Toruń to piękne miasto, ale również doskonała baza wypadowa do wycieczek kolejowych. Wybierając się w podróż pociągiem z Torunia dojedziemy do wielu ciekawych miejsc, przy czym w artykule uwzględniłem te najważniejsze, do których dojazd pociągiem regionalnym, licząc od pierwszej do ostatniej stacji granicach Torunia i miasta docelowego, zajmuje dwie godziny. W przypadku Olsztyna i Poznania zalecałbym skorzystanie z pociągów pospiesznych. Nie uwzględniam odwoływania połączeń i różnych utrudnień spowodowanych polityką władz województwa kujawsko-pomorskiego w kwestii połączeń regionalnych.

Pociągiem z Torunia – spis treści

1. Kierunek Bydgoszcz – Chojnice
2. Kierunek Poznań
3. Kierunek Grudziądz i Kwidzyn
4. Kierunek Sierpc
5. Kierunek Olsztyn
6. Kierunek Włocławek

 

1. Kierunek Bydgoszcz – Chojnice

Przejazd pociągiem z Torunia do Bydgoszczy trwa około 50 minut, kolejne 90 zajmie przejazd z Bydgoszczy do Chojnic. Wycieczka jak najbardziej do zrealizowania jako jednodniowa.

Bydgoszcz – władze miasta w ostatnich dwudziestu latach zainwestowały mnóstwo pieniędzy w rewitalizację Śródmieścia oraz turystykę. Efekt robi wrażenie. Z dworca głównego do najciekawszych miejsc w centrum miasta dojdziemy piechotą w 15-20 minut, można też podjechać tramwajem. Zdecydowanie najlepszą trasą jest spacer wzdłuż brzegów Brdy. Idąc bulwarem dojdziemy do Wyspy Młyńskiej, moim zdaniem najpiękniejszego miejsca w Bydgoszczy. Wyspa Młyńska została poddana rewitalizacji i efekt jest spektakularny. Miejsce w sezonie letnim ożyło, znajdziemy tu szereg interesujących i niedrogich muzeów, jak również słynną Bydgoską Wenecję.

Dalsza część Śródmieścia również może się podobać. Najważniejsze miejsce to Stary Rynek, gdzie podczas okupacji rozebrano zachodnią pierzeję, odsłaniając budynek kolegium jezuickiego, a najważniejszy zabytek to katedra pw. św. Marcina i Mikołaja wzniesiona w latach 1466-1502. O przeszłości miasta przypomina makieta, na której zobaczymy między innymi nieistniejący już bydgoski zamek.

Bydgoszcz to miasto muzeów. W przewodnikach najczęściej opisywane jest Muzeum Historii Mydła i Brudu, natomiast w centrum warto zobaczyć co najmniej kilka oddziałów Muzeum Okręgowego, między innymi Europejskie Centrum Pieniądza w budynku dawnej mennicy z wystawą przedstawiającą unikalny „Skarb Bydgoski”, Spichrze nad Brdą (wystawy dotyczące historii i życia w międzywojennej Bydgoszczy) oraz zbiory archeologiczne. Dla miłośników sztuki godny polecenia jest Dom Leona Wyczółkowskiego. Poza strukturami Muzeum Okręgowego działają między innymi Muzeum Wodociągów (jeden oddział w odnowionej wieży ciśnień) i Muzeum Wojska Polskiego. Na mapę muzeów w Bydgoszczy w ostatnim czasie dołączyły również Apteka pod Łabędziem i Muzeum Kanału Bydgoskiego. Miasto posiada szereg innych atrakcji (m.in. Exploseum i Park Myślęcinek), ale jeden dzień to zdecydowanie za mało.

Tuchola – miejscowość wypoczynkowa nad jeziorem. W samej Tucholi można co najwyżej zobaczyć rynek, lecz miasto jest dobrą bazą do pieszych wycieczek po Borach Tucholskich. W miasteczku działa niewielkie Muzeum Borów Tucholskich.

Chojnice – mało popularne miasto z ładnym centrum oddalonym o około półtora kilometra od dworca kolejowego. Zwracają ornamenty roślinne i zwierzęce na niektórych elewacjach. Pomieszczenia Bramy Człuchowskiej i kilku innych elementów dawnych fortyfikacji zajmuje Muzeum Historyczno-Etnograficzne. Z zabytków sakralnych wyróżniają się bazylika Ścięcia św. Jana Chrzciciela, zbudowana w połowie XIV w., oraz położony po sąsiedzku kościół Zwiastowania NMP. W sezonie letnim można podjechać autobusem podmiejskim nad Jezioro Charzykowskie.

Piętnaście minut jazdy autobusem lub pociągiem (tych drugich jest jak na lekarstwo) leży Człuchów. Do miasta można przyjechać na chwilę zwiedzić Muzeum Regionalne w pozostałościach po dawnym zamku lub wypocząć nad jeziorem.

2. Kierunek Poznań

W ciągu dwóch godzin można dojechać pociągiem z Torunia do Poznania. Poznań to miasto na dłuższy wypad, ale w jeden dzień można odhaczyć najważniejsze miejsca, bez zwiedzania muzeów. Jak pisałem na wstępie, polecam wybrać raczej pociąg PKP Intercity.

Inowrocław – miasto uzdrowiskowe, takie sobie, jeśli chodzi o architekturę centrum. Jeżeli zdecydujemy się przyjechać do Inowrocławia, należy skorzystać z oferty dwóch parków solankowych oraz miejscowych term. Odległość z dworca kolejowego do parków jest dość duża. Warto także zwrócić uwagę na mury kościoła pw. Najświętszej Marii Panny (budowa od 1180 roku do początku XIII wieku), gdzie znajdziemy tajemnicze maski i wizerunki bestii.

Gniezno – pierwsza stolica Polski z licznymi zabytkami sakralnymi, z których najważniejsza jest katedra z udostępnioną wieżą widokową. Warto odwiedzić także Muzeum Początków Państwa Polskiego. Niedawno wytyczono szlak królików prowadzący pomiędzy najważniejszymi atrakcjami Gniezna. Miłośnicy kolei powinni zobaczyć miejscową parowozownię, a w sezonie przejechać się króciutką trasą pozostałą po niegdyś doskonale prosperującej Gnieźnieńskiej Kolei Wąskotorowej. Centrum i największe atrakcje położone są w spacerowej odległości od dworca kolejowego.

Z Gniezna wypadałoby podjechać autobusem nad Ostrów Lednicki i do skansenu w Dziekanowicach.

Gniezno – najciekawsze miejsca i atrakcje

Poznań – stolica województwa wielkopolskiego z wieloma interesującymi atrakcjami. Dworzec Poznań Główny położony jest blisko centrum miasta i największych atrakcji. Program zwiedzania w jeden dzień to spacer obejmuje przejście z dworca głównego do rynku (w jedną stronę przez dworzec autobusowy, w drugą przez ul. św. Marcin; po drodze spacer po Starym Browarze), zwiedzanie bazyliki kolegiackiej przy rynku z pięknymi wnętrzami, następnie wizytę na Ostrowie Tumskim (katedra + słynny mural 3D na Śródce), ewentualnie spacer nad Jeziorem Maltańskim, a w sezonie przejazd kolejką wąskotorową Maltanka obsługiwaną przez MPK Poznań.

Jeśli starczy czasu, można wybrać któreś z licznych muzeów w centrum miasta. Obecnie najpopularniejszym muzeum jest Brama Poznania ze zbiorami archeologicznymi, wśród młodzieży dużą popularnością cieszy się Centrum Szyfrów Enigma przy ul. św. Marcin, dorośli mogą wybrać z licznych oddziałów Muzeum Narodowego w centrum Poznania, zgodnie ze swoimi zainteresowaniami.

Poznań –  najciekawsze miejsca i atrakcje
Muzea w Poznaniu – lista najciekawszych muzeów

3. Kierunek Grudziądz i Kwidzyn

Po wyremontowaniu linii kolejowej z Torunia do Grudziądza poprawiła się prędkość przejazdu na tej trasie. W 2023 roku powinien zakończyć się opóźniony o wiele lat remont osuwiska przy linii kolejowej Grudziądz – Kwidzyn, dzięki czemu prawdopodobnie w ciągu dwóch godzin dojedziemy także do Kwidzyna.

Chełmża – zaniedbane miasto, znane z jeziora, nad które w lecie przyjeżdżają wypocząć mieszkańcy miast województwa kujawsko-pomorskiego. Jezioro o długości 6 kilometrów i powierzchni 300 ha osiąga głębokość 27 metrów. Można wypożyczyć sprzęt wodny lub pospacerować po drewnianym pomoście o długości 360 metrów, wybudowanym w 2014 roku. Zabytki rozpościerają się na niedużej powierzchni. Sercem miasta jest rynek, przy którym stoi ratusz zbudowany na miejscu jednej z kamienic w latach 1897-1900 roku. Najcenniejszy zabytek sakralny to bazylika konkatedralna Świętej Trójcy, budowana od 1251 do 1359 roku, wielokrotnie odwiedzana przez polskich królów. Tuż obok konkatedry znajdziemy bramę kamienną z XIV wieku. Na uwagę zasługuje także gotycki kościół pw. św. Mikołaja z połowy XIII wieku.

Grudziądz – miejscami przygnębiające i zaniedbane miasto, warte odwiedzenia ze względu na zabytki oraz sieć tramwajową. Najważniejsze zabytki Grudziądza to zespół zabytkowych spichlerzy nad skarpą wiślaną. Spichlerze, które tworzą piękną panoramę, były na przestrzeni wieków niszczone przez pożary i działania wojenne. Najstarszy pochodzi z latach 1346-1351. Obecnie mieści się w nich Muzeum im. ks. Władysława Łęgi. Oddziały muzeum mieszczą się także w zespole dawnego opactwa Benedyktynek i wieży Klimek – pozostałości po dawnym zamku, zaadaptowanej na wieżę widokową. Zachowała się część murów miejskich. Z zabytków sakralnych należy wymienić kościół pw. św. Mikołaja, kolegium jezuickie i kościół św. Franciszka Ksawerego.

Kwidzyn – wizytówką miasta jest Zamek Kapituły Pomezańskiej, wzniesiony prawdopodobnie w okresie 1320-1345. W pomieszczeniach zamku mieści się obecnie oddział Muzeum Zamkowego w Malborku. Z zamkiem połączona jest katedra – zwiedzanie z przewodnikiem; recenzje zróżnicowane. Z zabytkowych budynków należy wymienić budynek dworca kolejowego.

4. Kierunek Sierpc

Linia kolejowa z Torunia do Sierpca przez długi czas była zagrożona likwidacją ruchu pasażerskiego, na dłuższy czas kursowanie pociągów zostało zawieszone. Największe miasto pomiędzy Toruniem a Sierpcem to Lipno, ale pod względem turystycznym trudno znaleźć tam coś wyjątkowego, a od czasu zabetonowania rynku stracił on swój urok. Przy odrobinie szczęścia można tam znaleźć natomiast niedrogie noclegi.

Skępe – najciekawsze miejsce na trasie Toruń – Sierpc. Miejscowość malowniczo położona wśród jezior, z zabytkowym zespołek klasztornym Benedyktynów na granicy Skępego i Wymyślina. Miejsce o bogatej historii, ciekawych legendach, z cudownym obrazem Matki Bożej Skępskiej. Ośrodek ruchu pielgrzymkowego.

Sierpc – miejsce znane z dużego i zadbanego skansenu – Muzeum Wsi Mazowieckiej. Zachował się także gotycki kościół farny św. Wita oraz dawna cerkiew, w której mieści się obecnie sąd. Na lepsze czasy czeka dworzec kolejowy wybudowany w stylu dworkowym.

5. Kierunek Olsztyn

Wprawdzie czas przejazdu z ostatniej stacji kolejowej w Toruniu do pierwszej stacji kolejowej w Olsztynie mieści się w granicach dwóch godzin wyznaczonych dla artykułu, zalecam podróż pociągiem z Torunia do Olsztyna pociągiem kategorii TLK lub IC. Jedzie się szybciej i wygodniej. Olsztyn to również dobra propozycja na weekend, ale najważniejsze atrakcje bez problemu da się zwiedzić w ciągu jednego dnia.

Wąbrzeźno (fakultatywnie) – miasto, które można zobaczyć, ale można też pominąć. Z dworca kolejowego do centrum trzeba pokonać około 3 kilometrów. Miasto ważne z punktu widzenia miłośników kolei, bowiem dawniej z dworca do centrum można się było przejechać chyba najkrótszą linią z rozkładowym ruchem pasażerskim w Polsce. Na pamiątke zrekonstruowano dawną stację kolejową w centrum i pozostawiono fragment torowiska. Poza tym zabytki sakralne – kościół pw. Szymona Apostoła i św. Judy Tomasza (połowa XIV wieku) i dawny kościół ewangelicki z lat trzydziestych XIX wieku. Na plus zrewitalizowane i ładnie zagospodarowane tereny nad Jeziorem Zamkowym.

Brodnica (fakultatywnie) – dawniej ważny węzeł kolejowy, przy podróży z Torunia konieczna jest przesiadka na stacji Jabłonowo Pomorskie. Wizytówką miasta jest wieża pozostała po dawnym zamku krzyżackim, obecnie mieści się w niej Muzeum w Brodnicy. Ze szczytu 54-metrowej wieży można podziwiać panoramę miasta. Na oddział muzeum zaadaptowano także Bramę Chełmińską z przylegającą kamienicą. W zabytkowym spichlerzu można zwiedzić Centrum Edukacji Ekologicznej – muzeum przyrodnicze poświęcone florze i faunie Pojezierza Brodnickiego ze zrekonstruowaną osadą myśliwych z mezolitu, odkrytą w miejscowości Mszano. Bardzo tanie bilety wstępu do wszystkich oddziałów muzeum.

Ostróda – miasto malowniczo położone nad jeziorem, wokół którego utworzono ścieżki pieszo-rowerowe i szereg atrakcji sezonowych. W Ostródzie rozpoczyna się lub kończy słynny kanał łączący to miasto z Elblągiem. W dawnym zamku krzyżackim działa niewielkie muzeum historyczne. Blisko dworca kościół pw. Niepokalanego Poczęcia NMP, na uwagę zasługuje zespół dawnych koszar.

Olsztyn – stolica województwa warmińsko-mazurskiego; interesujące miejsce na krótką lub dłuższą wycieczkę. W trakcie opracowywania artykułu trwała budowa nowego dworca kolejowego Olsztyn Główny, który jest oddalony o około 2 kilometry od centrum miasta. Lepiej wysiąść na dworcu Olsztyn Zachodni. Niemal całe zabytkowe centrum zostało zniszczone przez Armię Czerwoną podczas drugiej wojny światowej. Część budynków odbudowano. Z oryginalnej zabudowy zachował się XIV-wieczny Zamek Kapituły Warmińskiej, siedziba główna Muzeum Warmii i Mazur. Pożogę wojenną przetrwała także bazylika konkatedralna św. Jakuba. Muzeum Warmii i Mazur prowadzi także dwa interesujące oddziały w Olsztynie – Muzeum Przyrodnicze w zabytkowym pałacyku oraz „Dom Gazety Olsztyńskiej” w odnowionym budynku dawnej drukarni. Drugi w z wymienionych oddziałów prezentuje historię Olsztyna i jego mieszkańców, a także działalność „Gazety Olsztyńskiej”. W budynku dawnego tartaku mieści się natomiast Centrum Techniki i Rozwoju Regionu „Muzeum Nowoczesności” z eksponatami poświęconymi rozwojowi Olsztyna i regionu. Można też zwiedzić obserwatorium astronomiczne. W lecie duże możliwości aktywnego wypoczynku nad jeziorami.

6. Kierunek Włocławek

Ostatnia propozycja niektórym się spodoba, innym nie, bowiem Włocławek nie jest jakimś pięknym miastem. Osoby wysiadające w Aleksandrowie Kujawskim mogą się przesiąść na busa do Ciechocinka, znanego uzdrowiska. Od lat mówi się o reaktywacji pociągów do Ciechocinka, jednak trudno powiedzieć, czy do niej dojdzie i czy będzie to reaktywacja na stałe.

Włocławek (fakultatywnie) – miasto przeciętne pod względem architektonicznym. Warto zobaczyć gotycką katedrę Wniebowstąpienia NMP (1340-65, przebudowana w XIX wieku), kościół św. Witalisa i kościół św. Jana. Ładnie wygląda także Pałac Biskupi, ale nie jest uostępniony dla turystów. Można zwiedzić Muzeum Ziemi Kujawskiej i Dobrzyńskiej (kolekcja włocławskiego fajansu) oraz Muzeum Etnograficzne (wystawy lokalnego rzemiosła). Wizytę można zakończyć spacerem po bulwarze nad Wisłą. Poza centrum słynna tama.