Województwo opolskie to najmniejsze polskie województwo. Nie ma tu wielkich metropolii, zabytków klasy światowej (poza pałacem/zamkiem w Mosznej), ale podróżowanie pociągiem po Opolszczyźnie, a szczególnie po lokalnych liniach to czysta przyjemność, oczywiście poza godzinami szczytu, kiedy w pociągach panuje tłok (szczególnie pociągi Brzeg – Opole i Nysa – Opole). Inna sprawa, że ze względu na brak taboru, pociągi bywają często odwoływane.

Połączenia regionalne w województwie opolskim obsługują Przewozy Regionalne. Na niezelektryfikowanych liniach kursują szynobusy (spalinowe zespoły trakcyjne), które bywają awaryjne i w razie awarii pojazdu najczęściej bywa uruchamiana zastępcza komunikacja autobusowa. Wybierając się w podróż pociągiem po Opolszczyźnie najlepiej skorzystać z biletu REGIOKarnet firmy Polregio, o ile chcemy podróżować pociągami regionalnymi. Na trasach lokalnych nie będzie wyjścia.

Na niektórych liniach rozkład jazdy pozostawia dużo do życzenia. Na plus należy odnotować natomiast reaktywację przewozów na odcinkach Nysa – Kamieniec Ząbkowicki oraz Nysa – Głuchołazy (pociągi weekendowe). Jest duża szansa na powrót pociągów do Głubczyc w najbliższych latach.

Ostatnia aktualizacja: 07.12.2023

 

Spis treści:

1. Linia kolejowa Opole – Oława
2. Linia kolejowa Opole – Gliwice
3. Linia kolejowa Opole – Kędzierzyn-Koźle
4. Linia kolejowa Opole – Kluczbork
5. Linia kolejowa Opole – Nysa
6. Linia kolejowa Opole – Jelcz-Laskowice
7. Linia kolejowa Gliwice – Kamieniec Ząbkowicki
8. Linia kolejowa Kluczbork – Kępno
9. Linia kolejowa Kluczbork – Bierutów
10. Linia kolejowa Kluczbork – Lubliniec
11. Pozostałe linie kolejowe
12. Koleje wąskotorowe
13. Zamki i pałace
14. Szlak kościołów drewnianych

Strona główna —> Pociągiem po Polsce

Zastrzeżenie
Nie podaję odnośników do stron muzeów i innych atrakcji, ponieważ nie byłbym w stanie kontrolować, czy odnośniki są aktualne. Jeśli moje informacje okażą się przydatne, będę wdzięczny za drobne wsparcie bloga, co pozwoli mi utrzymać i rozwijać projekt.

1. Linia kolejowa Opole – Oława

Fragment linii kolejowej z Opola do Wrocławia, opisany do Oławy, pierwszej ważnej stacji na terenie województwa dolnośląskiego. Linia dwutorowa, zelektryfikowana i wyremontowana. Liczne pociągi osobowe i pospieszne.

Linia kolejowa Opole – Oława – wybrane stacje:

Opole Główne – zabytkowy dworzec i ważny węzeł kolejowy. Z dworca do rynku idzie się około 10 minut. Na niedużej powierzchni najważniejsze zabytki i atrakcje Opola – wspomniany rynek z ratuszem, Most Groszowy, słynne kamienice nad Młynówką, Wieża Piastowska, kilka kościołów, Muzeum Ziemi Opolskiej, Muzeum Śląska Opolskiego, Muzeum Polskiej Piosenki. Półtora kilometra na południe od stacji ogród zoologiczny; po drodze bulwary nad Odrą. Na peryferiach miasta skansen – Muzeum Wsi Opolskiej.

Opole – wrażenia z miasta (podstawowe informacje – wymagają aktualizacji)

Dąbrowa Niemodlińska – kilometr od stacji ruiny pałacu w Ciepielowicach. W Dąbrowie Niemodlińskiej warto zobaczyć zespół zamkowo-parkowy oraz kościół pw. św. Wawrzyńca. 3,5 km na północ od stacji wieś Karczów – do zobaczenia dwór i dwa kościoły.

Przecza – blisko stacji średniowieczny kościółek pw. św. Barbary.

Lewin Brzeski – małe miasteczko; bardzo ładny rynek z ratuszem.

Lewin Brzeski – spacer po miasteczku

Brzeg – miasto znane z Zamku Piastowskiego. Zabytkowy dworzec kolejowy, po drodze z dworca do centrum mijamy także zabytkowe wille. Warto także zobaczyć obiekty sakralne (kościół pw. Podwyższenia Krzyża Świętego, kościół pw. św. Mikołaja), budynek ratusza, zwraca także uwagę budynek sądu.

Dworzec kolejowy w Brzegu – informator
Brzeg w jeden dzień – podstawowy przewodnik

Oława (woj. dolnośląskie) – miasto (ponad 30 tysięcy mieszkańców) doznało poważnych zniszczeń podczas drugiej wojny światowe. Zachowały się głownie zabytki sakralne oraz zamek piastowski, ratusz, fragmenty murów miejskich oraz pojedyncze zabytkowe budynki. Z dworca kolejowego do centrum należy przejść około 2 kilometry. Przy dworcu ładny park.

Linia kolejowa Wrocław – Opole przez Brzeg – atrakcje wzdłuż linii

2. Linia kolejowa Opole – Gliwice

Wyremontowana linia kolejowa biegnąca przez obszar województw opolskiego i śląskiego. Na trasie kursują pociągi regionalne Polregio i pociągi PKP Intercity. Pomiędzy stacją początkową a końcową kilka interesujących miejsc, przy czym w przypadku kilku z nich wadą jest duża odległość ze stacji kolejowej.

Linia kolejowa Opole – Gliwice – wybrane stacje:

Opole Główne – patrz rozdział 1

Tarnów Opolski – kościół pw. św. Marcina z połowy XVII wieku, przebudowany w połowie XIX wieku. W lesie miejsce zwane „Księży Dół”, w którym mieszkańcy ukrywali się przed wojskami szwedzkimi – historię przypominają tablica pamiątkowa na głazie oraz tablice edukacyjna. Na terenie wsi odkrywkowa kopalnia wapnia.

Kamień Śląski – centrum wsi położone 3 kilometry od stacji kolejowej. Warto zobaczyć pałac (sanktuarium św. Jacka), głaz narzutowy, klasztor z 1892 roku. Na terenie wsi znajduje się lądowisko i pole golfowe.

Strzelce Opolskie – nieduże miasto (ok. 18 tys. mieszkańców), znane z zakładu karnego. W centrum warto zobaczyć ruiny zamku, ratusz, masztalarnię, park miejski, basztę, drewniany kościół pw. śś. Szymona i Judy i murowany kościół pw. św. Wawrzyńca.

Atrakcje w okolicy:

3 kilometry na zachód od centrum ruiny nieukończonej kaplicy.
4 kilometry na południe od centrum niszczejąca wieża wzorowana na wieży z austriackiego miasta Ischl.
3,5 km na północ od stacji drewniany kościół pw. Nawiedzenia NMP i św. Jadwigi we wsi Szczepanek.

Toszek (woj. śląskie) – stacja kolejowa położona dwa kilometry od centrum miasteczka. Największą atrakcją Toszka jest zamek. W pobliżu zamku rynek z charakterystycznym ratuszem oraz kościół pw. św. Katarzyny Aleksandryjskiej.

Pyskowice (woj. śląskie) – stacja kolejowa położona 2 kilometry od centrum miasta; lepiej dojechać autobusem podmiejskim z Gliwic. Z okien pociągu widać nieczynny skansen kolejowy z niszczejącym taborem. W centrum rynek, interesujące kościoły, cmentarz żydowski oraz budynek dawnego szpitala. 7 kilometrów na południe od stacji jeziora Dzierżno Małe i Dzierżno Duże – popularne łowiska i tereny rekreacyjne.

Gliwice (woj. śląskie) – warte odwiedzenia miasto z wieloma atrakcjami w centrum i poza nim. Wyremontowany dworzec kolejowy położony 10 minut piechotą od rynku. Tuż koło dworca na co dzień niedostępny cmentarz żydowski. W centrum bardzo ładny rynek z ratuszem, palmiarnia, Willa Caro, niewielki zamek, kościół pw. Wszystkich Świętych z okazałą wieżą udostępnianą w wybranych dniach turystom, kościół pw. Podwyższenia Krzyża Świętego, budynek Sądu Rejonowego i katedra Świętych Apostołów Piotra i Pawła. Po drugiej stronie dworca stary kościółek pw. św. Bartłomieja.

Najważniejsze zabytki poza centrum to Radiostacja, cmentarz hutniczy, dawna stacja kolei wąskotorowej Gliwice – Racibórz, czy Muzeum Odlewnictwa.

Gliwice – 12 najważniejszych miejsc i atrakcji

Linia kolejowa Opole – Gliwice – rozszerzony opis atrakcji wzdłuż linii

3. Linia kolejowa Opole – Kędzierzyn-Koźle

linia kolejowa biegnąca po obszarze województwa opolskiego. Prawie w całości dwutorowa, zelektryfikowana. W wykazie PKP PLK widnieje jako linia nr 136 Opole Groszowice – Kędzierzyn-Koźle.

W trakcie opracowywania aktualizacji artykułu (01.2021) kończył się remont linii.

Miejscowości na trasie mało atrakcyjne pod względem turystycznym.

Linia Opole – Kędzierzyn – Koźle – wybrane stacje:

Opole Główne – patrz rozdział 1

Gogolin – wyremontowany dworzec kolejowy. Na peryferiach miasta zabytkowy wapiennik; również w centrum zobaczymy zabytkowe piece wapiennicze. Ponadto cmentarz żydowski i kościół ewangelicko-augsburski z początku XX wieku. Swego rodzaju atrakcją jest pomnik Karolinki i Karlika.

5 kilometrów od stacji Gogolin położone są Krapkowice (16 tys. mieszkańców). Można zobaczyć rynek, zamek/pałac (obecnie siedziba szkoły), pozostałości murów miejskich z wieżą Bramy Górnej i kościół pw. św. Mikołaja. W dzielnicy Otmęt kościół pw. Wniebowzięcia NMP i ruiny zamku. Przez Krapkowice prowadziła linia kolejowa Prudnik – Gogolin. W 1997 roku powódź zerwała most kolejowy na Odrze, który nie został odbudowany. Dla potrzeb wojska wyremontowano odcinek linii z Prudnika do nieokreślonego miejsca. Nie planuje się wznowienia ruchu pasażerskiego.

Zdzieszowice – miasto znane z zakładów koksowniczych, podobno największych w Europie. Można zobaczyć kościół pw. św. Antoniego z 1937 roku i dawną kolonię robotniczą.

6 kilometrów na północ od stacji Góra św. Anny – miejsce pielgrzymek usytuowane na najwyższym wzniesieniu w okolicy (408 m n.p.m.). Na szczycie góry bazylika i sanktuarium, zespół klasztorny oraz kalwaria. Na stokach utworzono rezerwat z jaskiniami i nieczynnymi kamieniołomami.

Raszowa – we wsi zabytkowy kościół pw. Wszystkich Świętych.  5 kilometrów na południe od stacji typowo rekreacyjne Jezioro Srebrne również w Januszkowicach; położone daleko od centrum wsi.

Kędzierzyn-Koźle – rozległe miasto kojarzone z zakładami azotowymi. Wyremontowany dworzec kolejowy, nieliczne zabytki i atrakcje porozrzucane po różnych miejscach w mieście, czasami bardzo oddalonych od siebie. Bezpośrednio przy dworcu kolejowym można zobaczyć kościół pw. św. Mikołaja oraz budynek Starostwa Powiatowego. Centrum oddalone aż o 5 kilometrów od dworca – można zobaczyć rynek, Muzeum Ziemi Kozielskiej, kościół pw. św. Zygmunta i św. Jadwigi Śląskiej, pojedyncze zabytkowe kamienice. Na peryferiach tej części miasta Jezioro Dębowa – w sezonie używane w celach rekreacyjnych. W Kędzierzynie, w pobliżu osiedla Lenartowice, tzw. Syfon Rzeczny – przepust rzeki Kłodnicy pod Kanałem Gliwickim.

Linia kolejowa Opole – Kędzierzyn-Koźle – rozszerzony opis atrakcji wzdłuż linii

4. Linia kolejowa Opole – Kluczbork

Linia kolejowa Opole – Kluczbork to niezelektryfikowana linia o znaczeniu lokalnym. Kursuje na niej bardzo mało pociągów. Linia wyremontowana, jedzie się przyjemnie, a atmosfera przypomina czeskie linie lokalne. W wykazie PKP PLK to trasa podzielona jest między linie kolejowe nr 301 Opole – Namysłów i 293 Jełowa – Kluczbork.

Linia kolejowa Opole – Kluczbork – wybrane stacje:

Opole Główne – patrz rozdział 1

Kotórz Mały – przystanek kolejowy; zaniedbany budynek o ładnej konstrukcji. W sąsiedniej wsi Kotórz Wielki kościół pw. św. Michała Archanioła, z 1782 roku. 3,5 kilometra na wschód od stacji Jezioro Turawskie – popularne miejsce wypoczynku i rekreacji w sezonie letnim. Po drodze, w miejscowości Turawa, ruiny pałacu.

Jełowa – dawniej węzeł kolejowy. Nieczynny budynek stacji wymagający remontu i wieża wodna. 9 września 1939 roku w Jełowej pojawił się pociąg „Amerika”, który przerobiono na kwaterę główną Hitlera. Pociąg zestawiony z 15 wagonów i ciągnięty przez dwie lokomotywy przez kilka dni stał na zlikwidowanej długiej bocznicy. 12 września miała w nim miejsce narada najwyższych dostojników III rzeszy, na której zapadły decyzje w sprawie podbitych ziem polskich. We wsi można zobaczyć kościół pw. św. Bartłomieja z połowy XVIII wieku i kościół filialny. W sąsiednim Kobylnie (5 km na wschód od stacji) kościół pw. św. Mateusza Ewangelisty wzniesiony pod koniec XVIII wieku.

W okolicach wsi Dąbrowa Łubniańska tereny Stobrawskiego Parku Krajobrazowego – można natrafić między innymi na źródełko w lesie, w miejscu którego wzniesiono kapliczkę „Studzionka”.
– 5 kilometrów na południowy zachód od stacji duży kościół pw. św. Piotra i Pawła w Łubnianach.
– 9 kilometrów na wschód od stacji drewniany kościół pw. św. Jadwigi Śląskiej w Bierdzanach.

Bukowo – bardzo ładny drewniany budynek przystanku kolejowego. W lecie otoczenie ozdobione kwiatami. Brak innych atrakcji turystycznych.

Kluczbork – ważny węzeł kolejowy. Zabytkowy dworzec kolejowy położony kilkaset metrów od centrum miasta. Można zobaczyć rynek, zabytki sakralne – kościół pw. Zbawiciela, kościół pw. Matki Bożej Wspomożenia Wiernych, zachowane fragmenty murów obronnych, Muzeum im. Jana Dzierżona w Bramie Krakowskiej, pojedyncze zabytkowe budynki.

Atrakcje w okolicy:

4 kilometry na na wschód od centrum miasta drewniany kościółek cmentarny Podwyższenia Krzyża Świętego w Ligocie Górnej.
5 kilometrów na północ od centrum miasta kościół pw. św. Stanisława Biskupa w Kujakowicach Górnych.
9 kilometrów na północ od centrum miasta drewniany kościół ewangelicko-augsburski w Maciejowie.

Kluczbork – wrażenia z miasta (podstawowy przewodnik)

Linia kolejowa Opole – Kluczbork – rozszerzony opis atrakcji wzdłuż linii

5. Linia kolejowa Opole – Nysa

Linia kolejowa Opole – Nysa to linia jednotorowa, niezelektryfikowana. Prowadzi przez małe miejscowości, o niewielkim znaczeniu w ruchu turystycznym. W 2018 roku podpisano umowę na remont linii. Okresowo bywa wprowadzana komunikacja zastępcza, np. w razie awarii któregoś ze spalinowych zespołów trakcyjnych województwa opolskiego. Linia w całości biegnie przez obszar województwa opolskiego.

Linia kolejowa Opole – Nysa – wybrane stacje:

Opole Główne – patrz rozdział 1

Komprachcice – ze stacji prowadzi krótka bocznica do jednostki wojskowej. Brak atrakcji turystycznych.

Szydłów – zaniedbana stacja kolejowa z 1887 roku, niewielki kościół pw. św. Józefa oraz budynki dawnej fabryki dachówek. W pobliżu ścieżka edukacyjna przy Jeżowym Stawie oraz rezerwat przyrody Złote Bagna.

Tułowice – zespół pałacowo-parkowy, kościół św. Rocha z pierwszej połowy XIX wieku i poewangelicki kościół pw. Zmartwychwstania Pańskie zbudowany około 1913 roku. W okolicy rozciągają się Bory Niemodlińskie.

5,5 kilometra na północny zachód od stacji zamek, kościół pw. Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny, rynek i dawna stacja kolejowa w Niemodlinie.
5 kilometrów na południowy zachód od stacji ogród dendrologiczny w Lipnie.

Łambinowice – warto odwiedzić Centralne Muzeum Jeńców Wojennych z ekspozycjami poświęconymi jeńcom wojennym i cmentarzom z okresu II wojny światowej. W okolicy kilka cmentarzy i pozostałości po dawnych obozach jenieckich. 5,5 km na zachód od stacji kościół pw. św. Katarzyny Aleksandryjskiej w Bielicach.

Kubice – kościół filialny pw. Wniebowzięcia NMP, z 1806 roku. 3 kilometry na południowy wschód od stacji ładny kościółek pw. św. Jerzego.

Nysa – zabytkowa część miasta w dużym stopniu zniszczona w 1945 roku, mimo to moim zdaniem warto przyjechać do tego miasta choćby na jeden dzień. Dworzec kolejowo-autobusowy został wyremontowany. W centrum warto zobaczyć bastion św. Jadwigi, bazylikę św. Jakuba i św. Agnieszki, Wieże Bramy Zębickiej i Bramy Wrocławskiej, Muzeum Powiatowe w Pałacu Biskupim oraz fort wodny. Warte zobaczenia są także kościoły w różnych częściach miasta.

Nysa w jeden dzień – co zobaczyć

Linia kolejowa Opole – Nysa – rozszerzony opis atrakcji wzdłuż linii

6. Linia kolejowa Opole – Jelcz-Laskowice

Druga z linii kolejowych łączących Opole z Wrocławiem. Niewyremontowana, na całej trasie kursują tylko pojedyncze pociągi pasażerskie, po drodze zaniedbane, rozpadające się dworce i mało znane miejscowości.

Linia kolejowa Opole – Jelcz-Laskowice – wybrane stacje:

Opole Główne – patrz rozdział 1.

Opole Wschodnie – zaniedbana stacja kolejowa kilometr od centrum Opola.

Opole-Czarnowąsy – w pobliżu przystanku drewniany kościół pw. św. Anny oraz kościół pw. św. MB Nieustającej Pomocy z klasztorem.

Dobrzeń Wielki – blisko stacji drewniany kościół cmentarny pw. św. Rocha.

Popielów – w centrum wsi (2 kilometry od stacji) zabytkowy drewniany kościół z połowy XVII wieku oraz neogotycki kościół pw. Najświętszej Marii Panny Królowej Aniołów zbudowany w latach 1887-1889 na miejscu wspomnianego drewnianego kościoła przeniesionego na cmentarz.

Karłowice – niedaleko stacji zamek i kościół pw. św. Michała Archanioła

Minkowice Oławskie  (woj. dolnośląskie) – warto zobaczyć szachulcowy kościół pw. św. Jana Nepomucena oraz neogotycki kościół pw. św. Piotra i Pawła z drugiej połowy XIX wieku. 9 kilometrów na południe od stacji szachulcowy kościół pw. Matki Boskiej Anielskiej we wsi Bystrzyca.

Jelcz-Laskowice (woj. dolnośląskie) – blisko stacji kościół św. Stanisława Biskupa i Męczennika z połowy XVII wieku oraz pałac, w którym mieści się Urząd Miejski.

Linia kolejowa Wrocław – Opole przez Jelcz-Laskowice – opis atrakcji wzdłuż całej linii

7. Linia Gliwice – Kamieniec Ząbkowicki

Linia kolejowa Gliwice – Kamieniec Ząbkowicki to fragment. tzw. Magistrali Podsudeckiej łączącej Katowice z Legnicą. Opisywany odcinek Magistrali Podsudeckiej zaczyna się w województwie śląskim, biegnie przez województwo opolskie i kończy się w województwie dolnośląskim. Prędkość przyzwoita, ładne widoki, straszą jedynie bardzo zaniedbane dworce kolejowe. Cieszy fakt powrotu weekendowych pociągów regionalnych na odcinek Nysa – Kamieniec Ząbkowicki oraz uruchomienie w rozkładzie jazdy 2020/2021 pociągu TLK Sudety z Krakowa do Jeleniej Góry jadącego tą trasą.

Linia Gliwice – Kamieniec Ząbkowicki – wybrane stacje:

Gliwice (woj. śląskie) – patrz rozdział 2

Rudziniec Gliwicki (woj. śląskie)  – we wsi Rudziniec zespół pałacowo-parkowy (pałac ma być remontowany). Warto zobaczyć także drewniany kościół pw. św. Michała Archanioła. 6,5 kilometra na północny wschód od stacji pałac w Pławniowicach.

Sławięcice – część miasta Kędzierzyn-Koźle, dawniej odrębne miasto. Centrum dzielnicy oddalone jest od stacji kolejowej o 2,5 km. Po drodze warto zobaczyć pozostałości po dawnym obozie koncentracyjnym. W centrum ruiny pałacu i kościół pw. św. Katarzyny Aleksandryjskiej. W sąsiedniej miejscowości Ujazd ruiny pałacu oraz kościół pw. św. Andrzeja Apostoła z początku XVII wieku; na obrzeżach kościół pw. Nawiedzenia NMP z lat 1923-1924.

Kędzierzyn-Koźle – patrz rozdział 3

Głogówek – przyjemne miasteczko warte odwiedzenia. Z dworca do cenrum prowadzi Aleja Lipowa. Piękna połowa rynku (połowa oszpecona przez zabudowę z czasów PRL-u), ruiny zamku w remoncie od kilku lat, bardzo ładny kościół pw. św. Franciszka z Asyżu. Inne zabytki sakralne to cmentarny kościół pw. Krzyża Świętego, kościół pw. św. Mikołaja wkomponowany w zabudowę miejską. W Mochowie pod Głogówkiem (3 km od stacji) klasztor Paulinów doskonale widoczny z okien pociągu.

Głogówek – podstawowy przewodnik (wymaga aktualizacji)

Racławice Śląskie – dawniej ważny węzeł kolejowy. Zabytkowy budynek dworca kolejowego. 10 kilometrów od dworca, po stronie czeskiej, końcowa stacja kolejki wąskotorowej Třemešná – Osobłoga.

Prudnik – kolejne z miast wartych odwiedzenia podczas podróży po województwie opolskim. Zabytkowy dworzec zaniedbany, w trakcie mojego pobytu czynna była poczekalnia. Przy dworcu mały cmentarz żydowski. W centrum miasta należy zobaczyć Wieżę Woka, dawne koszary, Park Miejski i kościół pw. św. Piotra i Pawła. Na peryferiach miasta wieża widokowa oraz klasztor Franciszkanów.

10 kilometrów od stacji Park Krajobrazowy Góry Opawskie w okolicach Pokrzywnej.

Prudnik w jeden dzień – co zobaczyć (podstawowy przewodnik)
Prudnik – dawne koszary (zdjęcia)
Dworzec kolejowy w Prudniku
Szkolne Schronisko Młodzieżowe w Prudniku – recenzja

Nysa – patrz rozdział 5

Otmuchów – stacja kolejowa położona dwa kilometry od centrum miasta, ale blisko Jeziora Otmuchowskiego. W centrum Zamek Otmuchowski, ryneczek i kościół pw. św. Mikołaja i Franciszka Ksawerego. Poza centrum pozostałości po niemieckich umocnieniach. We wsi Kałków (10 km na południe od stacji) kościół pw. Nawiedzenia NMP i św. Jerzego z XIII wieku, później przebudowany. 7 kilometrów na północ od stacji niszczejący pałac w Starowicach.

Paczków – stacja kolejowa położona dwa kilometry od centrum miasta. Paczków to jedno z trzech polskich miast, których centrum otoczone jest murami. Najważniejsze zabytki i atrakcje to rynek, wspomniane mury miejskie, kościół pw. Św. Jana Ewangelisty, Muzeum Gazownictwa, kościół pw. Matki Bożej Nieustającej Pomocy z początku XX wieku, Dom Kata. Poza centrum prywatne Metamuzeum Motoryzacji. 10 kilometrów na południe od Paczkowa warto zobaczyć zamek Jánský Vrch tuż za czeską granicą.

Kamieniec Ząbkowicki (woj. dolnośląskie) – ważny węzeł kolejowy; zaniedbany zabytkowy dworzec kolejowy. 2 kilometry od dworca kolejowego słynny Pałac Marianny Orańskiej, tuż obok kościół pw. Wniebowzięcia NMP oraz dawny klasztor cystersów. W sąsiedniej wsi Deborog (3 km na zachód od stacji) zabytkowy wiadukt kolejowy.

Linia kolejowa Gliwice – Nysa – rozszerzony opis atrakcji wzdłuż linii
Linia kolejowa Nysa – Kamieniec Ząbkowicki – rozszerzony opis atrakcji wzdłuż linii

8. Linia kolejowa Kluczbork – Kępno

Fragment linii kolejowej nr 272 Kluczbork – Poznań. Opisywany odcinek w większej części położony jest na obszarze województwa opolskiego; kończy się w województwie wielkopolskim. Linia wyremontowana, prędkość bardzo dobra, na trasie kursują pociągi regionalne i pospieszne, choć jeśli chodzi o pociągi regionalne, to rozkład jazdy zmienia się z każdą korektą i czasami pociągów tych kursuje bardzo mało.

Linia kolejowa Kluczbork – Kępno – wybrane stacje:

Kluczbork – patrz rozdział 4

Krzywizna – we wsi neogotycki kościół pw. Matki Boskiej Częstochowskiej z lat osiemdziesiątych XIX wieku. W oddalonych o 4 km wschód Łowkowicach kościół pw. Nawiedzenia Najświętszej Maryi Panny. 5 kilometrów na zachód od stacji kaplica grobowa w kształcie piramidy w Rożnowie; w tej samej wsi zrujnowany pałac.

Biskupice – centrum wsi 3 kilometry od stacji. Warto zobaczyć drewniany kościół pw. św. Jana Chrzciciela oraz zrekonstruowany średniowieczny gród rycerski nad zalewem Biskupice-Brzózki. Na wschód od stacji kościółek ewangelicko-augsburski w Paruszowicach (3 km od stacji) oraz kościół pw. św. Jana z Dukli w Dobiercicach (4 km od stacji).

Byczyna Kluczborska – zaniedbana stacja kolejowa w urokliwym miasteczku. Ze stacji do centrum Byczyny idzie się około 10 minut. Byczyna to ładne miasteczko, którego centrum otoczone jest niemal w całości murami. Zachował się fragment fosy. W centrum panuje niepowtarzalna atmosfera i pomimo widocznych oszpeceń w postaci zabudowy z czasów PRL-u, zdecydowanie warto odwiedzić to miasteczko.

Byczyna – spacer po miasteczku

Kępno (woj. wielkopolskie) – węzeł kolejowy, jeden z dwóch dwupoziomowych dworców kolejowych w Polsce. Zabytkowy budynek dworca. Z dworca do centrum miasteczka należy pokonać około 1,5 km. W centrum Kępna zobaczymy między innymi rynek, Muzeum Ziemi Kępińskiej, kościół pw. św. Marcina i zabytkowy budynek Poczty Polskiej.

Linia kolejowa Kluczbork – Kępno – rozszerzony opis atrakcji

9. Linia kolejowa Kluczbork – Bierutów

Fragment linii kolejowej Kluczbork – Wrocław. Linia zelektryfikowana. Na trasie kursują pociągi regionalne, przy czym większość z nich kursuje w kierunku z Namysłowa do Wrocławia. Na trasie kilka mało znanych interesujących miejsc.

Linia kolejowa Kluczbork – Bierutów – wybrane stacje:

Kluczbork – patrz rozdział 4.

Smardy – blisko stacji ruina pałacu. 2 kilometry od stacji kościół Podwyższenia Krzyża Świętego z końca XIX wieku w Smardach Górnych. 3,5 kilometra na południe od stacji kościół pw. Trójcy Świętej w Bogacicach.

Wołczyn – miasteczko (ok. 6 tys. mieszkańców). Zabytki sakralne kościół pw. św. Teresy z Liseaux, kościół pw. NMP Niepokalanie Poczętej, kościół ewangelicki.

Atrakcje w okolicy:

6 kilometrów na północ od stacji drewniany kościół pw. Świętej Trójcy oraz pałacyk w Krzywiczynach.
3,5 kilometra na północny wschód od stacji drewniany kościół pw. Narodzenia NMP w Brzezinkach.
3 kilometry na południe od stacji drewniany kościół ewangelicko-augsburski pw. św. Michała Archanioła w Gierałcicach.

Wierzbica Górna – kilometr na północ od stacji, przy głównej drodze, stoi szachulcowy kościół pw. Świętego Jacka z początku XVIII wieku. Dwa i pół kilometra dalej zabytkowy drewniany kościół pw. Podwyższenia Krzyża Świętego w Wierzbicy Dolnej.

Namysłów – szesnastotysięczne miasto. Wyremontowany dworzec kolejowy; centrum i najważniejsze atrakcje położone niedaleko dworca. Warto zobaczyć ratusz i fragment rynku, Bramę Krakowską, fragmenty murów obronnych, zamek książęcy, budynek browaru z zewnątrz, ładny mural przestrzenny, zabytki sakralne – kościół pw. śś. Piotra i Pawła, z lat 1405-1441, kaplicę cmentarną z początku XVIII wieku, zespół klasztorny Franciszkanów. 3,5 kilometra na południowy wschód od stacji ruiny pałacu w Łączanach.

Bierutów (woj. dolnośląskie) – małe miasteczko; warto zobaczyć ruiny kościoła św. Trójcy, dawny zamek oraz kościół pw. Św. Katarzyny Aleksandryjskiej. We wsi Solniki Małe (3 km od stacji) kościół pw. Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny.

Linia kolejowa Wrocław – Kluczbork przez Namysłów – opis atrakcji

10. Linia kolejowa Kluczbork – Lubliniec

Linia kolejowa Kluczbork – Lubliniec łączy województwo opolskie z województwem śląskim. Linia wyremontowana, zelektryfikowana, dwutorowa. W trakcie opracowywania artykułu na trasie kursowały pociągi pospieszne TLK Intercity, a pociągi regionalne do Kluczborka obsługiwały Koleje Śląskie (w następnych latach może się zmienić przewoźnik). Miejscowości wzdłuż linii są bardzo słabo znane turystom.

Linia kolejowa Kluczbork – Lubliniec – wybrane stacje:

Kluczbork – patrz rozdział 4

Bąków – drewniany kościół poewangelicki z przełomu XV i XVI wieku.Blisko stacji bunkier popularny wśród miłośników Urbex-u. 4 kilometry na zachód od stacji drewniany kościół pw. Narodzenia NMP w Chocianowicach.

Stare Olesno – w centrum wsi pałacyk z 1904 roku, drewniany kościół pw. św. Marii Magdaleny; w pobliżu stacji kolejowej niewielki zbiornik wodny z ośrodkiem wypoczynkowym (pole namiotowe i kempingowe) oraz sezonowym kąpieliskiem.

Olesno – najważniejszy zabytek Olesna to położony 3 kilometry od stacji (4 km od centrum miasta) drewniany kościół pw. św. Anny zbudowany na planie róży. Koło kościoła uroczysko i kaplica barona von Reiswitz. W centrum warto zobaczyć Muzeum Regionalne, kościół ewangelicki i kościół pw. Bożego Ciała. W okolicy kilka innych drewnianych kościołów.

Lubliniec (woj. śląskie) – węzeł kolejowy, kojarzony z zakładem karnym i jednostką komandosów. Miasto niebrzydkie, ale nudne. Z zabytków należy wymienić bardzo ładne budynki Starostwa Powiatowego i Urzędu Miejskiego, pałac oraz drewniany kościół pw. św. Anny.

Linia kolejowa Kluczbork – Lubliniec – rozszerzony opis atrakcji

11. Pozostałe linie kolejowe

Szczegółowy wykaz nie uwzględnia wszystkich linii kolejowych w województwie opolskim. Ze względu na marginalne znaczenie w ruchu turystycznym nie opracowałem linii kolejowej Brzeg – Nysa. Poza stacjami początkowymi i końcowymi godny uwagi jest Grodków Śląski, gdzie można zobaczyć Bramę Ziębicką, budynek Urzędu Miejskiego, rynek, ruiny kościoła ewangelickiego i zabytkowy wiatrak.

Weekendowe pociągi dowiozą nas do stacji Głuchołazy, choć łatwiej dojechać tu pociągiem z Republiki Czeskiej. Atrakcje miasta to oba zaniedbane dworce kolejowe, rynek, Wieża Bramy Górnej, kościół pw. św. Wawrzyńca i inny kościół pw. św. Franciszka z Asyżu, kościółek pw. św. Rocha, fragmenty murów obronnych, droga krzyżowa, dawna dzielnica zdrojowa i tężnia solankowa. Szkoda, że pociągi krajowe nie dojeżdżają tu na co dzień.

Nie opisywałem linii kolejowej Opole – Lubliniec. Najciekawszą atrakcją na trasie jest najstarszy żelazny most wiszący w Ozimku.

Na razie nie dojedziemy pociągiem do Głubczyc, choć planowana jest rewitalizacja linii z Racławic Śląskich do Raciborza i reaktywacja ruchu pasażerskiego.

Linia kolejowa z Brzegu do Strzelina prawdopodobnie została przejęta przez województwo dolnośląskie (nie mogę zweryfikować), co przywraca nadzieję na odbudowę i przywrócenie pociągów pasażerskich w przyszłości.

Raczej nie ma szans na odbudowę linii kolejowej Strzelce Opolskie – Kluczbork, podobnie jak linii Kępno – Namysłów, po której śladzie ma powstać ścieżka rowerowa. Na nieczynnej części linii kolejowej nr 301 Opole Główne – Namysłów wyremontowano i przywrócono do eksploatacji dla przewozów towarowych odcinek Jełowa – Murów; nie należy jednak oczekiwać rewitalizacji dalszej części linii i reaktywacji przewozów pasażerskich.

12. Koleje wąskotorowe

Obecnie w województwie opolskim nie kursują koleje wąskotorowe. Pozostałością po kolejach wąskotorowych województwa opolskiego jest parowóz z wagonem i odrestaurowany peron w miejscowości Praszka, gdzie dawniej przebiegała linia kolei wąskotorowej Wieluń – Praszka (jedna z linii sieci Wieluńskiej Kolei Dojazdowej), zlikwidowana decyzją z 23 grudnia 1988 roku.

Do Praszki nie kursują pociągi. Do miasteczka można dojechać autobusem z Olesna (25 minut) lub Kluczborka (35 minut).

Około 2014 roku zlikwidowano ostatnią czynną kolej wąskotorową w województwie opolskim – była to kolej przemysłowa w cementowni Odra w Opolu. Została zastąpiona taśmociągiem. Jedną lokomotywę przekazano na aukcję Wielkiej Orkiestrze Świątecznej Pomocy, druga miała stanąć jako pomnik przy cementowni.

Kolej wąskotorowa w cementowni Odra w Opolu na You Tube

Kilometr za granicą czesko-polską i 12 kilometrów od stacji Racławice Śląskie czynna jest natomiast interesująca kolej wąskotorowa Třemešná – Osoblaha. Swego czasu mówiło się nawet o wydłużeniu linii tej kolejki do Polski, ale skończyło się na gadaniu.

13. Zamki i pałace

Pociąg nie jest najlepszym środkiem transportu, jeśli chodzi o zwiedzanie zamków i pałaców województwa opolskiego.

Najpopularniejszy zamek w województwie opolskim to zamek w Mosznej. Nie dojedziemy tam pociągiem, aczkolwiek w pobliżu zamku w Mosznej przebiega linia kolejowa Prudnik – Krapkowice. Remont tej linii kolejowej zakończył się w 2016 roku, ale została ona wyremontowana na potrzeby wojska. Dawniej tory prowadziły aż do Gogolina, ale podczas powodzi stulecia 1 lipca 1997 roku zawalił się most na odcinku Krapkowice – Krapkowice Otmęt co skutkowało zamknięciem tego odcinka. Mostu nie odbudowano do dziś. W sezonie linia być może miałaby potencjał.

Wspomniany wcześniej zamek w Otmuchowie także nie ma połączenia kolejowego przez cały rok. Być może do Otmuchowa będą dojeżdżały weekendowe pociągi w Majówkę i wakacje, ale na co dzień najlepiej dojechać autobusem lub busem z Nysy dojeżdżającym blisko zamku.

Inny znany pałac na Opolszczyźnie to pałac w Kamieniu Śląskim, wraz z kompleksem parkowym znany jako Sanktuarium św. Jacka. Pociągi regionalne Opole – Gliwice zatrzymują się na stacji Kamień Śląski, położona jest ona jednak daleko do pałacu – odległość to około 4,5 kilometra.

Niszczejący zamek w Kopicach leży daleko od linii kolejowych. Najbliżej biegnie linia kolejowa Opole – Nysa. Ze stacji Grodków do zamku jest około 8 kilometrów, a ze stacji Stary Grodków około 6 kilometrów.

Podobnie pałac Sulisław – najbliższa stacja – Grodków – położona jest około 6 kilometrów od pałacu.

Pałac w Rysiowicach znajduje się także z dala od linii kolejowych. Z dworca kolejowego w Nysie do pałacu w Rysiowicach jest 12,5 kilometra. Czas przejazdu busem z centrum Nysy to niecałe 20 minut, więc da się wytrzymać.

Pociągiem dojedziemy natomiast do zamku w Dąbrowie Niemodlińskiej. Na stacji Dąbrowa Niemodlińska zatrzymują się pociągi regionalne Opole – Brzeg (-Wrocław). Ze stacji do zamku idzie się około 1,5 kilometra.

Zamek Książąt Piastowskich w Brzegu znajduje się około 2 kilometry od dworca kolejowego Brzeg. Nietrudno trafić.

Pociągiem nie dojedziemy do zamku w Niemodlinie. Przez Niemodlin przebiega linia kolejowa Szydłów – Lipowa Śląska wybudowana dawniej jako objazd na wypadek zablokowania ruchu przez Opole Zachodnie, ale od dawna nie jeżdżą tędy pociągi. Dawna stacja kolejowa Niemodlin służy innym celom, a do Niemodlina łatwo dojedziemy autobusem z Opola.

14. Szlak kościołów drewnianych

Jedną z największych atrakcji województwa opolskiego jest szlak kościołów drewnianych. Drewniane kościółki stoją w małych miejscowościach i na pewno należą do miejsc wartych odwiedzenia. Niestety, z reguły znajdują się daleko od linii kolejowych.

Drewniany kościółek w Ligocie Górnej zlokalizowany jest 2,5 kilometra od centrum Kluczborka, czyli około 3,5 kilometra od dworca kolejowego w Kluczborku. Można więc tam dojść pieszo z dworca.

Kościół p.w. św. Marii Magdaleny w Starym Oleśnie położony jest 1,5 kilometra od stacji kolejowej Stare Olesno.

Wspomniany już drewniany kościół św. Anny w Oleśnie to około 2,5 kilometra piechotą od dworca kolejowego Olesno Śląskie.

Do drewnianego kościoła św. Michała Archanioła w Gierałcicach musimy iść 3 kilometry ze stacji Wołczyn. Trzy i pół kilometra z tej samej stacji musimy przejść, aby dostać się do kościoła Najświętszej Marii Panny we wsi Brzezinki. Po drodze mijamy zabytkowy cmentarz żydowski.

Drewniany kościół p.w. św. Jana Chrzciciela w Gołkowicach leży 3,5 kilometra od centrum Byczyny. W Gołkowicach znajduje się też kompleks pałacowo-parkowy.

Z Byczyny dostaniemy się też do drewnianego kościoła w Biskupicach (4 km). Inna atrakcja Biskupic to Gród Rycerski i zalew.

Stosunkowo najbliżej torów kolejowych są drewniane kościoły w Wierzbicy Górnej i Wierzbicy Dolnej. Odległość od stacji kolejowej Wierzbica Górna to odpowiednio 1,2 km i 3 km. Zatrzymują się tam pociągi Kluczbork – Wrocław.

Pociągiem z Opola |