Surinam, dawniej Gujana Holenderska, to mało znane Polakom państwo w Ameryce Południowej, wciśnięte między Gujanę i Gujanę Francuską. O Surinamie bardzo rzadko możemy przeczytać w mediach, poza Paramaribo nie ma tu większych miast, a większość osiedli ludzkich, dróg i atrakcji turystycznych leży na północy kraju. Południe to dżungla – konsekwentnie wycinana, w związku z wycinką drzew można czasami przeczytać o kampaniach na rzecz ratowania leniwców. W Surinamie dawniej działało kilka kolei przemysłowych, obecnie powinny kończyć się prace przy odbudowie linii z Paramaribo do Onerwacht.
Zobacz również: Koleje świata Argentyna Boliwia Brazylia Chile Ekwador Gujana Kolumbia
Paragwaj Peru Surinam Urugwaj Wenezuela Gujana Francuska Falklandy Chiloe
Planowana reaktywacja linii Paramaribo – Onverwacht
5 listopada 2014 rząd Surinamu ogłosił plan budowy linii kolejowej pomiędzy stolicą kraju – Paramaribo a przedmieściami Onverwacht. Wykonawcą prawdopodobnie będzie holenderska firma Strukton Systems, a pieniądze na budowę linii będą pochodziły z kredytu udzielonego przez holenderski bank ING. Wartość kontraktu szacuje się na 130 milionów euro.
Długość linii kolejowej wyniesie 29 kilometrów, Będzie to linia dwutorowa, niezelektryfikowana. Pociągi mają w założeniu kursować co 15 minut, a przejazd pomiędzy Paramaribo a Onverwacht ma trwać pół godziny. Oprócz stacji początkowej i końcowej pociąg zatrzyma się na sześciu stacjach pośrednich. Do obsługi połączeń władze Surinamu zamierzają zakupić od pięciu do ośmiu spalinowych zespołów trakcyjnych, z których każdy będzie mógł pomieścić 250 pasażerów. W przyszłości planuje się wydłużenie linii do lotniska międzynarodowego w Paramaribo.
Linia kolejowa ma rozładować coraz większe korki w Paramaribo oraz na drodze pomiędzy stolicą a Onverwacht. Szybki i komfortowy przejazd ułatwi dojazd z miejscowości pomiędzy tymi miastami do szkół, pracy, czy do placówek opieki zdrowotnej. Zakończenie budowy planowane było na przełomie 2015 i 2016 roku, jednak w czasie opracowywania aktualizacji artykułu z Surinamu nie napływały żadne informacje na temat postępów prac.
 |
Kolej cukrownicza w Mariënburg
Najstarsza kolej w Surinamie to oddana do użytku w 1882 roku kolej cukrownicza w Mariënburg. Informacje na temat długości linii i jej krótkich odgałęzień są rozbieżne na różnych stronach. Kolej woziła nie tylko trzcinę cukrową z pól do cukrowni, ale również robotników. Ponadto uruchamiano pociągi przewożące uczniów do niedalekiej szkoły.
Cukrownię zamknięto w 1986 roku, dziś kompleks dawnego zakładu można zwiedzać z przewodnikiem. Co ciekawe, zachowało się sporo wyposażenia dawnej kolejki – pozostałości po lokomotywach i wagonikach. Miejsce cieszy się dużą popularnością wśród turystów.
Mało się mówi o krwawym epizodzie z dziejów tego miejsca – w 1902 roku wybuchł tu bunt przeciwko warunkom pracy i molestowaniu seksualnemu zatrudnionych kobiet. Bunt został krwawo stłumiony. 16 pracowników zostało zabitych i pochowanych w nieoznaczonym grobie. W ostatnich latach wznowiono poszukiwania miejsca pochówku zabitych, a niektóre ze stron internetowych wspominają o pomniku, nie mogę jednak zweryfikować tych informacji.
www.internationalsteam.co.uk/trains/surinam04.htm – szczegółowe informacje + zdjęcia.
Album z podróży po Surinamie. – kilka zdjęć dawnej cukrowni.
Lawa Railway
Lawa Railway to nazwa linii kolejowej z Paramaribo do miasteczka Brownsweg (175 km). Linię zbudowano w latach 1905-1912 w celu transportu złota wydobywanego na terenach wzdłuż rzeki Lawa. Regularne przewozy pasażerskie uruchomiono początkowo na odcinku Paramaribo – Lelydorp (dawniej Kofidjompo), później zostały wydłużone do Onverwacht, następnie do Kwakoegron. W latach pięćdziesiątych XX wieku sprowadzono szynobusy do obsługi pociągów pasażerskich. Od lat sześćdziesiątych XX wieku stopniowo zamykano niektóre sekcje linii. Przewoźnik narodowy Surinamu nazywał się Suriname Landspoorweg.
W 2012 roku rząd Surinamu zdecydował o rozebraniu torów i pozostałości kolei nva odcinku Onerwacht – Brownsweg. W Onverwacht znajduje się cmentarzysko wagonów i lokomotyw, niszczejących bez żadnego zainteresowania surinamskiego rządu.
Informacja + zdjęcie na stronie wsi Lelydorp
Kolej w dystrykcie Marowijne
Na przełomie XIX i XX wieku na obszarze dystryktu Marowijne odkryto bogate złoża surowców mineralnych, między innymi boksytów. W 1899 roku założono „Marowijne Company”, kompanię zajmującą się wydobyciem złota. Działalność kompanii mieli nadzorować Amerykanie – Howard A. Pedrick i Robert H. Foederer. 3 listopada 1900 roku do Surinamu przypłynęły dwie lokomotywy – jedna to parowóz wyprodukowany w 1878 roku w Baldwin Locomotive Works w Filadelfii, o drugiej lokomotywie nic nie wiadomo. Oprócz lokomotyw przypłynęły między innymi wagony do przewozu surowców mineralnych oraz szyny, których wystarczyło na pięć kilometrów linii. Łącznie zamierzano wybudować 25 kilometrów linii z kopalni złota do lewego brzegu rzeki Marowijne, gdzie odbywałoby się płukanie złota. Kolej działała od 1901 roku w bardzo ograniczonym zakresie – wydobyte złoto znikało w tajemniczych okolicznościach, więc pociągi służyły do transportu robotników. Już w 1901 roku Howard A. Pedrick wrócił do Stanów Zjednoczonych, a sześć lat później kopalnię i przyległą infrastrukturę, łącznie z kolejką, sprzedano. Wagony i lokomotywy zostały porzucone w dżungli, gdzie można je zobaczyć do dziś w Pakira Creek, 5 kilometrów od brzegu rzeki.
Inwestycja w kopalnię złota była wyjątkowo pechowa. Jako ciekawostkę należy podać, że statek, którym lokomotywy i wagony przypłynęły do Surinamu, w drodze powrotnej zaginął bez śladu.
www.suriname.nu/302ges/archi9.html – jeden z artykułów.
www.internationalsteam.co.uk/trains/surinam05.htm – opis + zdjęcia.
Album z archiwalnym zdjęciami z dystryktu Marowijne, są również zdjęcia kolejek.
Kolej w Moengo
W ramach działalności kompanii Surinaamsche Bauxite Maatschappij wybudowano piętnastokilometrową linię kolei wąskotorowej z portu Moengo nad rzekę Cottica około 1922 roku. W latach 1971-1975 wybudowano dwie boczne linie. Nie wiadomo, jak długo kolej działała, po jakimś czasie została rozebrana, a w miejsce torów wybudowano drogę. Kolejka służyła do przewozu boksytów. Sam port Moengo i wioska o tej samej nazwie zostały założone w 1919 roku. W okolicy do dziś prowadzona jest działalność boksytów, a eksport boksytów stanowi jedno z najważniejszych źródeł dochodu Surinamu.
Kolej w Paranam
Inna linia kolei przeznaczona do transportu boksytów powstała w 1939 roku w Paranam. Linia wąskotorowa o długości 6,5 km łączyła kopalnię Topibo/de Vrijheid z zakładem metalurgicznym wybudowanym w 1939 roku na miejscu dawnej plantacji cukru Klein Curaçao. W 1949 roku złoża kopalni Topibo/de Vrijheid zostały wyczerpane, przez cztery lata kolejka służyła do transportu boksytów z innych kopalń. 30.12.1953 roku kolej zamknięto i rozebrano, pozostałości przetransportowano do Moengo. W Paranam do dziś działa potężna huta aluminium.
www.alcoa.com/suriname/en/news/PDFs/2006_newsletters/Bauxco07.pdf
Kolej w Apoera
W 1961 roku w zachodnim Surinamie, przy granicy z Gujaną, odkryto bogate złoża boksytów. Wzdłuż rzeki Corantijn wybudowano kanał dla statków towarowych, dzięki czemu mogły one dopłynąć aż do miasta Apoera – 60 kilometrów w głąb lądu od wybrzeża Oceanu Atlantyckiego. Z Apoery poprowadzono linię kolejową normalnotorową o długości 77.5 km do kopalń w okolicy Kamp 52 i Bakhuis. Budowę zakończono w 1979 roku – na wyposażeniu kolei było 5 lokomotyw spalinowych i 270 wagonów towarowych. Ze względu na trudności z uzyskaniem koncesji kolej nigdy nie pełniła swojej funkcji, a wojna domowa z 1986 roku przekreśliła wszelkie plany wykorzystania linii kolejowej na większą skalę.
Po kolei pozostały niszczejące lokomotywy w dawnej lokomotywowni i w krzakach nad rzeką w mieście Apoera.
Album z wycieczki do Apoery i gór Bakhuis, kilka zdjęć pozostałości po kolei.
Kochasz podróże? Jeśli tak, zapraszam do śledzenia naszego profilu na Facebooku. Będzie mi bardzo miło, jeśli udostępnisz ten post znajomym lub dodasz odnośnik do mojego bloga 🙂 Jeżeli jesteś miłośnikiem kolei – TUTAJ – znajdziesz opracowania na temat kolei z całego świata.
 Cmentarzysko kolejowe w Onverwacht (aut. Mark Ahsmann, CC-BY-SA, Wikimedia Commons) |
 Cmentarzysko kolejowe w Onverwacht (aut. Mark Ahsmann, CC-BY-SA, Wikimedia Commons) |
