostatnich latach zwiedzanie Muszyny stało się hitem wśród turystów; wspólnie z Krynicą-Zdrój miejscowość bije rekordy, jeśli chodzi o liczbę turystów. Muszyna promuje się jako miasto parków i ogrodów, dlatego atrakcje Muszyny to głównie tereny zielone i ogrody. Zabytki Muszyny nie należą do spektakularnych, jednak w większości przypadków są odnowione. Muszyna przeszła ogromną metamorfozę w krótkim czasie, trwają kolejne prace, więc być może artykuł za jakiś czas zostanie uzupełniony o nowe atrakcje Muszyny.

Ostatnia aktualizacja: 28.09.2023

 

Muszyna atrakcje – spis treści

1. Ogrody sensoryczne
2. Kościół św. Józefa Oblubieńca NMP
3. Ogrody Biblijne
4. Cmentarz parafialny
5. Rynek
6. Pijalnia wody mineralnej „Milusia”
7. Park Zdrojowy
8. Muzeum Państwa Muszyńskiego
9. Ruiny zamku
10. Spływ Popradem
11. Dawna cerkiem św. Dymitra
12. Cmentarz żydowski
13. Dom Garncarza
14. Centrum Rekreacji i Sportu Zapopradzie

 

1. Ogrody sensoryczne

Najbardziej znana atrakcja Muszyny to Ogrody Sensoryczne, inaczej ogrody zmysłów. To jedna z nowych tendencji zakładająca projektowanie parków czy ogród do celów terapeutycznych, aby oddziaływały także na zmysły pozawzrokowe.

Ogrody sensoryczne w Muszynie należą do najpopularniejszych atrakcji regionu. Rozległe, położone na wzgórzu, z altankami oczkiem wodnym i punktem widokowym. Ogrody podzielone są na strefy – ogród zdrowia z siłownią plenerową, ogród dźwięku ze strumyczkiem, z którego dobiega szum wody, ogród zapachów z różnymi kwiatami wydzielającymi przyjemne zapachy, czy ogród smaków.

Doskonałe miejsce na spokojne spacery. Jest toaleta, można usiąść na ławeczkach. Wzdłuż ścieżek zamontowano tablice edukacyjne z ciekawostkami o florze i faunie. Dostępne są także tablice informacyjne z informacjami w języku Braille’a.

W Ogrodzie Baśni i Legend zwiedzający spacerują pomiędzy drewnianymi chatkami czarownicy, młynarza, zielarki i dawnej mieszczki, a tablice przybliżają dawne dzieje Państwa Muszyńskiego.

Za ogrodami znajduje się tężnia solankowa.

Wstęp bezpłatny

2. Kościół św. Józefa Oblubieńca NMP

Barokowy kościół z połowy XVII wieku (1676-1728), wyremontowany w 2022 roku. Otoczony zabytkowym murem, z ładnym wnętrzem. Obok dzwonnica z 1803 roku. Był to kościół obronny, nad sklepieniem można zauważyć stanowiska strzelnicze. Kościół jednonawowy, z zamkniętym półkoliście prezbiterium. Wewnątrz uwagę zwraca figurka Matki Boskiej z Dzieciątkiem w ołtarzu głównym, przed kościołem stoi pomnik Karola Wojtyły postawiony na pamiątkę wizyty papieża w Muszynie w 1970 roku.

Kościół nie zawsze jest otwarty.

3. Ogrody Biblijne

Ogrody Biblijne to kolejna bezpłatna atrakcja Muszyny. Znajdują się przy kościele św. Józefa Oblubieńca i są znacznie mniejsze niż Ogrody Sensoryczne. Miejsce na spacer i zadumę – w ogrodach rozmieszczono tabliczki z fragmentami Biblii, a z głośników leci cicha muzyka.

Dodatkową atrakcją jest źródło „Maryja” odkryte w 2016 roku.

4. Cmentarz parafialny

Fakultatywnie można zobaczyć cmentarz parafialny położony blisko kościoła i Ogrodów Biblijnych. To propozycja dla miłośników sztuki nagrobkowej, bowiem na cmentarzu zachowało się sporo starych nagrobków. Jedna kwatera została przeznaczona na cmentarz wojenny ze zbiorową mogiłą.

5. Muszyna – Rynek

Zabytki Muszyny nie są szczególnie imponujące na tle podobnych miast, natomiast rynek słynie z ukwiecenia i licznych punktów gastronomicznych. Muszyński ryneczek, niestety, został zabetonowany jak inne małopolskie rynki, jednak wart jest zobaczenia ze względu na atmosferę. Zrewitalizowany w 2021 roku. Najstarsze kamieniczki w okolicach rynku pochodzą sprzed 200 lat, większość natomiast została zbudowana w XIX i XX wieku.

Na rynku zobaczymy zabytkowe kapliczki św. Floriana i św. Nepomucena, które miały chronić przed pożarami i powodzią.

Co ciekawe, ratusz został zbudowany w latach 2019-2021 w miejscu drewnianego ratusza rozebranego w 1916 roku, który w latach zaborów służył jako karczma. Wcześniejszy ratusz spłonął w 1763 roku. W nowym ratuszu mieści się Centrum Informacji Turystycznej oraz kawiarnia, można też zwiedzić piwniczki z ekspozycją tematyczną.

6. Pijalnia wody mineralnej „Milusia”

Mała pijalnia wody mineralnej położona w samym centrum miasta. Pełni również funkcję punktu informacji turystycznej.

7. Park Zdrojowy

Park Zdrojowy to również coś na wzór ogrodów, pełne zieleni i miejsc do odpoczynku. Nad tutejszym stawem zainstalowano kaczkomat, dzięki któremu można karmić kaczki, a całość uzupełniają siłownia plenerowa i plac zabaw dla dzieci. Na terenie parku znajduje się pijalnia wody mineralnej „Józef” i toaleta.

8. Muzeum Państwa Muszyńskiego

Muzeum Państwa Muszyńskiego to muzeum regionalne mieszczące się w wyremontowanym budynku zajazdu XVIII wieku. Muzeum nieduże, wystawa przybliża dzieje regionu oraz jego mieszkańców – górali, Łemków i Żydów. Jedną z sal przeznaczono na wystawę prac krynickiego Nikifora oraz miejscowych artystów. Do najcenniejszych eksponatów należą warsztat tkacki z XVI wieku wykonany bez użycia gwoździ oraz latarnię nocnego stróża, który podczas obchodu wygrywał na rogu godziny.

9. Ruiny zamku

Ruiny w ustronnym miejscu, do którego można dojść z centrum kilkoma szlakami, często przez las i błotniste ścieżki. Jakkolwiek ruiny nie są zbyt rozległe, to warto poświęcić trochę czasu i wysiłku, bowiem widok z góry rekompensuje wszystkie niedogodności.

Zamek w Muszynie został zbudowany na wzgórzu Zamczysko (527 m n.p.m.) za czasów Kazimierza Wielkiego. Warownia strzegła granicy i szlaku handlowego na Węgry, na zamku mieściła się także komora celna. Zniszczony podczas najazdu króla węgierskiego Macieja Korwina, odbudowany w stylu renesansowym jako strażnica graniczna. Strawiony przez pożar w XVII wieku, opuszczony w XVIII wieku. Popadający w ruinę został dodatkowo splądrowany i zdewastowany przez poszukiwaczy skarbów.

Na wzgórzu naprzeciwko widać nasyp, który jest pozostałością po drewnianej twierdzy wzniesionej w XI wieku.

30 września 2023 roku została otwarta zrekonstruowana wieża.

10. Spływ Popradem

W sezonie organizowane są spływy Popradem kajakami lub pontonami. Długość spływu to około 10 kilometrów, średni czas pokonania tej odległości wynosi 2 godziny. Powrót busem. Trasa ogólnie łatwa, jednak należy uważać na wystające w niektórych miejscach kamienie.

11. Dawna cerkiew św. Dymitra

Bardzo ładna drewniana cerkiew w Muszynie-Złockiem, obecnie kościół parafialny. Pierwsza świątynia w tym miejscu została zbudowana w XVI wieku, obecna to typowa cerkiew zachodniołemkowska z 1841 roku, prawdopodobnie po przebudowie poprzedniej. Wzniesiona na planie krzyża, trójdzielna, jednonawowa świątynia. Nawa i prezbiterium przykryte pozornymi sklepieniami zwierciadlanymi. Warto zwrócić uwagę polichromie architektoniczne w prezbiterium, w nawie polichromie figuralno-ornamentalne z lat 1936–1937, a stropy figuralne z 1873 roku.

Po wysiedleniu Łemków podczas akcji „Wisła” świątynia została przejęta przez parafię rzymskokatolicką. Kilkakrotnie remontowana.

Niestety, cerkiew jest zwykle zamknięta poza nabożeństwami.

12. Cmentarz żydowski

Trochę zaniedbany cmentarz położony przy ulicy Ogrodowej, około 15 minut piechotą od rynku. Powstał pod koniec XIX wieku, pochówki odbywały się tu do 1934 roku. Do czasów współczesnych przetrwały 84 nagrobki, z których część jest uszkodzona. Miejsce z potencjałem, do rewitalizacji.

13. Dom Garncarza

Dom Garncarza, zwany Domem Kultury Dawnego Rzemiosła, położony jest obok Dworu Starostów Muszyńskich, w którym mieści się wspomniane wcześniej Muzeum Państwa Muszyńskiego. To dawny zabytkowy spichlerz zrekonstruowany w 2018 roku i zaadaptowany na pracownię rzemiosła artystycznego, nawiązującą do twórczości dawnych muszyńskich rzemieślników. W budynku odbywają się odpłatne warsztaty ceramiczne, dostępna jest także wystawa o dziejach rzemiosła w Muszynie.

14. Centrum Rekreacji i Sportu Zapopradzie

Miejsce dla miłośników aktywnego wypoczynku. Najważniejszą częścią działalności centrum są baseny otwarte, w tym basen rekreacyjny z jacuzzi, kaskadami i masaże ścienne. Jacuzzi jest wypełnione wodą leczniczą. W ostatnich latach na terenie centrum powstały dodatkowe atrakcje: park linowy, minigolf, kule zorbing, tor przeszkód, dmuchaną zjeżdżalnię, boisko do piłki siatkowej i stół do tenisa stołowego. Wszystko to sprawia, że można spędzić w tym miejscu cały dzień.

15. Linia kolejowa Tarnów – Krynica

Muszyna leży na trasie „Kryniczanki”, malowniczej linii kolejowej z Tarnowa do Krynicy-Zdrój (w nomenklaturze PLK Tarnów – Leluchów) przez Ciężkowice i Nowy Sącz. W pobliżu Muszyny linia wije się wzdłuż Popradu, a na części trasy równolegle biegnie szosa i ścieżka rowerowa Eurovelo. Linią warto się przejechać ze względu na atmosferę i piękne widoki.

Linię Tarnów – Krynica i atrakcje wokół niej krótko opisałem w książce „Pociągiem na weekend”, wydanej przez wydawnictwo Pascal. Mam nadzieję, że w przyszłości uda mi się ją szerzej opisać w publikacji poświęconej podróżowaniu koleją po Małopolsce.

Podsumowanie

Zwiedzanie Muszyny warto uzupełnić o liczne szlaki turystyczne, szlaki rowerowe i do nordic walking. Miasto jest hitem turystycznym, nie tylko wśród Polaków – przyjeżdża tu mnóstwo turystów ze Słowacji, pojawiają się turyści z Europy Zachodniej. Muszyna rozwija się, ale ceny są jeszcze niewygórowane, w przeciwieństwie do innych modnych miejsc zalewanych przez tłumy turystów. Miasto może się pochwalić bardzo dobrą bazą noclegową i gastronomiczną.

Muszyna – dojazd pociągiem

Dojazd pociągiem do Muszyny jest możliwy, ale jak na razie, kursuje mało pociągów, a piękna linia kolejowa z Tarnowa jest często remontowana, co wiąże się z zamknięciami linii i wprowadzeniem zastępczej komunikacji autobusowej. W sezonie letnim i zimowym przez weekendy kursują cieszące się ogromną popularnością pociągi Muszyna – Poprad.

Jakkolwiek Muszyna bardzo wyładniała, to dworzec kolejowy Muszyna na pewno nie jest wizytówką miasta. Brzydki, zaniedbany, zamknięty na głucho, bez kasy, poczekalni i toalet. Do śmierdzącego toi-toia zwykle ustawia się długa kolejka przed i po odjazdami pociągów. Z dworca do rynku idzie się około 10 minut. W przyszłości dworzec w Muszynie ma zostać wyremontowany i miejmy nadzieję, że stanie się to jak najszybciej.

Zobacz również:

Pociągiem po Małopolsce – co zwiedzić i zobaczyć

Od autora
Przewodniki zawierają informacje o najciekawszych atrakcjach w opisywanych miastach. W przyszłości powstanie osobny dział "Subiektywnym okiem", gdzie będę publikował własne spostrzeżenia. Jeśli informacje okażą się przydatne, będę wdzięczny za drobne wsparcie bloga, co pozwoli mi utrzymać i rozwijać projekt.