Sosnowiec położony jest przy linii kolejowej z Katowic do Warszawy, dzięki czemu pociągiem z Sosnowca dojedziemy do wielu interesujących miejsc. W artykule uwzględniłem propozycje wycieczek jednodniowych pociągiem z Sosnowca pociągami regionalnymi do miejsc, do których czas dojazdu w jedną stronę wyniesie dwie godziny, ewentualnie trochę więcej. Czasami będzie konieczna przesiadka w Katowicach.

Pociągiem z Sosnowca – spis treści

1. Kierunek Gliwice i Opole
2. Kierunek Częstochowa
3. Kierunek Żywiec
4. Kierunek Wisła, Ustroń i Cieszyn
5. Kierunek Tarnowskie Góry
6. Kierunek Kraków
7. Kierunek Oświęcim
8. Kierunek Racibórz
9. Kierunek Olkusz i Kielce

 

1. Kierunek Gliwice i Opole

Ciekawą propozycją na wycieczkę pociągiem z Sosnowca jest podróż do Katowic i dalej do Gliwic, a potem do Opola. Teoretycznie dałoby się ją zaplanować jako wycieczkę jednodniową, ale na odcinku Sosnowiec – Gliwice połączenia obsługują Koleje Śląskie, a dalej do Opola Polregio, przez co nie da się pojechać na biletach sieciowych. Do Opola wygodniej dojechać pociągami PKP Intercity, ale cena jest wyższa (o ile nie mamy zniżek i nie trafimy na promocyjne bilety).

Katowice – stolica województwa śląskiego w ostatnich dekadach przeszła dużą zmianę. Na pozór brzydkie miasto kryje wiele ciekawych miejsc dla ambitnych turystów, lubiących odkrywać mało znane zabytki. Zwykły turysta przyjeżdżający na jednodniową wycieczkę powinien zobaczyć Muzeum Śląskie z najróżniejszymi wystawami tematycznymi dotyczącymi Górnego Śląska, osiedle Nikiszowiec z charakterystyczną zabudową oraz w miarę możliwości Park Śląski. Do Muzeum Śląskiego z dworca idzie się pieszo 15 minut, mijając po drodze rynek, blok Superjednostkę oraz Spodek, natomiast na Nikiszowiec należy dojechać autobusem, a do Parku Śląskiego tramwajem. W bezpośrednim sąsiedztwie dworca głównego w Katowicach także znajdziemy miejsca warte odwiedzenia, np. Stary Dworzec, pierwszy katowicki Drapacz Chmur, zaniedbany cmentarz żydowski, czy gmach Urzędu Wojewódzkiego. Przed dłuższą wycieczką warto poznać historię Katowic i tutejszych osiedli.

Katowice – najciekawsze miejsca i atrakcje

Zabrze – miasto pod względem zabudowy takie sobie, choć w różnych częściach miasta natrafimy na ciekawe zabytki. Blisko dworca należy wymienić budynek Poczty Polskiej i Stalowy Dom, natomiast najbardziej znana atrakcja – kopalnia Guido – oddalona jest od dworca kolejowego o około 2 kilometry (dojazd tramwajem). Trochę bliżej znajduje się Sztolnia Królowej Luizy, a tuż obok niej Muzeum Techniki Wojskowej. W Zabrzu znajdziemy także Muzeum Miejskie, Muzeum Górnictwa Węglowego, ogród botaniczny, dla odważnych i ambitnych polecam wycieczkę do dzielnicy Biskupice. Najnowsza atrakcja to tereny pokopalniane zaadaptowane na instytucję kultury „Stara Kopalnia”

Zabrze – najciekawsze miejsca i atrakcje

Świętochłowice (fakultatywnie) – z przystanku kolejowego jest niedaleko do interesującego Muzeum Powstań Śląskich. Ciekawa, tradycyjna śląska zabudowa familokowa, ale niebezpiecznie.

Gliwice – warte odwiedzenia miasto z wieloma atrakcjami w centrum i poza nim. Wyremontowany dworzec kolejowy położony 10 minut piechotą od rynku. Tuż koło dworca na co dzień niedostępny cmentarz żydowski. W centrum bardzo ładny rynek z ratuszem, palmiarnia, Willa Caro, niewielki zamek, kościół pw. Wszystkich Świętych z okazałą wieżą udostępnianą w wybranych dniach turystom, kościół pw. Podwyższenia Krzyża Świętego, budynek Sądu Rejonowego i katedra Świętych Apostołów Piotra i Pawła. Po drugiej stronie dworca stary kościółek pw. św. Bartłomieja.

Najważniejsze zabytki poza centrum to Radiostacja, cmentarz hutniczy, dawna stacja kolei wąskotorowej Gliwice – Racibórz, czy Muzeum Odlewnictwa.

Gliwice – najciekawsze miejsca i atrakcje

Strzelce Opolskie (fakultatywnie) – nieduże miasto, można zatrzymać się na chwilę, aby zobaczyć park miejski z ruinami zamku i odnowioną masztalarnią. Inne zabytki to ratusz, drewniany kościół pw. śś. Szymona i Judy i murowany kościół pw. św. Wawrzyńca.

Opole – dobra propozycja na wycieczkę jednodniową, jak i wycieczkę weekendową. Zabytkowy dworzec kolejowy położony jest blisko najważniejszych atrakcji centrum Opola. W ciągu jednego dnia możemy zobaczyć najważniejsze atrakcje centrum – ładny rynek, malowniczą Młynówkę, nazywaną Śląską Wenecją, park miejski z amfiteatrem, jak również wieżę dawnego zamku, z której można podziwiać panoramę centrum Opola.

Ofertę uzupełniają muzea – bardzo popularne Muzeum Polskiej Piosenki, mniej znane Muzeum Śląska Opolskiego, ponadto na peryferiach miasta warto zwiedzić Muzeum Wsi Opolskiej – jeden z najładniejszych polskich skansenów. Jeśli nie lubimy muzeów, warto rozważyć odwiedzenie opolskiego ogrodu zoologicznego.

Opole – najciekawsze miejsca i atrakcje

2. Pociągiem z Sosnowca – kierunek Częstochowa

W Sosnowcu zatrzymują się także pociągi jadące z Katowic w stronę Częstochowy, gdzie można się ewentualnie przesiąść na pociągi do Kielc, Piotrkowa Trybunalskiego, czy Lublińca. Niestety, pociągi w stronę Łodzi i Kielc obsługują inni przewoźnicy, co komplikuje podróż.

Będzin – blisko centrum miasta i największych atrakcji położony jest ciekawy pod względem architektonicznym dworzec Będzin Miasto. W Będzinie warto zobaczyć Wzgórze Zamkowe z zamkiem i cmentarzem żydowskim. Ładnie wygląda z zewnątrz Pałacyk Mieroszewskich, w którym mieści się Muzeum Zagłębia (drogie bilety wstępu). Poza Wzgórzem Zamkowym szaro, ponuro, wysokie poczucie zagrożenia. Poza centrum popularnością cieszy się Góra Dorotka z kościołem św. Doroty na jej szczycie. Nową atrakcją jest podziemna trasa turystyczna.

Z Będzina można podjechać tramwajem do Czeladzi. Na granicy Będzina i Czeladzi widać stary cmentarz żydowski, w samej Czeladzi godne uwagi jest niewielkie centrum z kościołem pw. św. Stanisława, Muzeum Saturn i osiedle robotnicze w dzielnicy Piaski.

Zawiercie (fakultatywnie) – miasto przeciętne pod względem architektonicznym, natomiast turystów powinien zainteresować piękny dworzec kolejowy, majestatyczny kościół pw. św. Piotra i Pawła oraz dawne osiedle robotnicze z zachowanym układem urbanistycznym. Najciekawsze miejsce Zawiercia to źródło Warty w Kromołowie – dzielnicy miasta położonej 5 km od centrum, tam również znajduje się cmentarz żydowski. Z kolei w dzielnicy Skarżyce (6 km od centrum) zabytkowy kościół, formacje skalne, a dwa kilometry dalej, w Morsku, ruiny zamku. Z Zawiercia dojedziemy busami do zamku w Ogrodzieńcu.

Myszków + Żarki – w Myszkowie można jedynie zobaczyć dworzec kolejowy i kościół św. Mikołaja, natomiast łatwo stąd dojechać do o wiele ładniejszych Żarek, gdzie można zobaczyć szereg ciekawych zabytków i atrakcji – Sanktuarium Matki Bożej Leśniowskiej, Muzeum Dawnych Rzemiosł, cmentarz żydowski, czy stare stodoły. W pobliżu pozostałości dawnych bunkrów, niedawno oddano do użytku ścieżkę pieszo-rowerową łączącą Żarki z zamkiem w Bobolicach.

Częstochowa – miejsce obowiązkowe dla każdego wierzącego. Najbardziej znane miejsce miasta to Jasna Góra, dokąd dojdziemy piechotą w 20-25 minut z dworca kolejowego. Oprócz Jasnej Góry w okolicach Śródmieścia warto zobaczyć Muzeum Górnictwa Rud Żelaza, Muzeum Miejskie w ratuszu (+ ewentualnie oddziały) oraz Muzeum Produkcji Zapałek. W okolicach stacji Częstochowa Raków można zwiedzić Rezerwat Archeologiczny Kultury Łużyckiej, a na wyremontowaym dworcu Częstochowa Stradom niewielkie Muzeum Historii Kolei. Ogólnie miasto zrobiło na mnie fatalne wrażenie, lecz jest to jedno z miejsc, które każdy Polak powinien odwiedzić.

3. Kierunek Żywiec

Korzystając z pociągów Kolei Śląskich, dojedziemy z Sosnowca do Bielska-Białej, do Żywca, miłośnicy wędrówek po górach powinni odwiedzić także Węgierską Górkę. Po drodze warto zatrzymać się w Pszczynie. W niektórych przypadkach będzie konieczna przesiadka w Katowicach.

Tychy (fakultatywnie) – miasto-blokowisko odwiedzane przez turystów za sprawą Centrum Wycieczkowego Tyskich Browarów Książęcych, czyli zwiedzaniem browaru, co jednak nie należy do tanich przyjemności. W pobliżu dworca kolejowego ciekawostka architektoniczna – osiedle wzorcowe z czasów PRL-u, do zobaczenia także niewielkie Muzeum Miejskie. Dla miłośników komunikacji publicznej możliwość przejazdu trolejbusami.

Pszczyna – ładne, przyjemne i nieduże miasto tłumnie odwiedzane przez turystów przyjeżdżających zwiedzić tutejszy zamek z muzeum lub pospacerować po malowniczym parku. Dworzec kolejowy wyremontowany, do parku idzie się około 10 minut. Pozostałe atrakcje to Pokazowa Zagroda Żubrów, mały skansen, rynek, niedawno otwarty Park Aktywności, czy Muzeum Prasy Śląskiej. Dobrze rozwinięta baza gastronomiczna i noclegowa. 3 kilometry na wschód od stacji zabytkowy drewniany kościół pw. św. Marcina w Ćwiklicach. 6 kilometrów na północny wschód od stacji ośrodek hodowli żubrów w Jankowicach.

Pszczyna – najciekawsze miejsca i atrakcje

Goczałkowice-Zdrój (fakultatywnie) – niewielkie uzdrowisko z licznymi szlakami rowerowymi przy Jeziorze Goczałkowickim. Bardzo ładny dworzec kolejowy. Bardzo popularne są Ogrody Kapias w Goczałkowicach.

Bielsko-Biała – miasto średniej wielkości, jedno z najładniejszych polskich miast. Pięknie odrestaurowany dworzec kolejowy z freskami, liczne godne uwagi kamienice, ładne ulice, malownicze zaułki. Do zobaczenia sporo zabytków (np. ratusz, Zamek Sułkowskich, katedra), kilka muzeów (głównie oddziały Muzeum Okręgowego), galerie handlowe, tereny spacerowe, szlaki górskie, czy kolej gondolowa na Szyndzielnię. Miasto, w którym każdy znajdzie coś dla siebie.

Bielsko-Biała – najciekawsze miejsca i atrakcje

Żywiec – bardzo dobre miejsce na jednodniową wycieczkę. Można też zostać dłużej, bowiem blisko Żywca znajduje się kilka interesujących atrakcji turystycznych. Najważniejsze miejsce, poza wybetonowanym rynkiem, Stary Zamek – obecnie siedziba Muzeum Miejskiego i Pałac Habsburgów. Za zamkiem i pałacem rozciąga się warty odwiedzenia park. Kilka kilometrów od centrum można zwiedzić Muzeum Browaru Żywiec. Żywiec i okolice to także możliwość wypoczynku nad jeziorami Żywieckim i Międzybrodzkim; warto podjechać lub podejść na Górę Żar (na górę można wjechać koleją linowo-terenową). Istnieje możliwość zwiedzania części elektrowni szczytowo-pompowej na Górze Żar.

Żywiec – najciekawsze miejsca i atrakcje

Węgierska Górka (fakultatywnie) – przez wieś biegnie szlak na Baranią Górę, w samej wsi można natrafić na pozostałości po niemieckich umocnieniach. Możliwość wypoczynku nad Sołą.

4. Kierunek Wisła, Ustroń i Cieszyn

Po oddaniu do użytku wyremontowanej linii kolejowej do Wisły i reaktywacji połączeń pasażerskich na trasie Skoczów – Cieszyn, znacznie poprawiły się możliwości i warunki dojazdu do Wisły, Ustronia i wspomnianego Cieszyna. Konieczna jest przesiadka w Katowicach; trasa częściowo pokrywa się z trasą pociągów z Katowic do Żywca.

Skoczów (fakultatywnie) – małe miasto. Przyjemny rynek, po sąsiedzku Muzeum Regionalne z wystawami dotyczącymi dziejów miasta i eksponatami przybliżającymi zanikające rzemiosła, a także Salą Gustawa Morcinka. Warto też zobaczyć wnętrza kościoła pw. śś. Piotra i Pawła z połowy XVIII wieku.

W Skoczowie można się przesiąść na pociąg do Cieszyna. Wycieczka jednodniowa do Cieszyna i Czeskiego Cieszyna to bardzo dobry pomysł. Po polskiej stronie duże wrażenie robi wyremontowany dworzec kolejowy, pełniący obecnie funkcję węzła przesiadkowego. Warto zobaczyć rynek, Wzgórze Zamkowe ze słynną rotundą i wieżą udostępnioną turystom, cieszyńską Wenecję, Studnię Trzech Braci oraz Muzeum Drukarstwa, ewentualnie Muzeum Śląska Cieszyńskiego. Czeska strona jest znacznie brzydsza, ale warta pospacerowania, choćby w celu zakupów w licznych sklepach. W Czeskim Cieszynie największe wrażenie robi dworzec kolejowy, rynek z ratuszem, jedyna placówka muzealna to Muzeum Ziemi Cieszyńskiej.

Cieszyn – najciekawsze miejsca i atrakcje
Czeski Cieszyn – najciekawsze miejsca i atrakcje

Ustroń – uzdrowisko i miejscowość wypoczynkowa z licznymi i długimi szlakami turystycznymi. Najbardziej znana atrakcja to kolejka na Czantorię przy stacji Ustroń Polana. W budynku stacji Ustroń powstał Dworzec Dobrych Myśli – muzeum dla dzieci z kolekcją lalek i zabawek. Tuż obok działa prywatne muzeum Rdzawe Diamenty wystawiające kolekcję zabytkowych motocykli i różnych innych eksponatów. Inne miejsca warte odwiedzenia to pijalnia wód mineralnych, Muzeum Ustrońskie, a na Równicy punkt widokowy z piękną panoramą Beskidów, letni tor saneczkowy oraz park linowy.

Ustroń – najciekawsze miejsca i atrakcje

Wisła – kolejna miejscowość wypoczynkowa oraz doskonałe miejsce dla miłośników wędrówek po górach. Z atrakcji należy wymienić Muzeum Beskidzkie, Galerię Trofeów Adama Małysza, prywatne Muzeum Spadochroniarstwa i Wojsk Specjalnych, Aleję Gwiazd Sportu, Zabytkowy Park Przygód z makietami zamków z różnych części Polski oraz Pałacyk Myśliwski, który obecnie jest siedzibą oddziału PTTK, a jedno piętro przeznaczono na wystawę poświęconą głuszcom. Dla miłośników kolei piękny wiadukt w okolicach stacji Wisła Głębce.

Wisła – najciekawsze miejsca i atrakcje

5. Kierunek Tarnowskie Góry

Pociągiem z Sosnowca dojedziemy także do ciekawych miejsc na trasie Katowice – Tarnowskie Góry. W trakcie opracowywania artykułu trwał remont trasy, jednak w przyszłości pociągi powinny wrócić na trasę i jechać znacznie szybciej niż przed remontem. Konieczna jest przesiadka w Katowicach.

Chorzów (fakultatywnie) – większość osób dojeżdża do Chorzowa z Katowic tramwajem lub autobusami, ale jeśli ktoś zdecyduje się na podróż pociągiem, to najważniejsze miejsca Chorzowa znajdują się przy bardzo zaniedbanej stacji Chorzów Miasto. Centrum takie sobie, na uwagę zasługuje jedyny polski rynek miasta przecięty estakadą, budynki ratusza i Poczty Polskiej, ewentualnie deptak. Nieco dalej od stacji warto zobaczyć Muzeum Hutnictwa. Park Śląski znajduje się w innym miejscu – dojazd tramwajem z Katowic.

Chorzów – najciekawsze miejsca i atrakcje

Bytom – bardzo zaniedbane miasto, gdzie lepiej uważać na otoczenie wyciągając aparat fotograficzny. W bliskiej odległości od dworca kolejowego warto pospacerować po centrum z licznymi, bardzo ładnymi budynkami. Na szczególną uwagę zasługują budynki Poczty Polskiej, Opery Śląskiej i szkoły budowlanej. Szkoda, że nie można zwiedzać reprezentacyjnych wnętrz sądu. Zwiedzić można za to Muzeum Górnośląskie z wystawami dotyczącymi etnografii i archeologii. Poza centrum warto zobaczyć wyremontowany pałac w Miechowicach. Być może w przyszłości Elektrociepłownia Szombierki będzie także miała stałe godziny otwarcia. W sezonie letnim warto przejechać się kolejką wąskotorową Bytom – Miasteczko Śląskie. Peron wąskotorowy znajduje się po stronie przeciwnej dworca Bytom niż centrum.

Bytom – najciekawsze miejsca i atrakcje

Radzionków (fakultatywnie) – w wyremontowanym dworca kolejowego utworzono Centrum Dokumentacji Deportacji Górnoślązaków do ZSRR w 1945. W Radzionkowie znajduje się także Muzeum Chleba, Szkoły i Ciekawostek, jednak łatwiej tam dojechać autobusem niż pociągiem.

Nakło Śląskie (fakultatywnie) – W niedużej odległości od stacji kolejowej można zwiedzić Centrum Kultury Śląskiej i kościół p.w. Najświętszego Serca Pana Jezusa. Około 3,5 kilometra od stacji znajduje się bardzo ładny Park Świerklaniecki z ruinami zamku i kościołem pw. Dobrego Pasterza. Do Parku Świerklanieckiego lepiej dojechać autobusem.

Tarnowskie Góry – warte odwiedzenia miasto. Dworzec kolejowy położony przy futurystycznym dworcu autobusowym i centrum miasta, jednak zabytki i atrakcje Tarnowskich Gór rozpościerają się na dużej powierzchni, więc konieczne będzie skorzystanie z komunikacji autobusowej. Najważniejsze miejsca w centrum to rynek (taki sobie), Dzwonnica Gwarków i Muzeum w Tarnowskich Górach. Poza centrum warto zobaczyć Sztolnię Czarnego Pstrąga (rejsy łódką) oraz położoną blisko przystanku kolejki wąskotorowej, na peryferiach miasta, Kopalnię Srebra wraz ze Skansenem Maszyn Parowych.

Tarnowskie Góry – najciekawsze miejsca i atrakcje

Koszęcin (fakultatywnie) – duża wieś z wyremontowanym zespołem pałacowo-parkowym, gdzie swoją siedzibę ma Zespołu Pieśni i Tańca Śląsk. Warto też zobaczyć drewniany kościół św. Trójcy. Na uboczu ruiny baszty i wieża widokowa.

6. Kierunek Kraków

Jeśli chcemy pojechać pociągiem z Sosnowca do Krakowa, w niektórych okresach obowiązywania rozkładu jazdy dostępne są połączenia bezpośrednie PKP Intercity, natomiast w przypadku połączeń regionalnych konieczna jest przesiadka w Katowicach i to najczęściej ze zmianą przewoźnika (w trakcie opracowywania artykułu Koleje Śląskie uruchamiały tylko jeden pociąg przyspieszony Katowice – Kraków). Można też dojechać do Olkusza i stamtąd pociągiem do Krakowa, ale to trochę dłuższa i męcząca podróż.

Mysłowice – bardzo zaniedbane miasto o zmarnowanym potencjale. Półtora kilometra od dworca warto natomiast znajduje się warte odwiedzenia Centralne Muzeum Pożarnictwa z bardzo ciekawą wystawą wozów strażackich. Tuż obok działa Muzeum Historii Mysłowic, jednak jeśli o to muzeum będą dbać tak jak o miasto, może zostać w przyszłości zamknięte. Najciekawsze zabytkowe budynki w Mysłowicach położone są tuż przy budynku dworca kolejowego, w pobliżu pętli tramwajowej.

Mysłowice – najciekawsze miejsca i atrakcje

Jaworzno Szczakowa (fakultatywnie) – półtora kilometra od dworca kolejowego rozpościerają się tereny spacerowe, wykreowane przez agencje reklamowe jako „Polskie Malediwy”, czyli tak zwany Park Gródek, jedna z największych polskich atrakcji turystycznych.

Krzeszowice (fakultatywnie) – dawne uzdrowisko. Rozpoczynamy tu podróż autobusem do Klasztoru Karmelitów Bosych w Czernej z 1. połowy XVII wieku, położonym w Dolinie Eliaszówki, popularnej wśród miłośników wędrówek leśnych. W pobliżu także ruiny imponującego Diabelskiego Mostu. Ruiny zamku Tenczyn położone są około 8 kilometrów od stacji w Krzeszowice w przeciwnym kierunku. Zamek zbudowany przez Tęczyńskich w 1. połowie XIV wieku po spaleniu przez Szwedów nie został odbudowany i opuszczony w XVIII wieku popadł w ruinę. Ruiny są bardzo dobrze zachowane. Do zamku jest trochę bliżej ze stacji Wola Filipowska, natomiast z Krzeszowic można dojechać busem lub autobusem. W ubiegłych latach, w sezonie letnim, MPK Kraków uruchamiało weekendową linię rekreacyjną z Krzeszowic. W samych Krzeszowicach do odwiedzenia dawny Park Zdrojowy z murowanym kościołem z połowy XIX wieku.

Kraków – stolica województwa małopolskiego tłumnie odwiedzana przez turystów z całego świata. Jeden dzień wystarczy na spacer po Starym Mieście, Kazimierzu, ewentualnie Podgórzu. Z dworca Kraków Główny do Rynku Głównego dojdziemy w ciągu około 15 minut. Po drodze mijamy Teatr Słowackiego, Planty, pozostałości murów miejskich, Barbakan i ulicę Floriańską. Warto wejść na wieżę Kościoła Mariackiego i przejść się wzdłuż kramów w Sukiennicach. Po Starym Mieście można spacerować godzinami lub udać się ulicą Grodzką na Wzgórze Wawelskie i Bulwary nad Wisłą. W Starym Mieście znajduje się kilkanaście muzeów; najbardziej znane to Muzeum Czartoryskich, Muzeum Farmacji UJ i Muzeum Archeologiczne.

Oprócz Starego Miasta warto zwiedzić Kazimierz, dawniej bardzo zaniedbaną dzielnicę żydowską, obecnie modną dzielnicę z licznymi lokalami gastronomicznymi. Zachowały się synagogi, dwa cmentarze żydowskie, można odwiedzić Żydowskie Muzeum Galicja lub Muzeum Inżynierii i Techniki. Dzielnica ciekawa, ale bardzo skomercjalizowana, podobnie jak cały Kraków.

Mniej skomercjalizowane jest Podgórze, którego największe atrakcje to rynek dawnego Podgórza z kościołem pw. św. Józefa, Kopiec Krakusa, Muzeum Podgórza i muzeum Fabryka Emalia Schindlera. Warta odwiedzenia dzielnica.

Kraków – najciekawsze miejsca i atrakcje
Krakowski Kazimierz – najciekawsze miejsca i atrakcje
Podgórze – najciekawsze miejsca i atrakcje
Muzea w Krakowie – najciekawsze krakowskie muzea

Z Krakowa zdążymy jeszcze dojechać do Wieliczki. Dzięki bardzo dobremu połączeniu kolejowemu dojazd pociągiem z Krakowa do Wieliczki (o ile nie ma utrudnień w postaci prac torowych) jest najlepszym sposobem dotarcia do znanej na całym świecie wielickiej kopalni soli. Bardzo dobrze prezentują się dwie wyremontowane stacje kolejowe w Wieliczce (do 2011 roku pociągi kończyły bieg kilkaset metrów dalej, o czym przypominają tory wtopione w trakt za stacją Wieliczka Rynek-Kopalnia). Podczas spaceru po centrum Wieliczki można podziwiać zachowane nadszybia (np. szyb Regis); przy rynku wyblakłe już trójwymiarowe malowidło przedstawiające pracę górników, godne uwagi są także zabytki sakralne – bogato zdobiony kościół św. Klemensa z XIX wieku oraz drewniany kościół św. Sebastiana z 1582 roku. Przy kopalni soli ładny park i tężnia.

Wieliczka – najciekawsze miejsca i atrakcje

7. Kierunek Oświęcim

Pociągiem z Sosnowca do Oświęcimia dojedziemy z przesiadką w Katowicach. Na trasie Katowice – Oświęcim kursują pociągi Kolei Śląskich. Po drodze pociąg zatrzymuje się w wymienionych wcześniej Mysłowicach.

Oświęcim – miasto kojarzone przede wszystkim z Miejscem Pamięci i Muzeum Auschwitz-Birkenau. Na zwiedzanie dawnego obozu zagłady należy przeznaczyć kilka godzin, jednak przy okazji warto odwiedzić położone niedaleko Muzeum Pamięci Mieszkańców Ziemi Oświęcimskiej prezentujące historię mieszkańców ziemi oświęcimskiej z naciskiem na II wojnę światową oraz położone 3 kilometry od Miejsca Pamięci Auschwitz centrum miasta (z dworca 1,5 km w inną stronę), gdzie w Muzeum Zamek w bardzo ciekawy sposób przedstawiono historię miasta, a z wieży widokowej można podziwiać panoramę Oświęcimia. Muzeum Zamek posiada oddział w budynku Starego Ratusza przy Rynku Głównym. W dawnej synagodze poznamy historię oświęcimskich Żydów; ponadto istnieje możliwość odwiedzenia położonego kilometr dalej cmentarza żydowskiego. W sezonie wiosenno-jesiennym ożywają Bulwary – park nad przepływającą przez miasto Sołą. Ze względu na bardzo dobrze rozwiniętą i stosunkowo niedrogą bazę noclegową, po zakończeniu remontów linii kolejowych Oświęcim może być także doskonałą bazą wypadową do wycieczek kolejowych po województwach małopolskim i śląskim.

Oświęcim – najciekawsze miejsca i atrakcje

Po zakończeniu przebudowy stacji kolejowej w Oświęcimiu będzie można się przesiąść na pociągi Kolei Małopolskich do Zatora, dokąd mnóstwo ludzi w sezonie jeździ do parku rozrywki Energylandia. Inne atrakcje Zatora to Park Dinozaurów, wkrótce zostanie udostępniony do zwiedzania wyremontowany pałac.

Zator – najciekawsze miejsca i atrakcje

8. Kierunek Racibórz

Pociągi Kolei Śląskich zawiozą nas także z Sosnowca do Raciborza, najczęściej z przesiadką w Katowicach. Po drodze warto zahaczyć o Rybnik, szczególnie w sezonie letnim, kiedy kursuje kolej wąskotorowa w pobliskich Rudach.

Mikołów (fakultatywnie) – takie sobie miasto, które można zwiedzić lub można pominąć. W centrum ładny rynek z charakterystycznym ratuszem. Z atrakcji należy wymienić Bazylikę mniejszą pw. św. Wojciecha i Miejską Placówkę Muzealną w budynku, w którym swoją siedzibę ma również Urząd Stanu Cywilnego. 5 kilometrów od dworca znajduje się czynny sezonow Śląski Ogród Botaniczny (dojazd autobusem), po drodze mijamy kościół pw. św. Wawrzyńca i wapiennik w dzielnicy Mokre.

Rybnik (fakultatywnie) – średniej wielkości miasto przemysłowe z kilkoma interesującymi atrakcjami w różnych częściach miasta. Jeśli chodzi o centrum, niedaleko dworca kolejowego zobaczymy ładny budynek Starostwa Powiatowego, Sąd Rejonowy mający siedzibę w dawnym zamku, Muzeum Regionalne w jednym z budynków przy rynku, a także park tematyczny nad Nacyną. Na terenie Rybnika znajdziemy kilka interesujących zabytków, między innymi drewniany kościół drewniany kościół pw. św. Katarzyny i Matki Boskiej Różańcowej. 5 kilometrów od Śródmieścia znajduje się Zalew Rybnicki. W 2019 roku do granic administracyjnych miasta doprowadzono kolejkę wąskotorową w Rudach – w rzeczywistości stacja Stodoły znajduje się aż 8 kilometrów od centrum. W sezonie warto podjechać autobusem do Rud, gdzie znajduje się zabytkowa stacja kolejki wąskotorowej oraz pocysterski zespół klasztorno-pałacowy z parkiem krajobrazowym.

Z Rybnika można podjechać pociągiem lub autobusem do położonych między Rybnikiem a Pszczyną Żor. Poza wyremontowanym dworcem kolejowym w Żorach zobaczymy między innymi park rozrywki Twinpigs, małe Muzeum Ognia (atrakcje raczej dla dzieci), Muzeum Miejskie i kilka zrewitalizowanych parków.

Racibórz – nieduże centrum blisko dworca kolejowego. Przyjemny rynek oszpecony PRL-owskimi kamienicami, Zamek Piastowski, kilka ładnych kościołów, zachowana baszta więzienna, zabytkowy budynek Sądu Rejonowego. 1,5 km od centrum cmentarz ewangelicki. Dobre opinie zbiera oddalone o 3 kilometry arboretum.

9. Kierunek Olkusz i Kielce

Z Sosnowca do Olkusza łatwo dojechać busem, ale kursują także pociągi. Pociągów jest mało, a prędkość szlakowa bardzo niska. Należy pamiętać, że pociągi z Katowic do Olkusza zatrzymują się na stacji Sosnowiec Południowy, nie na dworcu głównym. Można zaplanować kółeczko Sosnowiec – Kielce – Częstochowa – Sosnowiec. Wadą jest brak pociągów powrotnych z Kielc w godzinach wieczornych. Czasami można skorzystać z szybkich pociągów regionalnych z Kielc do Katowic przez Zawiercie, ale nie w każdym okresie obowiązywania rozkładu jazdy kursują.

Olkusz – nieduże miasto z dużą liczbą atrakcji turystycznych w okolicy. Najnowsza atrakcja to Podziemna Trasa Turystyczna. Zachowały się fragmenty murów miejskich, kilka interesujących kościołów (w tym bazylika św. Andrzeja Apostoła z unikatowymi organami autorstwa Hansa Hummla z początku XVII wieku), miasto posiada zaskakująco bogatą ofertę muzealną – w centrum Olkusza działa Muzeum Regionalne PTTK, Muzeum Afrykanistyczne oraz małe Muzeum Pożarnictwa Ziemi Olkuskiej. Okolice Olkusza także kryją atrakcyjne miejsca – Pustynię Błędowską, ruiny zamku w Rabsztynie, czy Sanktuarium w Jaroszowcu.

Jędrzejów – również interesujące miasto. Dawniej dworzec kolejowy był większy i ładniejszy, jednak został zniszczony podczas drugiej wojny światowej. Przez cały rok warto zobaczyć Opactwo Cystersów, założone przez nich jako pierwsze w Polsce, Muzeum im. Przypkowskich przy jędrzejowskim rynku z dużą kolekcją zegarów słonecznych i kościół pw. św. Trójcy. W sezonie letnim kursuje Świętokrzyska Kolej Wąskotorowa. W trakcie opracowywania artykułu przewozy odbywały się na odcinku Jędrzejów – Jasionna, za jakiś czas, po remoncie trasy składy będą kursować z Jędrzejowa do Pińczowa.

Kielce – stolica województwa świętokrzyskiego z okien pociągu sprawia przygnębiające wrażenie – wielkie, niekończące się blokowiska. Najładniejsze miejsce w centrum to okolice Pałacu Biskupów oraz Katedra Wniebowzięcia Najświętszej Marii. W Pałacu Biskupów mieści się obecnie Muzeum Narodowe z galerią obrazów i innych dzieł sztuki.

W Kielcach działa dużo muzeów, przy czym niektóre wydają się istnieć tylko dla łatwego zarobku. Na pewno warto zobaczyć Muzeum Historii Kielc, ewentualnie Muzeum Zabawek i Zabawy, szczególnie, jeżeli to wycieczka z dziećmi. Dla dzieci przygotowano Energetyczne Centrum Nauki położone jednak poza centrum, więc jeden dzień może nie wystarczyć.

Pociągiem z Sosnowca – podsumowanie

W artykule przedstawiłem najważniejsze możliwości zaplanowania wycieczek jednodniowych pociągiem z Sosnowca. Możliwości jest oczywiście pewnie znacznie więcej.