Województwo łódzkie nie ma tylu pięknych zabytków co na przykład województwo dolnośląskie lub wielkopolskie, ale dziedzictwo przemysłowe oraz kampanie promocyjne sprawiają, że turyści zaglądają nie tylko do Łodzi – stolicy województwa, ale też do mniejszych miejscowości. Miasta województwa łódzkiego często są zaniedbane – obok pięknie wyremontowanych zabytków można zobaczyć rozpadające się rzędy kamienic, więc mój przewodnik skierowany jest raczej do ambitnych turystów chcących zwiedzić województwo łódzkie pociągiem, a właściwie część województwa łódzkiego, bowiem kilka linii kolejowych czeka na remonty i reaktywację połączeń, przynajmniej w sezonie.

Spis treści:

1. Informacje podstawowe
2. Linia kolejowa Łódź – Skierniewice
3. Linia kolejowa Łódź – Sieradz
4. Linia kolejowa Łódź – Kutno
5. Linia kolejowa Łódź – Radomsko
6. Pozostałe linie kolejowe
7. Koleje wąskotorowe
8. Podsumowanie

Pociągiem po Polsce - seria przewodników na blogu

KOLEJ W POLSCE - PRZEWODNIKI OGÓLNE Podróż pociągiem po Polsce - przewodnik dla pasażerów | Koleje wąskotorowe w Polsce INSPIRACJE PODRÓŻNICZE Miasteczka | Zamki | Wsie | Skanseny | Atrakcje Małopolski ATRAKCJE TURYSTYCZNE PRZY LINIACH KOLEJOWYCH - PRZEWODNIKI Dolny Śląsk | Mazowsze | Małopolska | Opolszczyzna | Kujawsko-pomorskie Wielkopolska | Lubelszczyzna | Lubuskie | Łódzkie | Podkarpacie | Śląskie Podlaskie | Pomorskie | Świętokrzyskie | Warmia i Mazury | Zachodniopomorskie

1. Informacje podstawowe

Podróż pociągiem po województwie łódzkim w czasie opracowywania artykułu była utrudniona przez prowadzone remonty linii kolejowych oraz skomplikowane poruszanie się pociągiem po Łodzi. Po remontach oraz budowie Tunelu Średnicowego pod centrum Łodzi, łączącego dworce Łódź Kaliska i Łódź Fabryczna. Budowa ma się zakończyć dopiero w 2022 roku.

Obecnie większość regionalnych połączeń kolejowych obsługuje Łódzka Kolej Aglomeracyjna. Przewoźnik ten uruchamia także pociągi ŁKA Sprinter relacji Łódź – Warszawa. Na kilku liniach regionalnych kursują pociągi Przewozów Regionalnych, ale w przyszłości może się to zmienić. Pociągi Łódzkiej Kolei Aglomeracyjnej są klimatyzowane, nowoczesne, wyposażone w toaletę z obiegiem zamkniętym oraz przystosowane do przewozu osób na wózkach inwalidzkich i rowerów.

Pomiędzy największymi miastami województwa łódzkiego można się też poruszać korzystając z pociągów PKP Intercity, ale taka podróż bardzo uszczupli naszą kieszeń.

Najlepszą bazą wypadową do zwiedzania województwa łódzkiego pociągiem jest oczywiście Łódź. Na terenie miasta działa mnóstwo hosteli na każdą kieszeń, aczkolwiek w przypadku takich miejsc jakość usług bywa niska. Czasami problemem jest także dojazd z hostelu do dworca. Moim ulubionym obiektem noclegowym na terenie województwa łódzkiego jest Dom Wycieczkowy w Łowiczu, jednak od czasu, kiedy go odkryłem, stał się bardzo popularny i na przykład w weekendy trudno znaleźć w nim wolne miejsce.

Podobnie jak w innych przewodnikach po Polsce, swoje propozycje podzieliłem według relacji pociągów. Podpisuję to jako „linia kolejowa”, nie jest to jednak przebieg linii kolejowej według PKP PLK, tylko ma ułatwić zwykłemu pasażerowi opracowanie własnego planu podróży.

2. Linia kolejowa Łódź – Skierniewice

Główna linia kolejowa na terenie województwa łódzkiego. Łączy Łódź z Warszawą, ostatnią stacją na terenie województwa łódzkiego są Skierniewice, następne stacje leżą na terenie województwa mazowieckiego.

Gałkówek – funkcjonalna, wyremontowana stacja kolejowa pod łodzią. Czynna poczekalnia i bezpłatna toaleta. Wszystko w małej miejscowości bez atrakcji.

Gałkówek – stacja kolejowa

Koluszki – węzeł kolejowy. Nieciekawe miejsce, jeśli komuś się nudzi, może zobaczyć kościół p.w. Niepokalanego Poczęcia Maryi Panny.

Rogów – stacja początkowa kolei wąskotorowej Rogów – Rawa Mazowiecka, obecnie kursującej na krótkim odcinku Rogów – Jeżów. Warto się przejechać.

Lipce Reymontowskie – dawniej Lipce; miejsce akcji powieści „Chłopi” Władysława Reymonta. To właśnie z pisarzem związane są największe atrakcje miejscowości – Muzeum Regionalne im. Władysława Reymonta i Domek Dróżnika, zwany też Domkiem Reymonta.

Skierniewice – przepiękny dworzec kolejowy. Miasto na pierwszy rzut oka przeciętne – taki sobie rynek, zabudowa niewiele różniąca się od innych miast, bardzo ładny park miejski z Pałacem Prymasowskim, w pobliżu Bolimowski Park Krajobrazowy. Przy dworcu znajduje się zabytkowa parowozownia, ale nie jest dostępna na co dzień. Ogólnie wrażenie pozytywne.

Skierniewice – spacer po mieście

3. Linia kolejowa Łódź – Sieradz

Właściwie linia kolejowa z Łodzi do Ostrowa Wielkopolskiego. Ostatnią stacją na terenie województwa łódzkiego jest Skalmierz, ale ostatnie miejsce na tej trasie godne uwagi to Sieradz.

Pabianice – miasto przemysłowe. Wyremontowany zabytkowy dworzec kolejowy, z dworca trzeba się przejść lub podjechać tramwajem trzy kilometry do renesansowego zamku (pałacu) krakowskich kanoników. Tuż obok zamku Muzeum Miasta Pabianic, po drugiej stronie ulicy kościół św. Mateusza Apostoła. Ponadto obiekty poprzemysłowe, ładnie prezentuje się budynek Starostwa Powiatowego.

Łask – przeciętne miasto liczące ok. 18 tys. mieszkańców. Zabytki to drewniany kościół św. Ducha z 1666 roku oraz kolegiata Nawiedzenia NMP i św. Michała Archanioła z lat 1517-1523. Z dworca kolejowego do centrum idzie się około 2 kilometry.

Zduńska Wola – miasto, którego pojedyncze atrakcje rozciągają się na dużej powierzchni. Najbardziej znany zabytek to Dworek Złotnickich, lepsze recenzje zbiera kościół tuż obok dworku. Warto zobaczyć cmentarz żydowski i przede wszystkim Skansen Taboru Kolejowego na stacji Zduńska Wola Karsznice (dojazd autobusem miejskim). Poza tym kilka zabytków sakralnych.

Więcej informacji o Skansenie Taboru Kolejowego na stronie www.skansen.zdunia.pl.

Sieradz – dawniej miasto wojewódzkie, dziś stara się przyciągnąć turystów nowymi atrakcjami. Centrum 2 kilometry od dworca kolejowego. Sam dworzec wyremontowany, w Sieradzu można zobaczyć rynek, Muzeum Okręgowe, malutki skansen, park im. Adama Mickiewicza, ewentualnie Wzgórze Zamkowe.

4. Linia kolejowa Łódź – Kutno

W czasie opracowywania artykułu trwały prace remontowe na linii, od Zgierza do Kutna odczuwało się znaczny spadek prędkości w porównaniu do całej trasy z Katowic i dalej do Poznania lub Torunia.

Zgierz – bardzo podobało mi się to miasto ze względu na drewniane domki, natomiast wielu innych turystów nie dostrzega jego zalet, więc uprzedzam, że oprócz ładnie odnowionych domków są zaniedbane budynki i podwórka oraz opuszczone zakłady przemysłowe. Z wyremontowanego dworca kolejowego do Placu Jana Pawła II (rynek) trzeba przejść 2 kilometry. Więcej o Zgierzu w moim przewodniku.

Zgierz – dworzec kolejowy
Zgierz – przewodnik po mieście

Ozorków – przeciętne miasto, zachowało się kilkanaście zabytkowych budynków w centrum miasta. Zabytkowy dworzec Ozorków w ruinie, obok dworca kończą się również tory Krośniewickiej Kolei Dojazdowej. Bliżej centrum leży przystanek kolejowy Ozorków Nowe Miasto otwarty w 2013 roku. W Ozorkowie kończyła się trasa linii kolejowej 46 – najdłuższej linii tramwajowej w Polsce, obecnie kursowanie tramwajów jest zawieszone ze względu na zły stan infrastruktury.

Łęczyca – miasto znane z zamku i pozostałości murów obronnych. Dworzec kolejowy wyremontowany, ale niezbyt funkcjonalny. Z dworca do centrum idzie się około 2 kilometry, po drodze mijając między innymi dawną linię Krośniewickiej Kolei Dojazdowej i stację tej wąskotorówki. Około 3 kilometry od zamku, na przedmieściach Łęczycy, stoi zabytkowy kościół w Tumie oraz mały skansen.

Kutno – ważny węzeł kolejowy. Centrum miasta około 10 minut piechotą od dworca – warto zobaczyć rynek z ratuszem, deptak i kościół św. Wawrzyńca. Dobra baza wypadowa, na zwiedzanie wystarczą 2 godziny.

Kutno – dworzec kolejowy

5. Linia kolejowa Łódź – Radomsko

Linia, po której przejeżdżają pociągi pospieszne oraz pociągi regionalne Łódź – Częstochowa. To ostatnie połączenie jest połączeniem stykowym; ostatnia stacja na terenie województwa łódzkiego to Bobry, pierwsza stacja za Radomskiem. Nie ma tam nic godnego wzmianki, dlatego jako ostatnią stację wpisałem Radomsko.

Baby – w pobliżu dworca w 2011 roku miała miejsce katastrofa kolejowa – wykoleił się pociąg TLK;  w wyniku zdarzenia 2 osoby zginęły, a 80 zostało rannych.

Moszczenica – miejscowość licząca ok. 2,5 tys. mieszkańców. Kościół z XVIII wieku z zabytkową dzwonnicą i zrujnowany pałac w parku.

Piotrków Trybunalski – średniej wielkości miasto z centrum podzielonym na część zrewitalizowaną i zaniedbaną. Obie mają swój urok i są warte odwiedzenia – w tej zaniedbanej można się przenieść w czasie o kilkadziesiąt lat. Zabytkowy wyremontowany dworzec kolejowy,w przy dworcu wieża ciśnień, bardzo ładny budynek Sądu Okręgowego, niebrzydki rynek, zabytki sakralne i muzeum miejskie w dawnym zamku królewskim. Dziwna atmosfera w mieście. Polecam ambitnym turystom.

Piotrków Trybunalski – dworzec kolejowy
Piotrków Trybunalski – spacer po mieście

Radomsko – poza wyremontowanym dworcem kolejowym brak ciekawych atrakcji turystycznych.

Z Piotrkowa Trybunalskiego można podjechać autobusem do Sulejowa, gdzie znajduje się między innymi zalew popularny w miesiącach letnich.

6. Pozostałe linie kolejowe

Powyżej wymieniłem cztery najważniejsze linie kolejowe województwa łódzkiego. Kilka innych miast wartych odwiedzenia również położonych jest przy liniach kolejowych – niektóre przy głównych, inne nie. Opisywanie tych linii nie miałoby sensu, bowiem na przykład pomiędzy Łodzią a Łowiczem poza ładnie wyremontowanym dworcem kolejowym w Głownie nie ma nic ciekawego z punktu widzenia turysty. Tak samo na innych liniach.

Najciekawsze miasto województwa łódzkiego moim zdaniem to Łowicz. Dworzec kolejowy Łowicz Główny w czasie opracowywania artykułu był remontowany. Większość atrakcji znajduje się w centrum blisko dworca – zabytkowy budynek poczty, bazylika, dwa rynki, do tego możliwość zjedzenia kebaba z baraniną. No i mój ulubiony obiekt noclegowy – Dom Wycieczkowy. Z Łowicza dojedziemy pociągami regionalnymi do Kutna, Łodzi, Warszawy i Skierniewic. Dojeżdżają tu pociągi Łódzkiej Kolei Aglomeracyjnej, Przewozów Regionalnych, Kolei Mazowieckich i PKP Intercity. Doskonała baza wypadowa.

Łowicz – 10 miejsc, które warto zwiedzić i zobaczyć

Warto też zatrzymać się w Tomaszowie Mazowieckim. Jakkolwiek samo miasto nie wyróżnia się niczym szczególnym, na jego peryferiach (4,5 km od dworca kolejowego) znajduje się Skansen rzeki Pilicy w sezonie tłumnie odwiedzany przez turystów. Największa atrakcja to zrekonstruowana drewniana stacja kolejowa z Wolbórki. Naprzeciwko skansenu rozciąga się rezerwat przyrody Niebieskie Źródła.

Z Tomaszowa kursują także pociągi do Opoczna. Nie byłem, więc nie wiem, czy warto zobaczyć to miasto znane z wysokiego zanieczyszczenia powietrza. Najważniejszy zabytek to dawny Zamek Królewski, w którym mieści się obecnie Muzeum Regionalne. 5 kilometrów od centrum znajduje się stacja kolejowa Opoczno Południe, przy której zatrzymują się pociągi PKP Intercity. Z centrum do tej stacji nie kursuje komunikacja miejska. Do stacji Opoczno w centrum miasta dojeżdżają pociągi relacji Tomaszów Mazowiecki – Opoczno.

W dużo trudniejszej sytuacji są miasta Wieluń i Wieruszów. Wieluń to miasto jako pierwsze zbombardowane przez Niemców podczas kampanii wrześniowej – zniszczono niemal całkowicie zabytkową zabudowę. Zachowało się kilka kościołów i fragmenty murów obronnych. Do Wielunia kursują pociągi z Tarnowskich Gór, ale godziny ich kursowania oraz liczba połączeń uniemożliwiają dojazd turystów. Warto też zobaczyć stację kolejową Wieluń Dąbrowa na peryferiach miasta, w spokojnej okolicy.

Natomiast Wieruszów to przeciętne miasto z kilkoma zabytkami sakralnymi. Najciekawszy z nich – drewniany kościół św. Rocha, oddalony jest ok. 3 kilometry od centrum miasta.

Przez Wieruszów (i Wieluń) kursują pociągi PKP Intercity. Ich liczba oraz godziny kursowania zmieniają się z każdą korektą rozkładu jazdy. Są to pojedyncze pociągi.

Władze województwa łódzkiego od jakiegoś czasu mówią o przystosowaniu linii kolejowej nr 24 z Piotrkowa Trybunalskiego do obsługi połączeń pasażerskich w Bełchatowie. W planach jest wydłużenie linii do Wielunia, które znacznie poprawiłoby dostępność komunikacyjną obu wspomnianych miast. Zapowiedzi zostały ujęte w „Planie Zrównoważonego Rozwoju Publicznego Transportu Zbiorowego dla Województwa Łódzkiego do roku 2020 z perspektywą do roku 2030”. Do roku 2030 jednak bardzo daleko i dopiero wtedy będzie wiadomo, czy plany zrealizowano.

Ostatnie miasto – czterotysięczna Drzewica – położone jest na granicy województw łódzkiego i mazowieckiego. Obecnie trwa remont linii, kursują jedynie pociągi Kolei Mazowieckich z Radomia do Drzewicy, być może pod koniec 2019 roku powrócą pociągi Tomaszów Mazowiecki – Drzewica. W Drzewicy można zobaczyć ruiny zamku. W miesiącach letnich sporo osób przyjeżdża nad tutejsze jezioro.

7. Koleje wąskotorowe

W województwie łódzkim w sezonie kursuje tylko kolej wąskotorowa w Rogowie. Oficjalnie uznawana jest za najdłuższą czynną kolej wąskotorową w Polsce – cała trasa Rogów – Rawa Mazowiecka – Biała Rawska liczy 49 kilometrów, jednak ze względu na zły stan infrastruktury pociągi kursują tylko na krótkich trasach Rogów – Jeżów oraz Rawa Mazowiecka – Biała Rawska, a więc trudno mówić o 49 kilometrach.

Na stacji Rogów kolej skomunikowana jest z pociągami Łódzkiej Kolei Aglomeracyjnej. Moim zdaniem warto byłoby zainwestować w remont infrastruktury, bowiem kolejka mogłaby się stać jedną z największych atrakcji tego typu w Europie, jeśli kursowałaby na całej długości trasy.

Więcej informacji
www.kolejrogowska.pl – oficjalna strona kolei wąskotorowej w Rogowie
Koleje wąskotorowe w Polsce – wykaz czynnych pasażerskich kolei wąskotorowych w Polsce

Równie ciekawą atrakcją mogłaby być Krośniewicka Kolej Dojazdowa kursująca dawniej z Krośniewic do Ozorkowa przez Łęczycę. Trasa liczyła około 48 kilometrów, a po dawnej kolejce pozostał opuszczony dworzec wąskotorowy w Krośniewicach, tory oraz drezyny przy dworcu w Ozorkowie, gdzie planowano uruchomić kolej drezynową. O rewitalizacji kolejki mówi się od lat i nic z tego nie wynika. A szkoda, bo jeśli chodzi o ruch turystyczny, w sezonie miałaby duży potencjał.

Relacja z przejazdu pociągiem Krośniewice – Ozorków w 1995 roku na You Tube

W latach 2005-2006 rozebrana została kolej wąskotorowa Piotrków Trybunalski Wąskotorowy – Sulejów Tartak o długości 20 kilometrów (tzw. Piotrkowska Kolej Wąskotorowa). Przy dzisiejszej sytuacji również miałaby szansę na zostanie atrakcją turystyczną, jednak nie należy się spodziewać odbudowy – z okien pociągów kursujących pomiędzy Częstochową a Łodzią widać budynek dawnego dworca wąskotorowego w Piotrkowie Trybunalskim.

Dzień Dziecka na Piotrkowskiej Kolejce Wąskotorowej w 2002 roku na You Tube

Od roku 1896 działała także Wieluńska Kolej Dojazdowa – kilka linii wąskotorowych w terenie przygranicznym (granica niemiecko-rosyjska). Swego czasu sieć linii Wieluńskiej Kolei Dojazdowej  liczyła 82 kilometry. 23 grudnia 1988 roku zapadła decyzja o likwidacji ostatniego czynnego odcinka tej sieci Wieluń – Praszka. Po linii pozostał parowóz jako pomnik w Praszce, w województwie opolskim, zachował się też budynek dawnej stacji Wieluń Wąskotorowy.

Wieluńska Kolej Dojazdowa – nagranie z lat osiemdziesiątych XX wieku na You Tube

8. Podsumowanie

W województwie łódzkim znajdziecie przynajmniej kilkanaście miejsc wartych odwiedzenia. Do większości z nich dojedziecie pociągiem. Województwo łódzkie nie należy do województw z jakimiś zabytkami światowej klasy, ale spore grono blogerów pozytywnie wypowiada się o zwiedzonych miejscach w tamtym regionie, ponieważ jadą bez wygórowanych oczekiwań (pomijam wpisy blogerów sponsorowanych przez organizację turystyczną województwa łódzkiego, a tych nie brakuje).

Żeby nie było tak różowo, województwo łódzkie ma też wady – jak już wspomniałem, w wielu miastach tuż obok pięknie wyremontowanych miejsc znajdują się bardzo zaniedbane budynki lub podwórka, bardzo trudno znaleźć toalety publiczne poza dworcami, do tego rozkłady jazdy czasami uniemożliwiają zaplanowanie wycieczki typu 2-3 miasta w ciągu jednego dnia, co pozwalałoby znacznie oszczędzić koszty. No i koszty noclegów są stosunkowo wysokie (mój ulubiony nocleg to Dom Wycieczkowy w Łowiczu).

Nie zniechęcajcie się jednak, bo województwo łódzkie warto zwiedzić, a przynajmniej Łódź, Łowicz i Piotrków Trybunalski.

Zapraszam do śledzenia naszego profilu na Facebooku. Będzie mi bardzo miło, jeśli udostępnisz ten post znajomym lub dodasz odnośnik do mojego bloga 🙂

Wsparcie bloga
Jeśli spodobał ci się blog, warto go wesprzeć drobną darowizną TUTAJ. Opracowanie wielu artykułów trwa tygodniami, ich aktualizacja rozbudowa i rozbudowa latami. Bez pieniędzy nie da się utrzymać i rozwijać ambitnych projektów, a w dzisiejszym świecie zarabia się na płytkich, tabloidowych treściach. Zapraszam również nasz fanpage na Facebooku.