Kolej w Chorwacji pełni drugorzędną rolę. Pociągi nie docierają wszędzie, często kursują jedynie w okolicach Zagrzebia jako kolej podmiejska, natomiast na trasach dalekobieżnych jest dużo do zrobienia – koleje chorwackie zdecydowanie przegrywają z autobusami.

Jeszcze kilka lat temu napisałbym, że koleje chorwackie są na podobnym poziomie jak koleje w Polsce, jednak po inwestycjach w tabor infrastrukturę w Polsce, odskoczyliśmy daleko do przodu. Kolej w Chorwacji obecnie wygląda bardzo słabo – zaniedbane dworce, drożyzna, średniej jakości tabor, linie kolejowe wymagające remontu. Być może za kilkadziesiąt lat się to zmieni.

Przewoźnik narodowy: Hrvatske željeznice
Strona internetowa i rozkład jazdy: www.hzpp.hr
Ostatnia aktualizacja: 10.05.2022 (data publikacji: 12 LUTY 2012)

Spis treści:

1. Jak dojechać
2. Rozkład jazdy
3. Pociągiem po Chorwacji
4. Połączenia międzynarodowe
5. Pociągi specjalne kolei chorwackich
6. Najważniejsze linie kolejowe
7. Chorwackie miasta – dokąd pojechać pociągiem
8. Muzeum Techniki w Zagrzebiu
9. Pociąg-pomnik w Jasenovcu

1.Jak dojechać do Chorwacji

Do Chorwacji pociągiem można dojechać w następujący sposób:

a) przez cały rok z przesiadką w Budapeszcie
b) przez cały rok z przesiadką w Wiedniu
c) pociągiem sezonowym Praga – Split firmy Regiojet
d) pociągiem sezonowym Bratysława – Split przez Wiedeń
e) pociągiem sezonowym Budapeszt – Split

Ostatnie trzy pociągi to pociągi nocne. Ze względu na zmieniający się rozkład jazdy nie sposób podać połączeń z Polski z przesiadkami. Więcej informacji znajdziecie w artykule Pociągiem do Chorwacji – przewodnik.

2. Rozkład jazdy

Podróż po Chorwacji bardzo łatwo zaplanować korzystając z następujących stron internetowych:

www.hzpp.hr – strona internetowa kolei chorwackich

www.autobusni-kolodvor.com – rozkład jazdy autobusów (połączenia krajowe i międzynarodowe)

Mapa kolejowa Chorwacji na portalu zeljeznice.net

Najważniejsze węzły kolejowe to Zagrzeb i Osijek, przy czym ten drugi bardziej dla pociągów regionalnych.

KUPNO BILETÓW

– bilety na pociągi krajowe można kupić na stronie kolei chorwackich w odnośniku powyżej. Po wybraniu interesującego nas połączenia oraz konkretnego pociągu zostaniemy przekierowani na stronę ze schematem miejsc w pociągu (o ile istnieje możliwość rezerwacji fakultatywnej lub obowiązkowej), gdzie możemy sobie wybrać miejsce. W przypadku kolei chorwackich nie można zwrócić biletu kupionego przez internet.

– na najważniejszych chorwackich dworcach pod koniec listopada 2016 roku zainstalowano biletomaty. Stopniowo mają pojawić się na wszystkich ważniejszych dworcach i przystankach kolejowych.

– bilety bez problemu kupimy w kasach (blagajna), choć mogą zdarzyć się kolejki. Jeśli chcemy sprawdzić, w jakich godzinach pracuje kasa biletowa na danej stacji, możemy to zrobić na stronie kolei chorwackich, klikając w interesującą nas stację.

3. Pociągiem po Chorwacji

Sama Chorwacja widziana poprzez pryzmat infrastruktury kolejowej nie powala na kolana. Największe dworce są podobne do polskich, większość toalet to toalety tureckie, a prysznic na dworcu w Zagrzebiu to duży wydatek. Publiczne toalety to bolączka Chorwacji – jest ich bardzo mało, a w weekendy trudno znaleźć czynną – w 2006 roku szukałem czynnego szaletu w Zagrzebiu przez 3 godziny. Właściciele lokali gastronomicznych niechętnie umożliwiają turystom skorzystanie z toalety. Toalety w pociągach są brudne.

Niedogodności rekompensują piękne widoki z okien pociągów, stosunkowo szybka, komfortowa podróż oraz piękne miasta. Bardzo smakowały mi artykuły spożywcze wszelkiego rodzaju kupowane w Chorwacji – od zwykłych kanapek, poprzez wody i napoje po piwo. Ceny są wysokie, lecz niższe niż np. w sąsiedniej Słowenii.

Z bezpieczeństwem jest różnie. Od wielu lat mówi się nieoficjalnie o nieprzyjemnych incydentach w nocnych pociągach na trasach Zagrzeb – Split oraz Zagrzeb – Rijeka (sezonowy). Przez Chorwację podróżowałem pociągami nocnymi do Sarajewa oraz Monachium – nigdzie nie stało mi się nic złego.

KOLEJ W CHORWACJI – NAJCZĘŚCIEJ ZADAWANE PYTANIA:

W mailach i wyszukiwarkach pytacie najczęściej o trzy rzeczy:

Czy da się dojechać pociągiem do Dubrownika?

Nie da się. Do Dubrownika nie dojeżdżają pociągi. Najlepiej dojechać pociągiem do Splitu, a stamtąd autobusem. Poprowadzenie linii kolejowej do Dubrownika nie wchodzi w grę ze względu na fakt, iż istnieje dobra droga, ponadto krótki odcinek, przez który musiałaby przechodzić wspomniana linia, należy do Bośni i Hercegowiny. Dawniej kursowała kolej wąskotorowa Čapljina – Dubrownik, o której napisałem w części „Ciekawostki kolejowe”.

Dlaczego nie ma pociągów Rijeka – Pula?

Linia kolejowa Rijeka – Pula nie została wybudowana ze względu na ukształtowanie terenu. Budowa takiej linii wymagałaby ogromnych nakładów finansowych i trwałaby bardzo długo. Koleje chorwackie uruchamiają na tej linii autobusy.

Czy pociągi Zagrzeb – Split przejeżdżają przez Bośnię i Hercegowinę? 

Nie przejeżdżają. Rzeczywiście istnieje linia kolejowa łącząca Zagrzeb i Split przebiegająca częściowo przez terytorium Bośni i Hercegowiny, ale jedyny pociąg pasażerski przejechał po niej tuż po wojnie domowej. Pociągi towarowe jeżdżą tamtędy bardzo rzadko. Linia ta zostanie opisana w artykule o kolejach w Bośni i Hercegowinie.

KATEGORIE POCIĄGÓW W CHORWACJI

Koleje chorwackie obsługują następujące kategorie pociągów:

putnički vlak – zwykły pociąg osobowy. Zatrzymuje się na każdej stacji, nie ma reguły, jeśli chodzi o tabor. Zwykle tylko z drugą klasą, ale też nie zawsze.

brzi vlak – pociąg pospieszny. Zatrzymuje się tylko na wyznaczonych stacjach i przystankach osobowych. Najczęściej zestawiony z wagonów. Pociągi objęte fakultatywną rezerwacją miejsc.

intercity – pociąg intercity. Na Chorwacji kategoria dla pociągów międzynarodowych. Zatrzymuje się tylko w największych miastach i na najważniejszych węzłach kolejowych. Część pociągów objęta jest fakultatywną rezerwacją miejsc, część obowiązkową. Należy każdorazowo sprawdzać w rozkładzie jazdy.

icn – intercity nagibni. Pociąg z wychylnym nadwoziem spotykany na trasie Zagrzeb – Split. Spalinowe, klimatyzowane zespoły trakcyjne, które kiedyś były dumą Chorwacji. Pociągi objęte całkowitą rezerwacją miejsc.

eurocity – pociągi międzynarodowe zestawione z najlepszych wagonów.

 

DWORCE KOLEJOWE

– większość chorwackich dworców kolejowych przypomina polskie dworce kolejowe sprzed remontów. Wyjątkiem jest dworzec główny w Zagrzebiu, mieszczący się w zabytkowym budynku oraz dworzec w Splicie zbudowany w stylu śródziemnomorskim. Wiele dworców na terenie Chorwacji pozostaje zaniedbanych i zupełnie nie pasuje do wizerunku tego kraju.

– na dworcach często są toalety tureckie.

– na dworcu głównym w Zagrzebiu można skorzystać z prysznica.

– jeśli chodzi o nocowanie, poza Zagrzebiem raczej nie polecam nocowania na dworcach. Na zagrzebskim dworcu głównym da się przenocować, lecz kręci się sporo podejrzanych osób, śmierdzi też papierosami.

TABOR KOLEI CHORWACKICH

Tabor kolei chorwackich jest zróżnicowany, duża część wagonów i zespołów trakcyjnych została zmodernizowana, zakupiono też nowe chorwackie zespoły trakcyjne firmy Končar. Jeśli chodzi o wagony, to pomimo wygody nie przypadły mi do gustu, szczególnie nowe, natomiast szynobusy i tym podobne mają swój urok, szczególnie stare, jednak w czasie upałów trudno w nich wytrzymać.

– wagony z przedziałami starego typu w środku posiadają przedziały sześciomiejscowe z fotelami obitymi pluszem. Bardzo wygodne i dużo miejsca na nogi. Można też rozłożyć siedzenia i zrobić z nich łóżko.

– zmodernizowane wagony z przedziałami bez klimatyzacji również mają sześć foteli w przedziale, są one jednak węższe i nie tak wygodne jak te z pluszowym obiciem. Okna można otworzyć. W obu typach niezmodernizowanych wagonów toalety są brudne i należy z nich korzystać tylko w ostateczności.

– zmodernizowane wagony z przedziałami z klimatyzacją (typ Bee) wyglądają bardzo efektownie, mają przyciemniane szyby i gniazdka w każdym przedziale, jednak wydawało mi się, iż jest za mało miejsca na nogi. Wagony tego typu posiadają toalety z obiegiem zamkniętym.

– wagony bezprzedziałowe kolei chorwackich nie przypadły mi do gustu. Były bardzo wygodne, posiadały toalety z obiegiem zamkniętym, jednak pomimo klimatyzacji i zastosowania zasłon było w nich bardzo duszno.

– zespoły trakcyjne firmy Končar w wersji podmiejskiej przystosowane są do przewozu osób niepełnosprawnych, klimatyzowane, niby niczego w nich nie brakuje, jednak nie są zbyt wygodne na dłuższy przejazd.

– wagony z miejscami do leżenia kolei chorwackich są tak dziwnie skonstruowane, że najmniej wygodne jest dolne miejsce do leżenia – jest tam jakiś uchwyt, który znacznie ogranicza miejskie. Kuszetka jak kuszetka, niezbyt czysto, toaleta też niespecjalna, ale da się niedrogo przejechać na leżąco. Podróżujący tymi wagonami otrzymują bezpłatnie małą butelkę wody mineralnej, croissant, kawę albo herbatę.

– wagony sypialne kolei chorwackich to nowe, klimatyzowane wagony z przedziałami dwuosobowymi. Oprócz toalet w wagonie można skorzystać z prysznica. Dopłata to około 30 euro, jednak gorąco polecam podróż tymi wagonami. W cenie zawarte jest śniadanie, kosmetyki jednorazowe, podkładka na deskę klozetową i pantofle jednorazowe.

4. Połączenia międzynarodowe

Kolej w Chorwacji pod względem połączeń międzynarodowych wypada średnio. Wprawdzie Chorwacja posiada pasażerskie połączenia międzynarodowe z większością sąsiadów, ale pociągi jeżdżą powoli, a w sezonie są przepełnione.

Austria

Przez cały rok kursuje bezpośredni pociąg dzienny do Wiednia przez słoweński Maribor, ponadto łatwo można dojechać do Villach i innych miejscowości, korzystając z pociągów do Niemiec i Szwajcarii. Wszystkie pociągi przejeżdżają przez terytorium Słowenii.

W sezonie kursuje ponadto bezpośredni pociąg nocny Bratysława – Split przez Wiedeń.

Ponadto pociąg sezonowy firmy Regiojet Praga – Split zatrzymuje się w Wiedniu.

Biletów na połączenia kolei austriackich należy szukać na stronie:tickets.oebb.at. Najtańsze bilety promocyjne z Zagrzebia do Wiednia kosztują 29,90 euro (na pociąg całoroczny i sezonowy), z Grazu do Zagrzebia dojedziemy już od 19,90 euro

Bilety na pociąg nocny firmy Regiojet dostępne są na stronie regiojet.cz

Bośnia i Hercegowina

W rozkładzie jazdy 2016/2017 zlikwidowano pociąg bezpośredni Zagrzeb – Sarajewo. Powodem jest brak porozumienia pomiędzy kolejami bośniackimi a kolejami Republiki Serbskiej i kolejami chorwackimi. Nie sprawdziły się też zapowiedzi uruchomienia pociągu nocnego zestawionego z wagonów sypialnych Talgo.

W czerwcu 2022 roku planowano uruchomić pociąg Sarajewo – Ploče, jednak w trakcie opracowywania artykułu nie było informacji na temat tego pociągu.

Niemcy

Kursuje dzienny pociąg bezpośredni Monachium – Zagrzeb oraz pociąg nocny EN Lisinski na tej samej trasie. Możliwa jest również podróż z przesiadkami.

Bilety i rozkład jazdy na stronie reiseauskunft.bahn.de

Serbia

W trakcie opracowywania aktualizacji artykułu nie kursowały pociągi pomiędzy Serbią a Chorwacją.

Wcześniej można było skorzystać z połączeń Zagrzeb – Belgrad oraz pociągów regionalnych Erdut – Bogojevo.

Słowenia

W trakcie aktualizacji artykułu kursowały bezpośrednie pociągi pomiędzy Chorwacją a Słowenią na kilku odcinkach. Największą popularnością cieszy się przejazd z Lublany do Zagrzebia.

Dojedziemy także pociągiem z Lublany do Puli, ale w zależności od rozkładu jazdy podróż możliwa jest pociągiem bezpośrednim, albo z przesiadką.

Przed pandemią kursowały pociągi regionalne na kilku trasach.

Bilety można nabyć w kasach kolei słoweńskich i chorwackich.

Ceny biletów za stroną kolei słoweńskich:

Lublana – Zagrzeb – 9 euro (oferta specjalna)
Maribor – Zagrzeb – 12 euro (oferta specjalna)

Lublana – Rijeka – 9 euro (oferta specjalna)
Maribor – Rijeka – 14 euro (oferta specjalna)

Lublana – Pula – 19 euro (w jedną stronę); 29 euro (powrotny)

Węgry

W rozkładzie jazdy 2021/2022 kursuje bezpośredni pociąg dzienny Budapeszt – Zagrzeb, a w wakacje dodatkowo nocny pociąg Budapeszt – Split. Najtańsze bilety z Budapesztu do Zagrzebia dostępne są za 15 euro (według strony kolei węgierskich). Brak informacji na temat biletów w normalnej cenie.

Od grudnia 2018 roku powróciły pociągi Pecs – Beli Manastir. Ze stacji Beli Manastir można dojechać do Osijeka. Obowiązuje zniżka 70% od standardowej taryfy międzynarodowej. Cena biletu Pecs – Osijek to 3,7 euro.

Przez wyszukiwarkę kolei węgierskich można kupić także bilety na pociąg Budapeszt – Zagrzeb z przesiadką w Lublanie.

jegy.mav.hu – wyszukiwarka i sklep kolei węgierskich

5. Pociągi specjalne kolei chorwackich

Koleje chorwackie kilka razy w roku uruchamiają pociągi specjalne z okazji różnych świąt lub wydarzeń. Spośród kilkunastu propozycji opublikowanych przez Hrvatske željeznice wybrałem najważniejsze pociągi:

PARTY VLAK ZAGRZEB – BELGRAD

Dwa razy w roku koleje chorwackie we współpracy z biurem podróży dla studentów Fun Factory uruchamiają specjalny pociąg dla imprezowiczów znany pod nazwą Trip’n’Fun lub Party Vlak. Pociąg przeznaczony jest głównie dla chorwackich studentów, którzy jadą na weekend do Belgradu wyszaleć się.

Pociąg wyrusza w trasę w piątek rano, do Belgradu dociera w godzinach popołudniowych, gdzie pasażerów czeka uroczyste powitanie. Po zameldowaniu w hotelu pasażerowie ruszają na zwiedzanie centrum Belgradu z przewodnikiem. Wieczorem impreza, a potem nocleg ze śniadaniem w hotelu współpracującym z biurem podróży Fun Factory.

Sobota zaczyna się od śniadania, po którym kontynuowane jest zwiedzanie Belgradu z przewodnikiem. W godzinach popołudniowych czas wolny, wieczorem wyjście do belgradzkich klubów.

W niedzielę po śniadaniu następuje przejście na dworzec kolejowy. Pociąg w stronę Zagrzebia odjeżdża około 13:00. Podróż trwa siedem godzin i pociąg kończy bieg w Zagrzebiu około 20:00.

Pociąg uruchamiany jest na początku marca oraz w listopadzie – w terminach dogodnych dla studentów, bowiem to głównie dla nich przeznaczona jest ta wycieczka. Cena całej wycieczki to 590-790 HRK (ok. 300-460 PLN) w zależności od wyprzedzenia, z jakim rezerwuje się miejsce w pociągu. Można dopłacić do lepszego pokoju, wykupić dodatkowe ubezpieczenie lub dodatkowy transport autobusem z Rijeki do Zagrzebia.

TIN EXPRESS

Tradycją kolei chorwackich są pociągi Tin Express (znane też jako „Božićni vlak”) uruchamiane w grudniowe weekendy regularnie w aglomeracji Zagrzebia (Zagrzeb – Savski Marof) oraz na wybranych trasach. W dni robocze natomiast pociąg dostępny jest tylko dla grup zorganizowanych ze szkół podstawowych i przedszkoli. Pociągi przeznaczone są głównie dla rodzin z dziećmi i przypominają popularne na przykład w Czechach „Pociągi Mikołajkowe”.

Pociągi tego typu kursują od 20 lat. Stare spalinowe zespoły trakcyjne zostały zastąpione przez nowe pociągi firmy Končar, natomiast nie zmieniła się koncepcja przejazdu – dzieci z rodzinami podróżują przez godzinę pociągiem ozdobionym motywami świątecznymi, w cenie biletu jest prezent przygotowany przez koleje chorwackie wspólnie ze sponsorami.

 

6. Najważniejsze linie kolejowe

W Chorwacji kolej ma marginalne znaczenie jako środek transportu, linii kolejowych nie ma też zbyt wiele. Najpiękniejsza linia to zdecydowanie Zagrzeb – Split, bardzo ładne są też chorwackie odcinki linii kolejowych z Lublany do Rijeki i Puli. Poniżej wykaz najważniejszych linii wraz z krótkimi opisami najważniejszych miast.

ZAGRZEB – SPLIT

KARLOVAC – dawniej miasto-twierdza wzniesione na planie gwiazdy sześcioramiennej. Interesujące miejsce, położone niecałą godzinę jazdy pociągiem z Zagrzebia. Karlovac leży nad czterema rzekami, przez centrum przepływa rzeka o nazwie Kupa. Dziś raczej przeciętne miasto – jednym się podoba, inni są rozczarowani. W centrum Muzeum Miejskie i muzeum sprzętu wojskowego z czasów wojny domowej w 1991 roku. 3 kilometry od centrum zamek Dubovac na wzgórzu.

OGULIN – ośrodek przemysłowy i węzeł kolejowy. Centrum nieduże, zrewitalizowane, mimo to trudno to miasto uznać za cel wycieczek turystycznych. W centrum ładny zamek. Pociągi ICN pomiędzy Zagrzebiem a Splitem nie zatrzymują się w Ogulinie.

GOSPIĆ – przeciętne miasto. Zachowało się kilka zabytkowych budynków, młyn na rzece Novicy i to tyle, jeśli chodzi o atrakcje. W pobliżu liczne szlaki turystyczne.

KNIN – miasto znane z potężnej twierdzy. W czasie wojny domowej 1991-1995 było stolicą Republiki Serbskiej Krainy.

DRNIŠ – mała miejscowość. Jedyna atrakcja to ruiny starego zamku na wzgórzu.

PERKOVIĆ – węzeł kolejowy, z którego odjeżdżały lub odjeżdżają pociągi do Szybenika (nie wiem, czy jeszcze kursują). Poza tym nie ma tu nic, poza pięknymi widokami.

KAŠTEL STARI – miasteczko nadmorskie blisko Splitu. Ładna miejscowość z promenadami i zabudową typową dla wybrzeża Adriatyku, ale brak godnych polecenia atrakcji.

SPLIT – drugie pod względem wielkości miasto Chorwacji z bardzo ładnym centrum i wieloma atrakcjami turystycznymi w pobliżu. Najważniejsze zabytki to Pałac Dioklecjana, Świątynia Jowisza, brama pałacowa Porta Aurea, czy stare kościoły. Z pobliskich wzgórz rozpościerają się piękne widoki na Adriatyk i sam Split. Stacja kolejowa zaskakująco mała jak na miasto tej wielkości.

ZAGRZEB – OSIJEK

VRBOVEC – przeciętne miasteczko bez atrakcji, kilka kilometrów dalej, w Kućari, znajduje się zabytkowy pałac Lovrečina.

KOPRIVNICA – miasto przy granicy chorwacko-węgierskiej. Pod względem architektonicznym przeciętne, dworzec odnowiony z zewnątrz, zrewitalizowane centrum, zadbany park miejski z pawilonem i kilka kościołów.

ĐJURĐEVAC – miasteczko przeciętne pod względem architektonicznym, jednak warte odwiedzenia ze względu na Stary Zamek (Stari grad) oraz Đurđevački peski, nazywane również „Chorwacką Saharą”, czyli pozostałości po pustyni.

VIROVITICA – dwudziestotysięczne miasto, centrum przeciętne, zabytki to pałac Pejačevićów (Dvorac Pejačević) – symbol miasta i kościół św. Roka – patrona miasta. Pojedyncze ładne budynki, całość nie robi szczególnego wrażenia.

NAŠICE – miasteczko liczące około 16 tysięcy mieszkańców, turyści przyjeżdżają tu zobaczyć pałac Pejačevićów (Dvorac Pejačević) z ładnym parkiem. Pałac ma taką samą nazwę jak ten w Viroviticy, ale chodzi o inny obiekt.

OSIJEK – jedno z największych i najładniejszych chorwackich miast. Dodajmy też, że jedno z najdroższych, spośród tych, które nie leżą nad Morzem Adriatyckim. Piękny rynek, zabytkowa twierdza, zabytki sakralne (między innymi kościół św. Piotra i Pawła) i Muzeum Slawonii. Miasto można z czystym sumieniem polecić.

ZAGRZEB – VINKOVCI

DUGO SELO – jedna z największych miejscowości na trasie Zagrzeb – Vinkovci, ale bez żadnych atrakcji dla turystów.

POPOVAČA – kolejne przeciętne miasteczko, znane ze szpitala neuropsychiatrycznego.

SLAVONSKI BROD – podzielone miasto graniczne. Na rzece Sawie przebiega granica chorwacko-bośniacka, bośniacka część to Brod. Obie części niezbyt ładne, po stronie chorwackiej znajduje się park miejski, klasztor i Twierdza Brodzka. Na uwagę zasługuje zabytkowy budynek remizy strażackiej.

VINKOVCI – miasto przy granicy chorwacko-serbskiej, węzeł kolejowy i drogowy. Ponad 30 tysięcy mieszkańców, zrewitalizowane centrum z reprezentacyjnym deptakiem. Można się wybrać na trzygodzinny spacer w oczekiwaniu na przesiadkę.

 

7. Chorwackie miasta – dokąd pojechać pociągiem

Chorwacja, a szczególnie jej wybrzeże, słynie z pięknych miast i miasteczek. Będąc w tym kraju na pewno warto zwiedzić przynajmniej część z nich. Niestety, nie wszędzie docierają pociągi. Na szczęście są promy i stosunkowo niedrogie autobusy. Autobusy łączące chorwackie miejscowości turystyczne są wygodne, szybkie oraz coraz częściej klimatyzowane. Oprócz przystanków przewidzianych w rozkładzie jazdy kierowcy często robią postoje na papierosa, bowiem palenie w Chorwacji, podobnie jak w innych krajach bałkańskich, jest częścią tamtejszej kultury. Palą niemal wszyscy.

Poniżej zamieściłem króciutkie opisy najciekawszych chorwackich miast, do których można dojechać pociągiem. W przyszłości planuję napisać dłuższe, osobne artykuły na temat każdego z miast.

Zagrzeb

Stolica Chorwacji i jednocześnie główny węzeł komunikacyjny. Miasto leżące nad rzeką Sawą – 170 kilometrów od wybrzeża Adriatyku liczy 792 185 mieszkańców (2011). Jest największym chorwackim miastem, jak również centrum życia kulturalnego Chorwacji.

W Zagrzebiu byłem w 2007 roku, później przejeżdżałem przez to miasto w 2009 roku. Z okien pociągu oraz w okolicach dworca było widać znaczącą poprawę na lepsze. Nie jest to wielka metropolia, na zwiedzanie której należałoby przeznaczyć tydzień, lecz warto poświęcić jeden dzień na spacer po mieście, choćby w oczekiwaniu na nocny pociąg do Splitu lub będąc w Słowenii zrobić sobie jednodniową wycieczkę. Miasto jest ładne, nie należy jednak oczekiwać jakichś cudownych, wielkich budowli ani spektakularnych osiągnięć techniki.

Zagrzeb dzieli się na Dolne Miasto i Górne Miasto. Obie części miasta, oprócz ładnych uliczek i stromych schodów łączy osobliwa kolejka. Zagrzebska kolejka nazywana jest na stronach kolejką linową, w rzeczywistości jest to tzw. funikular, czyli kolejka linowo-terenowa (chorw. Uspinjača). Jest to najstasrszy środek komunikacji publicznej w Zagrzebiu, gdyż została wybudowana w 1890 roku, rok przed wprowadzeniem tramwajów konnych. Długość trasy to tylko 66 metrów, a czas przejazdu 64 sekundy. Kolejka kursuje codziennie od 6:30 do 22:00 co 10 minut). Ze względu na swój charakter jest to atrakcja turystyczna oraz chroniony zabytek. Z Górnego Miasta rozpościera się piękny panorama Zagrzebia. W tej części Zagrzebia ma swoją siedzibę większość najważniejszych instytucji państwowych – kiedyś bowiem Górne Miasto było miejscem tylko dla zamożnych, uprzywilejowanych warstw społecznych.

Zagrzeb można wygodnie zwiedzać korzystając z komunikacji miejskiej. Bilety są bardzo drogie.Mieszkańcy Zagrzebia mogą korzystać z kart elektronicznych. Dla posiadaczy kart bilet jest znacznie tańszyTurystom opłaci się kupno biletu jednodniowego na wszystkie linie.

Szczegółowe informacje o zabytkach i atrakcjach:Informacja turystyczna

Orientacyjne czasy przejazdu pociągami z Zagrzebia:
Zagrzeb –> Split – 6:30 (IC)
Zagrzeb –> Wiedeń – 6:20 (EC)
Zagrzeb –> Lublana – 2:20 (EC)
Zagrzeb –> Belgrad – 6:30 (Pospieszny)
Zagrzeb –> Banja Luka – 4:20 (Pospieszny)
Zagrzeb –> Sarajewo – 9:00 (Pospieszny)
Zagrzeb –> Osijek – od 4:30 (różne)

Orientacyjne czasy przejazdu autobusami z Zagrzebia:
Zagrzeb –> Wiedeń – 5 godzin (Croatia Bus)
Zagrzeb –> Sarajevo – 8:20
Zagrzeb –> Graz – 4:00
Zagrzeb –> Split – 6:30
Zagrzeb –> Dubrownik – 11:00
Zagrzeb –> Szybenik – 5:20
Zagrzeb –> Zadar – 3:30 (ekspres)

 

Pula

Do Puli można było w wakacje dojechać pociągiem z Lublany. Niestety, w tym roku prawdopodobnie połączenie nie zostanie uruchomione. Największą atrakcją miasta jest rzymski amfiteatr. Miasto jest również doskonałą bazą wypadową na jednodniowe wycieczki autobusowe do przepięknych nadmorskich miasteczek – Rovinj i Poreč.
Jest to jedno z miast, do którego od dawna pragnę pojechać.

Orientacyjne czasy przejazdu autobusami ze Splitu:
Pula – Rijeka – ok. 2 godzin
Pula – Triest (Włochy) – 2:20
Pula – Rovinj – 45 minut
Pula – Poreč – ok. 90 minut

Rijeka

Rijekę umieściłem tylko dlatego, że jest jednym z największych i najbardziej rozreklamowanych chorwackich miast. Jest też jednym z dwóch chorwackich miast, w których byłem. Niestety, muszę to napisać – Rijeka jest przeciętnym miastem portowym. Wrażenia nie ratuje ładny deptak. Można zwiedzić, można pominąć.

 

Split

Drugie pod względem wielkości miasto Chorwacji leżące nad Morzem Adriatyckim. Największe miasto w Dalmacji. Słynie z malowniczych uliczek, śródziemnomorskiej architektury oraz pięknych nadmorskich promenad. Najważniejszym zabytkiem jest Pałac Dioklecjana z 4 wieku. Miasto bardzo popularne w okresie wakacyjnym. Noclegi są drogie, poza sezonem nie ma większych problemów ze znalezieniem kwater prywatnych w centrum miasta. Do Splitu można dojechać pociągiem z Zagrzebia kilka razy w ciągu dnia lub pociągiem nocnym (w sezonie). Polecam podróż pociągiem dziennym ze względu na bardzo ładną trasę.

Obecne Split ma jedno podmiejskie połączenie kolejowe z miejscowością Kasztel Stary, w planach jest rozbudowa tej linii do kolejnych miejscowości. Dla osób lubiących podróżować autobusami to świetna baza wypadowa do pięknych, nadmorskich miejscowości. Zamożniejsze osoby mogą skorzystać z połączeń promowych i wybrać się na którąś z chorwackich wysp lub zafundować sobie rejs do włoskiej Ancony. Do najładniejszych chorwackich wysp z pewnością należy zaliczyć Hvar i Korczulę, dokąd można dopłynąć ze Splitu.

Orientacyjne czasy przejazdu autobusami ze Splitu:
Split – Dubrownik – ok. 6 godzin
Split – Szybenik – 1:40
Split – Mostar (BiH) – 3:35
Split – Trogir – 0:40
Split – Zadar – 3:00

Szybenik

Do Szybenika można dojechać pociągiem przesiadając się na stacji Perković (tylko kilka połączeń dziennie) z pociągów Zagrzeb – Split. Szybenik to typowe nadmorskie miasto ze śródziemnomorską architekturą. Atutem jest dogodne położenie – pomiędzy Splitem, Trogirem a Zadarem – jest więc również świetną bazą wypadową.

Zadar

Podobnie jak Szybenik niewielkie miasto pełne marin – idealne dla miłośników żeglarstwa i nurkowania. Dawniej do Zadaru można było dojechać pociągiem z Knina – poza sezonem dwie pary pociągów, w sezonie cztery. Od kilku lat zamiast pociągów jeżdżą autobusy komunikacji zastępczej. Warto zobaczyć choćby ze względu na małe, spokojne, zabytkowe centrum.

8. Muzeum Techniki w Zagrzebiu

Jedną z największych atrakcji Zagrzebia (choć według moich znajomych przereklamowaną) jest Muzeum Techniki położone pomiędzy dworcem głównym a dworcem zachodnim, przy ulicy Savska Cesta 18. Muzeum posiada w swoich zbiorach kolekcję różnych pojazdów, w tym pojazdów szynowych.

Jeśli chodzi o kolekcję tramwajowo-kolejową, to najcenniejszym eksponatem jest bez wątpienia skład opisanego wcześniej pociągu „Samoborček”, kursujący w latach 1930-1960 pomiędzy Zagrzebiem a Samoborem. Lokomotywa parowa oraz wagon retro wyróżniają się na tle innych eksponatów

Interesująca jest także replika zagrzebskiego tramwaju konnego z 1891 roku, podarowana muzeum w 2001 roku. Tramwaj konny kursował po Zagrzebiu 20 lat – do 1911 roku, a zaplecze do jego obsługi stało na miejscu dzisiejszego Muzeum Techniki.

Ponadto warto zobaczyć tramwaj z Dubrownika z 1912 roku, kursujący po zabytkowym mieście do lat siedemdziesiątych XX wieku, kiedy sieć tramwajowa w Dubrowniku została zlikwidowana. Tramwaj kursował po wąskim torze o rozstawie 760 mm.

Muzeum Techniki z Zagrzebiu należy do najpopularniejszych muzeów w Chorwacji. Oprócz wspomnianych eksponatów zobaczycie w nim samochody, dwa samoloty oraz eksponaty z wielu dziedzin nauki i techniki, na przykład górnictwa, energetyki, geologii, astronomii, a nawet gabinet Nikoli Tesli.

Muzeum czynne jest od wtorku do niedzieli. Wstęp płatny dla dorosłych.

Więcej informacji: tehnicki-muzej.hr – strona internetowa Muzeum Techniki w Zagrzebiu.

9.Pociąg-pomnik w Jasenovcu

Jasenovac to wieś w pobliżu chorwacko-bośniackiej granicy. W czasie drugiej wojny światowej niedaleko wsi mieścił się największy w Niepodległym Państwie Chorwackim obóz koncentracyjny, założony przez ustaszów w 1941 roku. Obóz istniał od sierpnia 1941 roku do lutego 1942 roku (według innych źródeł do 1945 roku). W tym czasie zamordowano nieokreśloną liczbę osób, głównie Serbów – mówi się nawet o kilkuset tysiącach zamordowanych w zbiorowych egzekucjach, lecz nie ma dokumentów pozwalających sprecyzować dane.

Ustasze słynęli z okrucieństwa – w celu oszczędzania kul podrzynano więźniom gardła tzw. Srbosjekiem – specjalnie zakrzywionym nożem. Innym odcinano głowy piłą mechaniczną, mordowano młotkiem lub kamieniowano. Obóz koncentracyjny w Jasenovcu nazywany jest „chorwackim Auschwitz”.

Aby upamiętnić żydowskie ofiary mordów, kilka kilometrów od Jasenovca stanął pomnik w postaci pociągu, którym deportowano do obozu Serbów, Żydów, Romów i chorwackich antyfaszystów. Pomnik to lokomotywa parowa i pięć wagonów towarowych.

Po bośniackiej stronie Sawy również utworzono „Miejsce Pamięci” – park z emblematami przypominającymi zbrodnie ustaszów.

Do Jasenovca można dojechać pociągiem z Zagrzebia. Pociąg relacji Zagrzeb – Jasenovac kursuje dwa razy dziennie, a podróż trwa dwie i pół godziny.

Kochasz podróże? Jeśli tak, zapraszam do śledzenia naszego profilu na Facebooku. Będzie mi bardzo miło, jeśli udostępnisz ten post znajomym lub dodasz odnośnik do mojego bloga 🙂 Jeżeli jesteś miłośnikiem kolei – TUTAJ – znajdziesz opracowania na temat kolei z całego świata.

Wsparcie bloga

Jeśli podoba ci się blog i chciałbyś mnie wesprzeć drobną darowizną, możesz to zrobić TUTAJ. Na blogu nie ma kryptoreklam ani nieoznaczonych wpisów sponsorowanych. W dzisiejszych czasach takie blogi nie są w stanie przetrwać bez wsparcia czytelników. Obecnie jestem w trakcie długiej rehabilitacji; jeśli wrócę do zdrowia, chciałbym realizować projekt "Polska dla ambitnych" (małe miasta) i rozbudować artykuły o podróżowaniu koleją.